تفسیر کلامی قرآن مجید
تفسیر کلامی قرآن مجید تألیف محمد حسین روحانی، کتابى است كه به تفسير كلامى قرآن مجيد مى‌پردازد.
| تفسیر کلامی قرآن مجید | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | روحانی، محمد حسین (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | تفسیر کلامی قرآن مجید |
| ناشر | توس |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1370 ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | تفاسیر - قرن 14 تفاسیر شیعه - قرن ۱۴ |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 98 /ر9ت7 |
تفسير كلامى يكى از سبک هاى مورد توجه در رشتۀ تفسير از آغاز بوده است.در اين شيوه، از آيات قرآن براى دفاع از عقايد موافقان و يا دفع شبهات مخالفان استفاده مى‌گردد.
نويسنده ابتدا ابعاد تفسير كلامى قرآن مجيد را يادآور شده و به بيان ضرورت تفسير كلامى قرآن مجيد مى‌پردازد.در ادامه به آياتى از قرآن كه در آنها به خردورزى امر و از پيروى از ظن و گمان نهى شده مى‌پردازد.از آن پس به تعريف «كلام»پرداخته و مرجع و سرچشمۀ دانش كلام اسلامى را قرآن مجيد معرفى مى‌كند.
بخش اول كتاب به موضوع «تفسير» اختصاص داده شده و پس از توضيح لغوى و اصطلاحى واژۀ «تفسير» به ارتباط آن با تفسير كلامى قرآن مجيد پرداخته شده است.در اين بخش راه‌هاى تفسير همچون:بررسى قرائت، بيان شأن نزول، بحث ادبى و غيره يادآورى شده و از آن پس به موضوعى تحت عنوان «آشنايى با قرآن» مى‌پردازد.در اين بخش همچنين به بررسى وضعيت تفسير در طى تاريخ پرداخته مى‌شود.
در بخش دوم به موضوع «تأويل» و بيان ارتباط آن با تفسير كلامى پرداخته شده و معناى لغوى و اصطلاحى تفسير بيان گرديده و تأويل از ديدگاه قرآن مورد بررسى قرار گرفته است.
بخش سوم كتاب به بيان اصول اعتقادى در قرآن مجيد اختصاص يافته و از اصولى چون:ايمان به عالم غيب، توحيد، معاد و غيره سخن به ميان آمده است.در اين دو بخش اشكالات و ايراداتى كه به موضوع تفسير و تأويل مرتبط است پاسخ داده مى‌شود.
ساختار
كتاب حاضر داراى يك پيشگفتار به قلم نويسنده و سه بخش ذيل و يك نتيجه مى‌باشد:
بخش يكم: «تفسير چيست و ارتباط آن با تفسير كلامى قرآن مجيد كدام است؟».اين بخش شامل دو فصل به شرح ذيل مى‌باشد: فصل نخست: «شناسايى تفسير» که شامل موضوعاتى چون: تعريف، راه‌هاى تفسير، آشنايى با قرآن و غيره مى‌باشد.
فصل دوم: «تفسير در تاريخ» داراى چهار عنوان جداگانۀ:استوارسازى متن، تفسير قرآن به قرآن، تفسير مأثور و تفسير استدلالى مى‌باشد.
بخش دوم: «تعريف تأويل و نشان دادن پيوند آن با تفسير كلامى قرآن مجيد» شامل عناوينى چون: تعريف، تأويل از ديدگاه قرآن مى‌باشد.
بخش سوم: «اصول اعتقادى در قرآن مجيد» که به بيان اصول اعتقادى‌اى چون:جهان پنهان (عالم غيب)، يكتاپرستى(توحيد)، پيامبرى(نبوت)، رستاخيز (معاد)، جبر و اختيار مى‌پردازد.
در پايان نيز منابع و مآخذ كتاب معرفى گرديده است.
نسخه شناسى
نسخه حاضر در برنامه به قلم آقاى دكتر محمدحسین روحانى و به زبان فارسى نگارش يافته و در قطع وزيرى با جلد گالينگور در 347 صفحه براى بار نخست در سال 1370ش توسط «انتشارات توس» تهران، منتشر شده است.
منابع مقاله
- پيشگفتار نويسنده و متن كتاب.
- خرمشاهى، بهاء‌الدين، دانشنامه قرآن، ج اول، ص648.
- همان، ج دوم، ص1123