ابن إمام الکاملية، محمد بن محمد
ابن اِمام الْکامِلیه، کمالالدین محمد بن محمد بن عبدالرحمان شافعى (808 -874ق/1405- 1469م)، فقیه، ادیب، محدث و مفسر مصری.
ولادت و تحصیلات
محمد در قاهره متولد شد. مقدمات علوم، نحو، حساب، منطق و اصول فقه را در همانجا فراگرفت و پس از آن، فقه را نزد فقیهانى چون، برماوی، بارنباری و شرف سبکى آموخت. از برخى محدثان بنام آن روزگار، از جمله، ولىالدین عراقى، واسطى، ابن جزری، و نیز از ابوالفتح مراغى و تقى بن فهد در مکه، و تقى قلقشندی در بیت المقدس و نیز از دیگران در مدینه، حدیث شنید و «صحاح سته» را فراگرفت و خود در حدیث توانا شد، چنانکه بسیاری از طالبان علم آن روزگار، حدیث را نزد او آموختند.
محل اقامت، منصب
او، پدر، نیا و نیای پدرش امامت مدرسه کاملیه را در مصر به عهده داشتهاند.
وی که در قاهره اقامت داشت، پس از زینالعابدین مناوی سرپرستى و نظارت بر موقوفات آرامگاه شافعى را به عهده گرفت و هم در روزگار او این بنا بازسازی شد. از او برای تدریس در بیت المقدس دعوت شد، اما نپذیرفت. نیز سلطان خُشقدم، کرسى قضای شافعیان را به او پیشنهاد کرد، ولى او تن زد.
سفرها، مدفن
بارها برای انجام مراسم حج به مکه و نیز به قصد زیارت آرامگاه حضرت ابراهیم و قدس به بیتالمقدس سفر کرد. در اواخر زندگى، نیز سفری به حجاز کرد و در همین سفر درگذشت و او را در «رأس ثغرة حامد» به خاک سپردند.
آثار
ابن امام الکاملیه در نحو، فقه و حدیث آثاری دارد.
دو کتاب از او در دست است که عبارتند از «بُغیة الرّاوی في ترجمة الإمام النواوي»، نسخ خطى آن در جاهای مختلف از جمله در ترکیه موجود است؛ «شرح الورقات» (در فقه)، نسخههای خطى آن در برخى جاها از جمله در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران هست. آثار دیگری نیز به او منسوب است که از آنها اطلاعى در دست نیست[۱].
پانویس
- ↑ ر.ک: یوسفى اشکوری، حسن، ج3، ص37-38
منابع مقاله
یوسفى اشکوری، حسن، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374.