ابراهیم، محمد زکی
| نام | محمد زكى ابراهيم |
|---|---|
| نام‌های دیگر |
ابوالبرکات زکی‌الدین محمد زکی ابراهیم |
| نام پدر | شیخ ابراهیم |
| متولد | 1916م |
| محل تولد | بولاق قاهره |
| رحلت | 1998م |
| اساتید | |
| برخی آثار | مراقد أهل‌البيت في القاهرة و معه كتاب حياة الأرواح بعد الموت |
| کد مؤلف | AUTHORCODE02244AUTHORCODE |
ابوالبركات زكى‌الدين محمد زكى ابراهيم (1916-1998ق)؛ فقیه شافعی، محدث، صوفی، شاعر و استاد الازهر
ولادت
در 19 اکتبر سال 1916م در شهرک بولاق ابوالعلا در استان قاهره مصر متولد شد. پدرش، شیخ ابراهیم الخلیل بن علی الشاذلی نیز از علماء الازهر بود.
تحصیلات
وى از دانشگاه الازهر مصر فارغ التحصيل شد و به چندين زبان همچون فارسی و آلمانى به خوبى آشنايى داشت. او رهبر گروه محمديه و مؤسس مؤسسات و مجامع عديده‌اى در مصر مى‌باشد.
شیخ محمد زکی ابراهیم ابتدا در روزنامه‌ها و مجلات مصری همانند الازهر، منبر الاسلام، اللواء الاسلامي، المسلم و... نوشت. پس از گذشت مدتی جماعت "الرواد الاوائل" را تأسيس کرد و مجله "التعارف" را در ذیل آن منتشر ساخت. مقالات و نوشته‌های شیخ محمد زکی ابراهیم در حوزه‌های مختلف دینی، اجتماعی، تاریخی، ادبی، سیاسی بود. پایه گذاری همایشهایی با عناوین (المؤتمر الصوفي العالمی) و (مؤتمر المرأة المسلمة) از جمله اقدامات شیخ محمد زکی ابراهیم بود. گرچه شیخ محمد ابراهیم از جمله اولین اعضا و پایه گذاران اخوان المسلمین به شمار می‌آمد، لکن وی همراه با ابراهیم حسن، جماعت اخوان الامسلمین را ترک کرد. شیخ محمد زکی ابراهیم عضو مجلس اعلی و هیئت عالی دعوت و تبلیغ الازهر بود.
کتب، رسائل و مقالات متعددی از شیخ محمد زکی ابراهیم به جای مانده است که دربسیاری از آنها آراء و عقاید وهابیت مورد انتقاد قرار گرفته است.
وفات
شیخ محمد زکی ابراهیم در 16 جمادی الثانی 1419ق برابر با 7 اکتبر 1998 به دیار باقی شتافت. بدن او در کنار مقبره پدر و جدش خاکسپاری شد.
آثار
- أبجدية التصوف الإسلامی: در این کتاب سعی شده به زیاده روی‌های دوستان و دشمنان در باب تصوف دور شده و حمایت منصفانه‌ای از تصوف رخ دهد.
- الأربعون حديثاً الحاسمة ردعاً للطوائف المكفَّرة الآثمة.
- الإسكات بركات القرآن علي الأحياء والموتى: در این کتاب در خصوص جواز اهداء ثواب به اموات و وصول و انتفاع اموات از ان بحث شده است.
- أصول الوصول: مهم‌ترین ادله قرآنی و روایی تصوف در این کتاب تبیین شده است.
- أمهات الصلوات النافلة: الصلوات النافلة ومسائلها وأحكامها من الكتاب والسنة.
- أهل القبلة كلهم موحدون: در این کتاب درباب مسلمان بودن تمامی کسانی مه رو به سوی قبله نماز می‌خوانند سخن به میان آمده است. این درست همان دیدگاه مخالف با وهابیان است.
- بحوث في لغة القرآن.
- تفسير آيات مختارة من كتاب الله تعالى، در این کتاب برخی سوره‌ها و آیات قرآن تفسیر و شرح داده شده است.
- حكم العمل بالحديث الضعيف: در این کتاب درباره جواز عمل به حدیث ضعیف در فضائل اعمال بحث شده و بیان شده که حدیث ضعیف یکی از انواع حدیث مقبول است.
- حول معالم القرآن، على طريقة المحدّثين في قضايا ومعلومات قرآنیة هامة.
- حياة الأروح بعد الموت: این کتاب به تبیین کیفیت جیات اموات در برزخ می‌پردازد.
- ديوان البقايا: این کتاب در دو جلد مشتمل بر اشعار صوفیانه است.
- ديوان المثاني: در دو مجلد حاوی مجموعه‌ای از اشعار است.
- عصمة النبي ونجاة أبویه وعمه: این کتاب در رد بر منکران عصمت پیامبر و منکران ایمان و اسلام و الدین پیامبر نوشته شده است.
- فقه الصلوات والمدائح النبویة: بحثی نو درباره صلوات و اشعار و نثرهای وارده در مدح پیامبر است.
- فواتح المفاتح: الدعاء وشروطه وآدابه وأحكامه.
- القرآن، وفضائل بعض سوره، وانتفاع المیت به، والتداوی والرقية والعلاج بالقرآن.
- قضية الإمام المهدي: در این کتاب در باب حقانیت عقیده به مهدویت سخن گفته شده است.
- لحظات التجلي، تفسیر بخش‌های از قرآن.
- ليلة النصف من شعبان: قيامها، فضلها، الدليل الحاسم على إحيائها. این کتاب ردی بر عقیده وهابیان در بدعت دانستن احیاء و تهجد نیمه شعبان است.
- المحمديات
- مراقد أهل‌البيت في القاهرة: در این کتاب ادله و شواهدی بر وجود و دفن پیکر مطهر حضرت زینب سلام‌الله‌علیها و راس مقدس سیدالشهدا در قاهره بیان شده است.
- معارج البهاء الأقدس لمحات من فقه المعرفة ودرس في التوحيد من سورة الإخلاص.
- قضية الإمام المهدي بين الرفض والقبول