المنار في علوم القرآن
المنار في علوم القرآن تألیف دكتر محمد على الحسن می‌باشد. نويسنده كه استاد علوم قرآن و تفسير در دانشكدۀ شريعت دانشگاه عمان و نيز دانشكده عربى دانشگاه دبى مى‌باشد كتاب خويش را پيرامون بعضى از مسائل مهم علوم قرآن همچون-وحى-نزول قرآن-اسباب نزول حديث سبعة احرف و سير تطور تفسير، به رشتۀ تحرير در آورده است وى تلاش نموده مطالب را بصورت مختصر بيان نمايد و از ذكر مكررات و مطالب اضافى پرهيز نمايد-مثلا در باب نسخ پس از تعريف و ذكر اقسام سه گانۀ آن-بحث پيرامون مصاديق نسخ را دو يا سه مورد آنرا ذكر مى‌نمايد.از طرف ديگر در هر بحث پس از ذكر معناى لغوى آن واژه، معناى اصطلاحى را نيز ذكر مى‌نمايد.
| نام کتاب | المنار فی علوم القرآن |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | حسن، محمد علی (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 69/5 /ح5م8 |
| موضوع | تفسیر - فن
قرآن - تاریخ قرآن - علوم قرآنی قرآن - وحی |
| ناشر | مؤسسة الرسالة |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1421 هـ.ق |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE3187AUTOMATIONCODE |
وى مطالب كتاب را بصورتى ذكر نموده كه داراى نظم و تربيت منطقى است و از تعريف قرآن شروع نموده آنگاه مسالۀ وحى و نزول قرآن و جمع آورى آن در دورانهاى مختلف را ذكر مى‌نمايد.
ساختار
كتاب داراى يك مقدمه و 6 فصل است كه فهرست موضوعات آن به شرح زير است:
فصل اول:پيرامون قرآن كريم-معناى آن-اسامى آن-اعجاز قرآن ترجمه قرآن-قصه در قرآن
فصل دوم:وحى.تعريف آن از نظر لغت و اصطلاح دليل وحى.مراتب وحى به پيامبر
فصل سوم:نزول قرآن-كيفيت نزول قرآن-آيات مكى و مدنى اولين و آخرين آيه‌اى كه نازل شده-حديث سبعة احرف اسباب النزول
فصل چهارم:جمع آورى قرآن:جمع در زمان پيامبر(ص)-جمع قرآن در زمان ابى‌بكر-جمع قرآن در زمان عثمان-ترتيب آيات و سوره‌ها
فصل پنجم:بعضى از مباحث علوم قرآن:عام و خاص-مطلق و مقيد منطوق و مفهوم-نسخ-محكم و متشابه
فصل ششم:اصول تفسير-معناى تفسير و تاويل خلاصه‌اى از سير تطور تفسير-مصادر تفسير
شروط تفسير-انواع تفسير
ويژگى
- در هر مبحثى پس از طرح موضوع بحث، بعضى از كتابهاى تألیف شده در آن موضوع را معرفى مى‌نمايد مانند بحث نسخ
- در فصل اول پس از تعريف واژۀ قرآن-اسامى قرآن را نام برده وجه تسميه را نيز بيان مى‌كند.
- در بحث نسخ(فصل پنجم)پس از تعريف لغوى و اصطلاحى نسخ اقسام سه گانه را ذكر نموده است وى از جمله كسانى است كه معتقد است
- نسخ يك قسم بيشتر وجود ندارد(نسخ حكم دون تلاوت) بر خلاف اكثر اهل سنت كه دو قسم ديگر را نيز قبول دارند
- در فصل اول(بحث اعجاز) معتقد است كه اعجاز قرآن در اعجاز بيانى منحصر است و اعجاز علمى را نمى‌پذيرند
- در فصل ششم(بحث تفسير) تفسير را چهار قسم: تفسير مأثور تفسير به راى-تفسير اشارى-تفسير فقهى-نموده آنها را توضيح داده براى هر كدام چند مورد از تفاسير را ذكر مى‌نمايد.
نسخه شناسى
كتاب يك جلد و متن آن عربى و داراى 320 صفحه است.
- داراى فهرست:
- الف: منابع و مأخذ
- ب: موضوعات كتاب
پیوندها
مطالعه کتاب المنار فی علوم القرآن در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور