الگو:صفحهٔ اصلی/مقالهٔ برگزیده اول
اسیران و جانبازان کربلا (به‌ضمیمه زنان نقش‌آفرین در نهضت عاشورا)، اثر محمد مظفری و سعید جمشیدی، پژوهشی است پیرامون زندگانی اسیران و مجروحان کربلا، به‌ویژه افرادی که درباره آن‌ها تحقیقی انجام نشده است. این کتاب به زبان فارسی و در دوران معاصر نوشته شده است. بخش اول و دوم کتاب، از چند فصل تشکیل و در آن از مبارزات و تلاش‌های روشنگرانه امام سجاد(ع)، امام باقر(ع) و حضرت زینب(س) در طول اسارت سخن گفته شده است، ولی در بخش سوم (جانبازان و سایر اسیران) به علت نبود اطلاعات کامل از این سرافرازان، شرح حالشان بر اساس حروف الفبا تنظیم و تبیین و از فصل‌بندی احتراز شده است.
درباره نام و تعداد اسیران و جانبازان (مجروحان) کربلا، آمار دقیقی در دست نیست، ولی نویسنده با تفحص در منابع پیشین و اخیر، نام پنجاه‌وهفت تن را که دو تن از آن‌ها به نام‌های سوار بن منعم و موقع بن ثمامه جانباز (مجروح) هستند را استخراج و شرح حال و اقدامات آنان را تدوین کرده است که می‌توان این کتاب را تنها کتاب مستقل در این زمینه دانست.
بخش اول، در پنج فصل، به بیان مبارزات و اقدامات امام سجاد(ع) و امام باقر(ع) اختصاص یافته است: در فصل دوم، به نقش امام سجاد(ع) در ماجراهای مربوط به مدینه تا کربلا پرداخته شده است. در فصل سوم، به حوادث از کربلا تا مدینه و نقش امام سجاد(ع) در آن پرداخته شده است. در فصل چهارم، به دوران پس از اسارت امام سجاد(ع) تا شهادت ایشان پرداخته شده است. در فصل پنجم، به معرفی اجمالی امام باقر(ع) و بیان نقش ایشان در زنده نگه‌داشتن حماسه عاشورا پرداخته شده است.