روش‌ها و گرایش‌های تفسیری (علوی‌مهر)

روشها و گرایشهای تفسیری
نام کتاب روشها و گرایشهای تفسیری
نام های دیگر کتاب
پدیدآورندگان علوی مهر، حسین (نويسنده)
زبان فارسی
کد کنگره ‏BP‎‏ ‎‏91‎‏ ‎‏ع‎‏8‎‏ر‎‏9‎‏*
موضوع تفسیر

تفسیر - فن

ناشر اسوه
مکان نشر قم - ایران
سال نشر 1381 هـ.ش
کد اتوماسیون AUTOMATIONCODE3055AUTOMATIONCODE


معرفی اجمالی

مؤلف:حسين علوى مهر.

كتاب پيرامون روشها و گرايش‌هاى تفسيرى نوشته شده كه شامل سه بخش،

كليات، روشهاى تفسيرى و گرايش‌هاى تفسيرى مى‌باشد.

مؤلف كه از قرآن پژوهان معاصر مى‌باشد در بخش اول كتاب تفسير و تاويل

را مورد بررسى قرار داد.و در بخش دوم به شرح روشهاى تفسيرى مى‌پردازد

و در پايان گرايش‌هاى معروف را توضيح مى‌دهند وى در هر موضوع ديدگاههاى

مختلف صاحب‌نظران در آن موضوع را مطرح و مورد نقد و بررسى قرار مى‌دهد.

وى با تقسيم بندى موضوعات در روش‌هاى تفسيرى، روش تفسير عقلى را

از روش تفسير اجتهادى جدا و بصورت مستقل ذكر نموده است

همچنين در بحث روش تفسير روائى نقش ائمۀ معصومين(ع) در تفسير قرآن

و روشهاى تفسيرى آن بزرگوران را مورد بررسى قرار داده است.

از نكات قابل توجه اين است كه ايشان در دو قسمت روش عقلى(بخش دوم) و گرايش

علمى قرآن(بخش سوم) رابطۀ دين با عقل و رابطۀ دين با علم را مورد بررسى قرار داد.

و عدم تعارض بين آن دو را اثبات مى‌نمايد.

ساختار

مطالب كتاب شامل سه بخش(كليات-روشهاى تفسيرى-گرايشهاى تفسيرى) است كه

مجموعا پانزده فصل را تشكيل مى‌دهد كه فهرست مطالب آن به قرار زير است:

بخش اول:كليات شامل سه فصل:

تفسير(معناى لغوى و اصطلاحى آن)،

تاويل در قرآن(معناى لغوى و اصطلاحى آن/تاويل از ديدگاه مفسران) و

ترجمه و اقسام آن

بخش دوم:روش‌هاى تفسيرى شامل شش فصل:

فصل اول:مباحث مقدماتى(پيشينۀ روش‌هاى تفسيرى-اقسام تفسير-منابع تفسير)

فصل دوم:روش تفسير قرآن به قرآن:ادلۀ تفسير قرآن به قرآن/حجيت ظواهر

انواع تفسير قرآن به قرآن

فصل سوم:روش روائى:ارزش و جايگاه تفسير روائى/ديدگاهها/اقسام حديث

و ارزش آن/حجيت خبر واحد در تفسير/ديدگاهها و بررسى آنها/آفات تفسير روائى

/دلايل تفسير روائى/انواع تفسير پيامبر(ص)/دلايل حجيت قول اهل بيت(ع) در تفسير

قرآن/دانش اهل بيت(ع) نسبت به فهم قرآن/روشهاى تفسيرى اهل بيت(ع)

فصل چهارم:روش عقلى شامل:

ارزش و جايگاه عقل در دين/رابطۀ دين و عقل/ريشه يابى تعارض عقل و دين

تفسير قرآن كريم با عقل/تفاوت تفسير به راى و تفسير عقلى/شرائط تفسير عقلى

فصل پنجم: تفسير به راى شامل:

پيشينۀ تفسير به راى/روايات و تفسير به راى/ديدگاهها در معناى تفسير به راى

نمونه‌هايى از تفسير به راى/دلايل ديگر حرمت تفسير به راى

فصل ششم:روش اجتهادى شامل:

اهداف/تعريف روش اجتهادى/شواهد و دلايل تفسير اجتهادى/شرائط و

مراحل تفسير اجتهادى/معرفى تفاسير اجتهادى

بخش سوم: گرايش‌هاى تفسيرى شامل شش فصل:

فصل اول: گرايش صوفيانه و عرفانى شامل:

تعريف گرايش عرفانى/مفهوم صوفيه، باطنيه و عارف/دلايل تفسير عرفانى

/اصول و مبانى عرفانى در تفسير/نمونه‌اى از تفسير رمزى/نقد ديدگاه ابن عربى

فصل دوم: گرايش كلامى.شامل:

پيشينۀ انديشه‌هاى كلامى در تفسير/تعريف تفسير كلامى/مهمترين مباحث قرآن مورد اختلاف

متكلمان/معرفى تفاسير كلامى.

فصل سوم: گرايش ادبى شامل:

اهداف/تفسير بيانى/تفسير لغوى/تفسير قرآن/هرمنوتيك

فصل چهارم: گرايش علمى قرآن كريم شامل:

اهداف/قرآن و علم/نقش قرآن در پيدايش علوم/تعريف علم/تعريف تفسير علمى

/پيشينۀ تفسير علمى/ديدگاهها/ثابت و متغير در دين/رابطۀ علم و دين/آفات تفسير

علمى/امتيازات تفسير علمى/شرايط تفسير علمى

فصل پنجم: گرايش اجتماعى شامل:

اهداف/تعريف گرايش اجتماعى/معرفى تفاسير اجتماعى

فصل ششم: گرايش فلسفى شامل:

اهداف/گرايش فلسفى/معرفى چند تفسير فلسفى

ملحقات:

ارزش نظريات صحابى و تابعين/تفسير ترتيبى/موضوعى/تفسير فقهى

ويژگى‌ها

1-در ابتداى هر فصل:اهداف آن فصل همراه با پيشينۀ تاريخى موضوع

مورد بحث را بيان مى‌نمايند

2-پس از طرح موضوع مورد بحث، ديدگاههاى مختلف دربارۀ آن را طرح و

نتيجه‌گيرى مى‌نمايند

3-در هر روش تفسيرى برخى از تفاسير مشهور آن روش را معرفى مى‌نمايد

4-بخش دوم.فصل سوم:در اين فصل پيرامون روش روايى سخن گفته

و پس از بررسى ديدگاهها در مورد آن، حجيت قول اهل بيت(ع) در تفسير قرآن را

مورد بررسى قرار مى‌دهد

5-بخش دوم: فصل سوم:در اين فصل روش‌هاى تفسيرى اهل بيت(ع) را شرح

و توضيح مى‌دهند

6-فصل چهارم از بخش دوم:در اين فصل ارزش و جايگاه عقل در دين

و عدم تعارض آن دو را مورد بررسى قرار داده، آنگاه تفسير قرآن با عقل را

همراه با دلايل آن توضيح مى‌دهند

7-فصل چهارم از بخش سوم:در اين فصل آفات تفسير علمى را در ده

مورد بيان مى‌نمايند

8: فصل چهارم از بخش سوم:در اين فصل ابتدا قرآن و علم و نقش قرآن

در پيدايش علوم را مورد بررسى قرار داده، آنگاه رابطۀ علم و دين و عدم تعارض بين

آن دو را بيان مى‌نمايند

9-از ويژگى‌هاى مهم آن تفكيك بين روش عقلى و روش اجتهادى است

نسخه شناسى

كتاب يك جلد، متن آن فارسى و داراى 384 صفحه مى‌باشد كه

مشخصات آن به قرار زير است:

1-كاغذ:اعلاء

2-چاپ:كامپيوترى

3-جلد آن: گالينگور

4-نوبت چاپ:اول

5-تاريخ انتشار:زمستان 1381 ه‍.ش

6-ناشر:انتشارات اسوه (وابسته به سازمان اوقاف و امور خيريه)

7-تيراژ:3000 نسخه

8-داراى فهرست:

الف:موضوعات كتاب

ب:منابع و مآخذ

9-نام كتاب:روشها و گرايشهاى تفسيرى

10-نام مؤلف حسين علوى مهر.


پیوندها

مطالعه کتاب روشها و گرایشهای تفسیری در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور