دانشنامه احاديث پزشکی
| نام کتاب | دانشنامه احاديث پزشکی |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | موسوعه الاحادیث الطبیه. فارسی |
| پدیدآورندگان | صابری، حسین (مترجم)
مرکز تحقیقات دارالحدیث (محقق) سعادت فر، احمد (نويسنده) سبحانی نیا، محمد تقی (نويسنده) افقی، رسول (نويسنده) خوش نصیب، مرتضی (نويسنده) محمدی ری‌شهری، محمد (نويسنده) |
| زبان | فارسی
عربی |
| کد کنگره | BP 232/6 /پ4 م3041 |
| موضوع | احادیث اهل سنت - قرن 14
احادیث شیعه - قرن 14 اسلام و پزشکی - احادیث پزشکی اسلامی - احادیث |
| ناشر | موسسه علمی فرهنگی دار الحديث، سازمان چاپ و نشر |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1385 هـ.ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE12439AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
دانشنامه احاديث پزشكى مجموعه‌اى از احاديث اهل‌بيت(ع) پيرامون دانش پزشكى و درمان بيمارى‌هاى جسمى است كه به كوشش محمد محمدى رى شهرى تدوين و تنظيم شده است. اين اثر يكى از مفصل‌ترين نگاشته‌هاى طب روايى است كه از منابع روايى شيعه و اهل سنت تدوين يافته است.
ارزيابى احاديث طبى از طريق آزمودن، انگيزه اصلى نگارنده از برنامه‌ريزى براى تأليف دانشنامه احاديث طبى بوده است. با توجه به اين‌كه ضعف سند احاديث طبى نمى‌تواند دليل عدم صدور قطعى آنها باشد و با توجه به وجود زمينه جعل در اين احاديث، براى پالايش آنها و بهره‌مند شدن مردم و بخصوص مراكز علمى از ذخاير علمى اهل‌بيت(ع)، تصميم به جمع‌آورى احاديث طبى و تنظيم آنها گرفته شده است.
ساختار
كتاب در پنج بخش تدوين شده و هر بخش داراى چند فصل جداگانه است.
مؤلف در اين اثر سعى نموده احاديث را بر اساس عناوين و موضوعات مرتبط با هم مرتب و مدون نمايد.
گزارش محتوا
مخاطب اصلى دانشنامه احاديث طبى، پژوهشگران علوم پزشكى‌اند. البته اين دانشنامه در مورد پيشگيرى از بيمارى‌ها كه طب پيشگيرى (الطب الوقائى) ناميده مى‌شود، همچنين خواص خوراكى‌ها، براى عموم مردم نيز مى‌تواند مورد بهره‌بردارى قرار گيرد. به سخن ديگر، به استثناى فصل‌هاى مربوط به درمان بيمارى‌ها -كه در بخش سوم آمده- ساير بخش‌هاى اين دانشنامه براى عموم قابل استفاده است. (دانشنامه احاديث پزشكى، ج1، ص 20-21).
خصوصيت اين اثر حذف روايات تكرارى و مشابه و درج يك مضمون با بهترين متنى است كه در منابع روايى آمده است، از اين‌رو به‌ندرت احاديث تكرارى در آن ذكر شده است. علاوه بر آنچه گفتيم متون احاديث نيز اعراب‌گذارى شده است.
مطالب بخش‌هاى مختلف كتاب به اختصار به شرح ذيل است:
بخش اول كتاب كه در سه فصل تدوين يافته است پيرامون پزشكى از ديدگاه اسلام، آداب طبابت و توصيه‌هاى پزشكى است.
بخش دوم كه مشتمل بر شش فصل است پيرامون تعريف بيمارى، منافع و حكمت‌هاى بيمارى، وظايف بيماران، پرستارى و عيادت از بيماران است.
بخش سوم مباحث مربوط به اندامها و دستگاه‌هاى بدن مانند: قلب و عروق، مغز و اعصاب، چشم، گوش است. اين بخش در چهارده فصل تدوين شده است.
بخش چهارم كه در نه فصل نگاشته شده به اهميت خوراكى‌ها و نوشيدنى‌ها در تندرستى و بيمارى مى‌پردازد. كم خوردن، پرهيز غذايى، گرسنگى، آداب غذا خوردن، آداب نوشيدن، تعداد وعده‌هاى غذايى مباحث مطرح شده در اين بخش است.
بخش پنجم كه مفصل‌ترين بخش كتاب است در شصت فصل تحرير شده است. اين بخش پيرامون درمان بيمارى‌ها با غذا و گياهان دارويى است. در اين بخش غذاها و داروها به ترتيب حروف الفبا نقل شده و در ذيل هر عنوان خواص آن بر اساس روايات بيان شده است.
وضعيت كتاب
كتاب دانشنامه توسط دكتر حسين صابرى به فارسى ترجمه شده است.
پاورقى‌هاى نسبتاً مفصل اين اثر بيشتر ارجاع به منابع (مصدريابى) است و گاه نيز بيان معناى واژه‌اى در احاديث متن است.
فهرست اجمالى مطالب در ابتداى اثر و فهارس آيات، اشخاص، جمعيت‌ها و قبيله‌ها، اديان، فرقه‌ها و مذاهب، بيمارى‌ها، خوراكى‌ها و داروها و تركيبات دارويى، شهرها و مكان‌ها، زمان‌ها و روزها، منابع و مآخذ در انتهاى كتاب آمده است.
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب