مبارکفوری، محمد عبدالرحمن بن ع‍ب‍دال‍رح‍ی‍م
| مبارکفوری، محمد ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن‌ب‍ن ع‍ب‍دال‍رح‍ی‍م | |
|---|---|
 | |
ابوعلی محمد عبدالرحمن مبارکفوری (1283- 1353ق)، علامه، محدث، فقیه و عالم قرن سیزدهم شبه جزیره هند، می‌باشد.
ولادت
وی در سال 1283ق/1865م، در مبارکفور، در ولایت اترابرادیش از ولایات شمالی هند، به دنیا آمد[۱].
تحصیلات
وی در کودکی، قرآن را نزد پدرش آموخته و به حفظ آن پرداخت و سپس به مدرسه «چشمه رحمت» در شهر غازیفور رفت که پدرش نیز در همان جا تدریس می‌کرد. وی پنج سال در این شهر سکونت داشته و در این مدرسه، اغلب علوم دینی، مانند تفسیر، حدیث، فقه، ادبیات، بلاغت، علوم عقلی و سایر علوم را آموخت و ملازم عبدالله غازیفوری گشت. سپس به سفارش او به دهلی نقل مکان نمود و به محضر سید نذیر حسین محدث دهلوی رسید و در آنجا، صحیح بخاری، صحیح مسلم، سنن ابوداود، سنن ترمذی، اواخر سنن نسایی، اوایل سنن ابن ماجه، مشكاة المصابيح، بلوغ المرام، تفسير الجلالين، تفسیر بیضاوی و سایر کتب مهم را آموخت[۲].
شاگردان
معروف‌ترین شاگردان وی، عبارتند از:
- ابوالهدی عبدالسلام مبارکفوری (1289-1342ق)، صاحب «سيرة الإمام البخاري»؛
- عبیدالله بن عبدالسلام مبارکفوری (1327-1414ق)، صاحب «مرعاة المفاتيح شرح مشكاة المصابيح»؛
- نذیر احمد رحمانی املوی (1323-1385ق)، صاحب کتاب «أهل الحديث و السياسة» و «أنوار المصابيح في ركعات التراويح»؛
- محمد تقی‌الدین هلالی (1311-1407ق)، صاحب «سبيل الرشاد»[۳].
وفات
وی در اواخر عمر، دچار بیماری و نابینایی شده و در نهایت در شوال 1353ق/ 22 نوامبر 1935م، دار فانی را وداع گفت[۴].
آثار
وی آثار و تألیفات فراوانی از خود برجای گذاشته است که از جمله آنها، عبارتند از:
- تحفة الأحوذي شرح جامع الترمذي؛
- مقدمة تحفة الأحوذي؛
- شفاء الغلل شرح كتاب العلل؛
- أبكار المنن في تنقيد «آثار السنن»؛
- تحقيق الكلام في وجوب القراءة خلف الإمام؛
- كتاب الجنائز؛
- خير الماعون في منع الفرار من الطاعون؛
- نور الأبصار؛
- ضياء الأبصار؛
- تنوير الأبصار بتأكید نور الأبصار؛
- القول السديد في ما يتعلق بتكبيرات العيد؛
- المقالة الحسنی في سنية المصافحة باليد اليمنی[۵].
پانویس
منابع مقاله
بستوی عبدالعلیم عبدالعظیم، مقدمه کتاب «فوائد في علوم الحديث و كتبه و أهله»، اثر مبارکفوری، ابوالعلی محمد عبدالرحمن، ریاض، مكتبة الملك فهد الوطنية، 1431ق.