روشها و گرایشهای تفسیری (علوی‌مهر)
| نام کتاب | روشها و گرایشهای تفسیری |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | علوی مهر، حسین (نويسنده) |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | BP 91 ع8ر9* |
| موضوع | تفسیر
تفسیر - فن |
| ناشر | اسوه |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1381 هـ.ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE3055AUTOMATIONCODE |
معرفى كتاب
مؤلف:حسين علوى مهر.
كتاب پيرامون روشها و گرايشهاى تفسيرى نوشته شده كه شامل سه بخش،
كليات، روشهاى تفسيرى و گرايشهاى تفسيرى مى‌باشد.
مؤلف كه از قرآن پژوهان معاصر مى‌باشد در بخش اول كتاب تفسير و تاويل
را مورد بررسى قرار داد.و در بخش دوم به شرح روشهاى تفسيرى مى‌پردازد
و در پايان گرايشهاى معروف را توضيح مى‌دهند وى در هر موضوع ديدگاههاى
مختلف صاحب‌نظران در آن موضوع را مطرح و مورد نقد و بررسى قرار مى‌دهد.
وى با تقسيم بندى موضوعات در روشهاى تفسيرى، روش تفسير عقلى را
از روش تفسير اجتهادى جدا و بصورت مستقل ذكر نموده است
همچنين در بحث روش تفسير روائى نقش ائمۀ معصومين(ع) در تفسير قرآن
و روشهاى تفسيرى آن بزرگوران را مورد بررسى قرار داده است.
از نكات قابل توجه اين است كه ايشان در دو قسمت روش عقلى(بخش دوم) و گرايش
علمى قرآن(بخش سوم) رابطۀ دين با عقل و رابطۀ دين با علم را مورد بررسى قرار داد.
و عدم تعارض بين آن دو را اثبات مى‌نمايد.
ساختار
مطالب كتاب شامل سه بخش(كليات-روشهاى تفسيرى-گرايشهاى تفسيرى) است كه
مجموعا پانزده فصل را تشكيل مى‌دهد كه فهرست مطالب آن به قرار زير است:
بخش اول:كليات شامل سه فصل:
تفسير(معناى لغوى و اصطلاحى آن)،
تاويل در قرآن(معناى لغوى و اصطلاحى آن/تاويل از ديدگاه مفسران) و
ترجمه و اقسام آن
بخش دوم:روشهاى تفسيرى شامل شش فصل:
فصل اول:مباحث مقدماتى(پيشينۀ روشهاى تفسيرى-اقسام تفسير-منابع تفسير)
فصل دوم:روش تفسير قرآن به قرآن:ادلۀ تفسير قرآن به قرآن/حجيت ظواهر
انواع تفسير قرآن به قرآن
فصل سوم:روش روائى:ارزش و جايگاه تفسير روائى/ديدگاهها/اقسام حديث
و ارزش آن/حجيت خبر واحد در تفسير/ديدگاهها و بررسى آنها/آفات تفسير روائى
/دلايل تفسير روائى/انواع تفسير پيامبر(ص)/دلايل حجيت قول اهل بيت(ع) در تفسير
قرآن/دانش اهل بيت(ع) نسبت به فهم قرآن/روشهاى تفسيرى اهل بيت(ع)
فصل چهارم:روش عقلى شامل:
ارزش و جايگاه عقل در دين/رابطۀ دين و عقل/ريشه يابى تعارض عقل و دين
تفسير قرآن كريم با عقل/تفاوت تفسير به راى و تفسير عقلى/شرائط تفسير عقلى
فصل پنجم: تفسير به راى شامل:
پيشينۀ تفسير به راى/روايات و تفسير به راى/ديدگاهها در معناى تفسير به راى
نمونه‌هايى از تفسير به راى/دلايل ديگر حرمت تفسير به راى
فصل ششم:روش اجتهادى شامل:
اهداف/تعريف روش اجتهادى/شواهد و دلايل تفسير اجتهادى/شرائط و
مراحل تفسير اجتهادى/معرفى تفاسير اجتهادى
بخش سوم: گرايشهاى تفسيرى شامل شش فصل:
فصل اول: گرايش صوفيانه و عرفانى شامل:
تعريف گرايش عرفانى/مفهوم صوفيه، باطنيه و عارف/دلايل تفسير عرفانى
/اصول و مبانى عرفانى در تفسير/نمونه‌اى از تفسير رمزى/نقد ديدگاه ابن عربى
فصل دوم: گرايش كلامى.شامل:
پيشينۀ انديشه‌هاى كلامى در تفسير/تعريف تفسير كلامى/مهمترين مباحث قرآن مورد اختلاف
متكلمان/معرفى تفاسير كلامى.
فصل سوم: گرايش ادبى شامل:
اهداف/تفسير بيانى/تفسير لغوى/تفسير قرآن/هرمنوتيك
فصل چهارم: گرايش علمى قرآن كريم شامل:
اهداف/قرآن و علم/نقش قرآن در پيدايش علوم/تعريف علم/تعريف تفسير علمى
/پيشينۀ تفسير علمى/ديدگاهها/ثابت و متغير در دين/رابطۀ علم و دين/آفات تفسير
علمى/امتيازات تفسير علمى/شرايط تفسير علمى
فصل پنجم: گرايش اجتماعى شامل:
اهداف/تعريف گرايش اجتماعى/معرفى تفاسير اجتماعى
فصل ششم: گرايش فلسفى شامل:
اهداف/گرايش فلسفى/معرفى چند تفسير فلسفى
ملحقات:
ارزش نظريات صحابى و تابعين/تفسير ترتيبى/موضوعى/تفسير فقهى
ويژگى‌ها
1-در ابتداى هر فصل:اهداف آن فصل همراه با پيشينۀ تاريخى موضوع
مورد بحث را بيان مى‌نمايند
2-پس از طرح موضوع مورد بحث، ديدگاههاى مختلف دربارۀ آن را طرح و
نتيجه‌گيرى مى‌نمايند
3-در هر روش تفسيرى برخى از تفاسير مشهور آن روش را معرفى مى‌نمايد
4-بخش دوم.فصل سوم:در اين فصل پيرامون روش روايى سخن گفته
و پس از بررسى ديدگاهها در مورد آن، حجيت قول اهل بيت(ع) در تفسير قرآن را
مورد بررسى قرار مى‌دهد
5-بخش دوم: فصل سوم:در اين فصل روشهاى تفسيرى اهل بيت(ع) را شرح
و توضيح مى‌دهند
6-فصل چهارم از بخش دوم:در اين فصل ارزش و جايگاه عقل در دين
و عدم تعارض آن دو را مورد بررسى قرار داده، آنگاه تفسير قرآن با عقل را
همراه با دلايل آن توضيح مى‌دهند
7-فصل چهارم از بخش سوم:در اين فصل آفات تفسير علمى را در ده
مورد بيان مى‌نمايند
8: فصل چهارم از بخش سوم:در اين فصل ابتدا قرآن و علم و نقش قرآن
در پيدايش علوم را مورد بررسى قرار داده، آنگاه رابطۀ علم و دين و عدم تعارض بين
آن دو را بيان مى‌نمايند
9-از ويژگى‌هاى مهم آن تفكيك بين روش عقلى و روش اجتهادى است
نسخه شناسى
كتاب يك جلد، متن آن فارسى و داراى 384 صفحه مى‌باشد كه
مشخصات آن به قرار زير است:
1-كاغذ:اعلاء
2-چاپ:كامپيوترى
3-جلد آن: گالينگور
4-نوبت چاپ:اول
5-تاريخ انتشار:زمستان 1381 ه.ش
6-ناشر:انتشارات اسوه (وابسته به سازمان اوقاف و امور خيريه)
7-تيراژ:3000 نسخه
8-داراى فهرست:
الف:موضوعات كتاب
ب:منابع و مآخذ
9-نام كتاب:روشها و گرايشهاى تفسيرى
10-نام مؤلف حسين علوى مهر.
پیوندها
مطالعه کتاب روشها و گرایشهای تفسیری در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور