العقيدة السفارينية
العقيدة السفارينية یا «نظم الدرة المضية في عقد أهل الفرقة المرضية» اثر محمد بن احمد سفارینی نابلسی،این رساله به همراه دو رساله دیگر در مجموعه‌ای به نام متن العقيدة الطحاوية و يليه متن القيروانية و يليه العقيدة السفارينية (نظم الدرة المضية في عقد أهل الفرقة المرضية) به چاپ رسیده، نویسندگان این اثرها چیزهایی را که از نظر بزرگان آنان، بهلحاظ زبانی باید به آنها اقرار کرد و بهصورت قلبی باورشان داشت و با اعمال و جوارح انجامشان داد، بیان کردهاند. هر سه کتاب، مربوط به عقاید اهل سنت است.
| متن العقيدة الطحاوية و يليه متن القيروانية و يليه العقيدة السفارينية (نظم الدرة المضية في عقد أهل الفرقة المرضية) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | طحاوي، احمد بن محمد (نويسنده)
ابن ابی‌زید، عبدالله بن عبدالرحمن (نويسنده) سفاريني، محمد بن احمد (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | العقيده السفارينيه: نظم الدره المضيه في عقد اهل الفرقه المرضيه |
| ناشر | دار الصميعي |
| مکان نشر | عربستان |
| چاپ | 2 |
| زبان | عربي |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار
متن «العقيدة السفارينية»، با یک شعر شروع شده و به همان صورت منظوم (در بحر رجز)، در قالب فصول و ابواب مختلف (یک مقدمه و شش باب و یک خاتمه) ادامه یافته است.
گزارش محتوا
نویسنده این اثر، آن را بهصورت منظوم در 210 بیت نوشته است. وی در ابیات 1 تا 5 به حمد الهی و صلوات بر پیامبرش پرداخته و در ابیات 6 تا 18 موضوع رساله را بهصورت ذیل بیان کرده است:
| و بعد فاعلم أن كل العلم | كالفرع للتوحيد فاسمع نظمي | |
| لأنه العلم الذي لا ينبغي | لعاقل لفهمه لم يبتغ | |
| فيعلم الواجب و المحالا | كجائز في حقه تعالی | |
| و صار من عادة أهل العلم | أن يعتنوا في سبر ذا بالنظم | |
| لأنه يسهل للحفظ كما | يروق للسمع و يشفي من ظما | |
| فمن هنا نظمت لي عقيدة | أرجوزة وجيزة مفيدة | |
| نظمتها في سلكها مقدمة | و ست أبواب كذاك خاتمة | |
| و سمتها بالدرة المضيّة | في عقد أهل الفرقة المرضية | |
| علی اعتقاد ذي السداد الحنبلي | إمام أهل الحق ذي القدر العلي | |
| حبر الملا فرد العلا الرباني | رب الحجا ماحي الدجی الشيباني | |
| فإنه إمام أهل الأثر | فمن نحا منحاه فهو الأثري | |
| سقی ضريحا حله صوب الرضی | و العفو و الغفران ما نجم أضا | |
| و حله و سائر الأئمة | منازل الرضوان أعلی الجنة | |
| علم و فضلى كه به چل سال دلم جمع آورد | ترسم آن نرگس مستانه به يغما ببرد |
[۱].
(هر علمی، فرع توحید است؛ زیرا آموختن علمی که در آن واجب و حرام... مشخص گردد، بر هر عاقلی واجب است. البته بیان علوم در قالب نظم از عادت علما بوده؛ زیرا هم شنیدنش شیرینتر است و هم حفظ و یادگیری آن آسان و ازاینروست که من هم مطالبم را به شکل نظم و در بحر رجز (ارجوزه) بیان کردهام. محتوای مطالب این اثر که «الدرة المضية في عقد أهل الفرقة المرضية» میناممش، بر پایه عقاید احمد بن حنبل در یک مقدمه و شش باب و یک خاتمه بیان شده است).
وضعیت کتاب
فهرست مطالب هر سه رساله، در انتهای کتاب ذکر شده است[۲].
مطالب دو رساله اول، منثور و رساله سوم منظوم است. فقط رساله اول دارای پاورقی است و آنهم بهجز ذکر موارد اختلاف نسخ در چند مورد، چیز دیگری ندارد.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.