دهخدا، علی‌اکبر
على‌اكبر دهخدا با نام مستعار دخو، در سال 1297ق در تهران به دنيا آمد. پدر دهخدا، خان‌باباخان اهل قزوين بود و پيش از تولد وى به تهران آمده و در اين شهر ساكن شده بود.
| نام | دهخدا، علی‌اکبر |
|---|---|
| نامهای دیگر | دخو
اس‍ی‍رال‍ج‍وال ب‍ره‍ن‍ه خ‍وش‍ح‍ال ج‍غ‍د خ‍ادم ال‍ف‍ق‍را خ‍رم‍گ‍س دم‍دم‍ی ن‍خ‍ود ه‍م‍ه آش |
| نام پدر | |
| متولد | 1258 ش |
| محل تولد | تهران |
| رحلت | 1334 ش |
| اساتید | |
| برخی آثار | امثال و حکم |
| کد مؤلف | AUTHORCODE4028AUTHORCODE |
على‌اكبر ده ساله بود كه پدرش وفات كرد و دهخدا با سرپرستى مادر به تحصيل خود ادامه داد.
يكى از فضلاى آن عصر به نام شيخ غلامحسين بروجردى تعليم دهخدا را عهده‌دار بود.دهخدا غالباً مى‌گفته كه هرچه دارد، بر اثر تعليم آن بزرگ مرد است.
بعدها كه مدرسه سياسى در تهران افتتاح شد، دهخدا در آنجا به تحصيل پرداخت. به علت همسايگى با مرحوم حاج شيخ هادى نجم‌آبادى، دهخدا با وجود كمى سن از محضر آن مرد استفاده میكرد و در همان زمان به فراگرفتن زبان فرانسوى پرداخت و سپس به اروپا رفت و در آنجا زبان فرانسه و معلومات جديد را تكميل كرد.
بازگشت دهخدا به ايران همزمان با آغاز مشروطيت بود و در آن هنگام وى در انتشار روزنامه صور اسرافيل كه از جرايد معروف مشروطيت بود با ميرزا جهانگير خان صور اسرافيل و ميرزا قاسم تبريزى به همكارى پرداخت.
پس از تعطيلى مجلس در دوره محمدعلى شاه، دهخدا با جمعى از آزادى‌خواهان به اروپا رفت.
در سويس سه شماره از روزنامه صور اسرافيل را منتشر كرد و سپس به استانبول رفت و در آنجا نيز در انتشار روزنامه «سروش» با آزادى‌خواهان همكارى كرد.
پس از خلع محمدعلى شاه، دهخدا از طرف مردم تهران و کرمان به نمايندگى مجلس برگزيده شد و به درخواست آزادى‌خواهان به مجلس رفت.
در دوران جنگ جهانى اول دهخدا در يكى از روستاهاى چهارمحال بختيارى منزوى بود و پس از جنگ به تهران آمد و از كارهاى سياسى كناره گرفت و به خدمات علمى و فرهنگى مشغول شد و سرانجام در هفتم اسفند ماه 1334ش در تهران وفات كرد و در قبرستان ابن‌بابويه به خاک سپرده شد.
آثار
1- امثال و حكم.
2- ترجمه عظمت و انحطاط روميان منتسكيو.
3- ترجمه روح‌القوانين اثر منتسكيو.
4- فرهنگ فرانسه به فارسى.
5- شرح حال ابوريحان بيرونى.
6- حاشيه بر ديوان ناصر خسرو.
7- تصحيحاتى بر ديوانهاى حافظ، منوچهرى و فرخى.
8- چرند و پرند.
9- ديوان اشعار.
10- لغت‌نامه.