بغوی، حسین بن مسعود
ابومحمد، حسين بن مسعود فرّاء بغوى شافعى، محدث، مفسر، فقيه و مقرء، مشهور به «محيى السنة» و «ركنالدين» از علماى قرن پنجم هجرى خراسان بزرگ، در قريه بغ يا بغثور، سرزمينى بين هرات و مرورود از بلاد خراسان بزرگ به سال 433 ه بدنيا آمد.در همانجا نشو و نما نموده به تحصيل اشتغال يافت، در فراگيرى علوم شرعى، بويژه فقه بنابر مذهب شافعى تلاش نمود و بر اين مذهب تمايل داشت(تا هنگاميكه صاحب تحقيق و ترجيح گرديد و به اقوال و ادلۀ ديگر مذاهب اهل سنت آگاه شد و به عنوان متمسك به قرآن و سنت معروف گرديد.)سپس براى تحصيل بيشتر به مرورود هجرت نمود و در آنجا نزد قاضى حسين بن محمد مرورودى، فقيه شافعى، به فراگيرى فقه مشغول شد و مدت زمانى ملازم وى گشت.سپس به طوس، سرخس و ديگر مناطق خراسان سفر نموده، از علماى زياد آن ديار، قرائت، لغت، تفسير، حديث و علوم ديگر فرا گرفت.تا آنكه به «محيى السنة»،«ركنالدين» و «شيخالاسلام» مشهور گشت.
نام | بغوی، حسین بن مسعود |
---|---|
نامهای دیگر | بغوی، ابومحمد حسین بن مسعود
محیی السنه، حسین بن مسعود رکنالدین، حسین بن مسعود فراء بغوی، حسین |
نام پدر | |
متولد | |
محل تولد | |
رحلت | 510 ق |
اساتید | |
برخی آثار | مشکاة المصابيح |
کد مؤلف | AUTHORCODE2698AUTHORCODE |
دربارۀ ویژگیهاى اخلاقى او نوشتهاند عالمى عامل و پرهيزكار و پارسا و قانع بود.و بى وضو در كلاس حاضر نمىشد و نان خالى مىخورد.وى از پيشوايان مذهب شافعى و در حديث و تفسير صاحب نظر و دانشمند بود.ذهبى در «تذكرة الحفاظ»، سبک ى در «طبقات شافعيه»، سيوطى در «طبقات المفسرين»، ابن كثير در «البداية و النهاية» ابن عماد حنبلى در «شذرات الذهب»، ابن خلكان در «الوفيات» و ديگران او را بسيار ستودهاند.
وى بيش از هشتاد سال عمر كرد و به سال 516 ه در «مرو رود» وفات يافت و نزد استادش قاضى حسين در قبرستان طالقانى به خاک سپرده شد.
اساتيد و شاگردان
وى در قريه بغ و شهرهاى ديگر، اساتيد فراوانى را داشته است از جملۀ آنان:
1-ابوحسين بن محمد مرو رودى در فقه
2-ابوعمر عبدالواحد بن احمد مليحى در تفسير
3-ابوبكر يعقوب بن احمد صيرفى نيشابورى
4-ابوعلى حسان بن سعيد مينعى
5-ابوالحسن على بن يوسف جوينى.
از جملۀ شاگردان وى مىتوان افراد ذيل را نام برد:
1-محمد بن اسعد طوسى
2-محمد بن محمد طايى
3-فضلالله بن محمد نوقانى
4-حسن بن مسعود بغوى (برادر مفسر)
5-ابومقاتل ديلمى
6-عمر بن الحسن بكرى پدر فخر رازى.
آثار
بغوى در فقه و تفسير سر آمد روزگار خود بود و تأليفات گوناگونى در فقه، حديث، شرح سنن، غريب لغت و تفسير دارد كه از اين قرارند:
1-معالم التنزيل(تفسير بغوى)
2-الاربعون الصغرى
3-الانوار في شمائل النبى المختار
4-التهذيب في الفقه الشافعيه
5-ترجمة الاحكام في الفروع على مذهب الشافعى
6-الجمع بين الصحيحين
7-شرح جامع الترمذى
8-شرح السنة
9-الكفاية في الفقه (فارسی)
10-فتاوى البغوى
11-الكفاية في القراءة
12-المدخل الى مصابيح السنة
13-مصابيح السنة
14-مشكل القرآن
15-معجم الشيوخ