الگو:صفحهٔ اصلی/مقالهٔ برگزیده اول
قیام توابین، تألیف محمدعلی چنارانی، از جمله آثار فارسی پیرامون قیام توابین است که اهداف و عوامل شکل‌گیری، سیر وقایع و دلایل شکست آن را مورد بررسی قرار داده است.
هدف از نگارش این اثر بررسی فلسفه شکل‌گیری نهضت (قیام) توابین و رد قضاوت‌های غیرمنصفانه و نابجا پیرامون این حرکت و شخصیت‌هایی است که در آن نقش داشته‌اند.
کتاب مشتمل بر پیشگفتار، یک بخش مقدماتی و چهار بخش اصلی است. هریک از بخش‌های کتاب مشتمل بر فصول و عناوین متعددی است. روش پژوهش در این نوشتار، تحقیقاتی و به شیوه جستجو در مدارک و منابع گوناگون بوده است.
نویسنده در مقدمه، اصول پژوهشی نگارنده را به‌صورت فیش‌برداری و تنظیم آنها دانسته است.
اینکه در بحث تاریخی از مدارک رجالی، حدیثی و گاهی تفسیری استفاده شده، به این دلیل است که در برخی مواقع فقط کتاب‌های مربوط پاسخ‌دهنده و راهگشا بوده‌اند؛ پس نمی‌توان در راستای تحقیق کامل، از دیگر مآخذ علمی بهره نجست، بلکه استفاده از منابع مختلف بر ارزش تحقیق می‌افزاید و از امتیازهای آن بشمار می‌رود.
کتاب حاضر به شیوه تحقیق و نقد مطالب تاریخی و روایت‌های آشفته تاریخ اسلام درباره قیام توابین نوشته شده است؛ ازاین‌رو، اساس کار بر مدارک نخستین قرار گرفته و مآخذ و مدارک بعدی به‌عنوان مؤید ثبت و ضبط گردیده است تا خوانندگان محترم در فضای پژوهش و تحقیق و نیز اسناد تاریخی قرار گیرند و قضاوت و داوری نمایند. همچنین به اقتضای زمینه مورد بحث، از مدارک رجالی، حدیثی، تفسیری، جغرافیایی، تبارشناسی و... بهره گرفته شده تا اثر از استحکام و اطمینان بیشتری برخوردار گردد.
نویسنده در اولین فصل کتاب واژه «توابین» را پشیمان‌شدگان معنا کرده است. این واژه در قرآن یک مرتبه در سوره بقره آیه 222 به کار رفته است. همچنین در روایات بی‌شماری از معصومین(ع) این واژه با الفاظ گوناگونی به کار رفته است. سبب نام‌گذاری توابین بدین نام مطلب انتهایی این فصل را تشکیل می‌دهد که کاربرد آن توسط تاریخ‌نگارن و استفاده از آن توسط رهبران نهضت به‌عنوان دلایل نام‌گذاری ذکر شده است