اقتباس از قرآن کریم
اقتباس از قرآن كريم، ترجمه کتاب «الاقتباس من القرآن الكريم» نوشته ابومنصور عبدالملك بن محمد ثعالبى (350 - 429ق) است كه آن را پژوهشگر معاصر، دكتر حسين صابرى (متولد 1345ش) عضو هيئت علمى دانشگاه فردوسى مشهد، به فارسى ترجمه كرده است. موضوع کتاب حاضر، وام‌گرفتن‌هاى صريح از آيات قرآن كريم در گفتار و رفتار مسلمانان در طول تاريخ فرهنگ و تمدن اسلامى است و نويسنده در اين کتاب نمونه‌هاى فراوان اين بهره‌گيرى را در سخن بزرگان و آثار ادبى و فرمان‌هاى ادارى و حكومتى به‌خوبى نشان داده است.[۱]به نظر مى‌رسد كه ترجمه حاضر از نظر زبان و بيان، روان و شيوا و متناسب با نسل امروز است.
| اقتباس از قرآن کریم | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | صابری، حسین (مترجم) ثعالبی، عبدالملک بن محمد (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | الـاقتباس من القرآن الکریم. فارسی |
| ناشر | شرکت انتشارات علمی و فرهنگی |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1386 ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-964-445-776-0 |
| موضوع | قرآن - تاثیر
قرآن - مسایل متفرقه قرآن در ادبیات عربی - اقتباسها |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 86/4 /ث7 الف7041 |
درباره چگونگى و ويژگى‌هاى ترجمه حاضر چند نكته گفتنى است:
- متن اصلى کتاب را دكتر ابتسام مرهون صفار و دكتر «مجاهده مصطفى بهجت» تصحيح و تحقيق كرده و در هر جايى كه لازم ديده‌اند در پانوشت‌ها توضيحاتى مطرح كرده‌اند. اين توضيحات را مترجم محترم ترجمه كرده است، ولى در مواردى كه محققان مذكور به اشتباهات متن عربى در پاورقى اشاره كرده‌اند، در ترجمه حذف شده؛ زيرا مترجم، برگردان آن را به فارسى ضرورى نديده است.[۲]
- از ديدگاه مترجم، گاه محققان متن عربى در تصحيح متن دچار اشتباه شده‌اند؛ مترجم در اين موارد آنچه را درست‌تر ديده، برگزيده و ترجمه كرده، ولى در پاورقى به اين نكته اشاره‌اى نكرده است.[۳]
- محققان مذكور هرچند منابع احاديث نبوى مورد استشهاد در کتاب را بيان كرده‌اند، ولى چون نسخه مورد استفاده خود را مشخص نكرده‌اند، مترجم، منابع احاديث را بار ديگر بررسى كرده و نتيجه جستجوى خودش را يادآور شده و در کتابنامه‌اى، مشخصات منابع مورد استنادش را معرفى كرده است.[۴]
- مترجم براى ترجمه آيات مورد استفاده در متن، از ترجمه استاد دكتر محمدمهدى فولادوند استفاده كرده و ترجمه مذكور را بدون دخل و تصرف جز در موارد بسيار اندك كه لازمه هماهنگى مطالب بوده، آورده است.[۵]
- مترجم در آغاز کتاب، مقدمه تحقيقى دكتر ابتسام مرهون صفار، درباره زندگى و انديشه ثعالبى.[۶]و همچنين معرفى کتاب «الاقتباس من القرآن الكريم».[۷]را ترجمه و ذكر كرده است.
- مترجم، افزون بر بيان منابع مطالب و نگارش پاورقى‌هاى استنادى، در صورت لزوم پاورقى‌هاى توضيحى نيز نوشته است.[۸]
- مترجم گاه در پاورقى، منابع تصحيح محققان و نيز ترجمه خود را به‌صورت موردى و مشخص بيان كرده است.[۹]او همچنين گاهى تفاوت عباراتى كه نويسنده (ثعالبى) آورده و كلمات ديگران در منابع مختلف را ذكر كرده است.[۱۰]
پانويس
- ↑ ر. ك.: اقتباس از قرآن كريم، يادداشت مترجم، صسيزده
- ↑ همان، يادداشت مترجم صسيزده - چهارده
- ↑ همان، يادداشت مترجم، صچهارده
- ↑ به‌طور مثال بنگريد به همان، ص72، پاورقى 1 و 3 و ص73، پاورقى 2 و 4 و ص74، پاورقى 1 و 3 و ص76، پاورقى 1 و 2
- ↑ همان
- ↑ همان، ص1 - 17
- ↑ همان، ص19 - 32
- ↑ به‌طور مثال ر. ك.: همان، ص154، پاورقى 1
- ↑ به‌طور مثال در اقتباس منقول از طاهر بن حسين: ر. ك. همان، ص332، پاورقى 1 و در اقتباس منقول از صاحب بن عباد: ر. ك. همان، ص338، پاورقى 6
- ↑ همان، ص353، پاورقى 6
منابع مقاله
اقتباس از قرآن كريم، ابومنصور عبدالملك بن محمد ثعالبى، ترجمه حسين صابرى، شركت انتشارات علمى و فرهنگى، چاپ اول، 1386ش.