نجفی، سید محمدباقر
با نجفی اصفهانی، محمدباقر اشتباه نشود.
مؤلف شناسى اجمالى
محمّدباقر نجفى به سال 1325ش در خرمشهر به دنيا آمد و تحصيلات مقدّماتى را در آن شهر و آبادان و تهران به پايان آورد. وى تحصيلات خود را در رشتههاى اقتصاد و حسابدارى تا اخذ درجه دكترى ادامه داد؛ امّا علاقه و دلبستگى به مباحث ادبى و فلسفى و تاريخى او را به سوى مطالعه و پژوهش در مقولات مذكور سوق داد و از محضر استادانى؛ چون علاّمه سيّد محمّدحسين طباطبايى، جلالالدّين همايى، مجتبى مينوى، محمّد محيط طباطبايى، دكتر سيّد حسين نصر، پروفسور محمود حسابى و سيّد محمّد فرزان دانش اندوخت. سپس رخت اقامت در قاهره و جامعه الأزهر افكند و مدّت زمانى به تكميل آموختههاى خود، به ويژه زبان عربى، تهيّه فهرست از نسخههاى خطّى و مصريّه پرداخت. آن گاه به ايران بازگشت و در پژوهشكده علوم ارتباطى و توسعه ملّى به كار و تحقيق مشغول شد.
وى تا آغاز جنگ تحميلى و اشغال خرمشهر در آن شهر به سر برد و سپس در سال 1369 به آلمان مهاجرت كرد و تا پايان عمر (تيرماه 1381) در آن كشور زندگى كرد.
از مرحوم استاد دكتر محمّدباقر نجفى نزديك به 60 اثر در دست است كه جملگىِ آنها نشانههايى از روحِ تحقيق و دقّت و امانت علمىاند. عناوين زير بخشى از آثار وى مىباشد كه شامل كتب، مقالات و سخنرانىهاى چاپ شده ايشان است:
متافيزيك مسيحى - زندگى و اصالت مذهبى - ايدئولوژى الهى - جهان بينى انسانى - خروش حماسه - انديشه علمى مذهب - سوز مسلمانى - انديشه علمى، انديشه مذهبى - مجموعه گفتار راديويى (1353-1354) - اسلام، ماركسيسم - تاريخچه كنفرانس اسلامى - بررسى كوتاهى از رسانهها، مراكز و سازمانهاى مذهبى ايران - كتابشناسى نسخههاى خطّى فارسى كتابخانه عارف حكمت (مدينه، عربستان سعودى) - بهائيان - خوزستان در منابع ايرانشناسى - از قاهره تا صوفىآباد سمنان (دمى به رساله فتحالمبين علاءالدّوله سمنانى) - مدينهشناسى (بافت تاريخى جغرافيايى شهر مدينه در زمان پيامبر اسلام) - دين نامههاى ايران - منابع تفاهم در مذاهب اسلامى - گفتگويى درباره كتاب سلمان رشدى، در ضرورت طرح نقد پژوهشهاى فرهنگى در ارتباط با آزادى بيان - آثار ايران در مصر - فرهنگ ايران زير ضربات جنگ عراق با ايران - غربت در فرهنگ ايران - هويّت فرهنگى ايرانيان - نقد تاريخى گسترش اسلام در ايران - شاهنامه فردوسى به دور از تعصّبات و بهره بردارىها - مبانى عرفان در شاهنامه فردوسى - نقش محيط طباطبايى در حفظ هويّت فرهنگى ايرانيان - بحر بصره، بحر فارس - مادهاى كرد - بعد جهانى فرهنگ ايران - مقامات بايزيد بسطامى - مقامات سهل تسترى - ريشههاى نظريّه فرهنگها، رويارويى سياستها در تاريخ فرهنگى ايران - مهاجران جهان - نيايش مهاجران - كين زدايى در شاهنامه فردوسى - گذار از حماسه پهلوانى به حماسه عرفانى - تمدّنها، رويارويى سياستها (نقدى بر نظريّه جنگ تمدّنها) - اعلاميّه جهانى حقوق فرهنگها - دانشمندان مهاجر - نامهاى به پاپ اعظم، درباره اظهار نظر ايشان پيرامون خدا - مفهوم فرهنگى قوميّت - خاطرات فرهنگى - مدينهشناسى، جلد دوم (تاريخ جغرافيايى غزوات پيامبر اسلام) - هفت فرهنگ ايرانى در گفتگوى فرهنگيان - آشفتگى در گفتگوى فرهنگها - فرهنگ گفتگو - مصحف ايران - مدينهشناسى، جلد سوم (تاريخ جغرافيايى مسير هجرت پيامبر اسلام) - مدينهشناسى، جلد چهارم (تاريخ جغرافيايى مسير بازگشت پيامبر اسلام) - صلح فرهنگها - فرهنگ صلح - غم و عزا در فرهنگ ايران - خاطراتى از پروفسور محمّدتقى جعفرى بين سالهاى 1965-1977.