صفوی، کورش
کورش صفوی (۱۳۳۵-۱۴۰۲ش) زبانشناس، مترجم و استاد برجسته دانشگاه علامه طباطبائی بود. پژوهشهای او عمدتاً در حوزههای معناشناسی، نشانهشناسی، رابطه زبانشناسی و ادبیات و تاریخ زبانشناسی متمرکز بود. وی با ترجمه آثاری مانند «دوره زبانشناسی عمومی» فردینان دو سوسور و تألیف کتابهای درسی مؤثری مانند «درآمدی بر معنیشناسی»، نقش مهمی در توسعه و آموزش زبانشناسی در ایران ایفا کرد.
| کورش صفوی | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | کورش صفوی |
| نام پدر | احمد عمادالدین صفوی |
| ولادت | ۶ تیر ۱۳۳۵ |
| محل تولد | تهران، ایران |
| محل زندگی | تهران، قبرس شمالی |
| رحلت | ۲۰ مرداد ۱۴۰۲ |
| مدفن | نیکوزیا (قبرس شمالی) |
| طول عمر | ۶۷ سال |
| همسر | سوسن همایون |
| پیشه | زبانشناس، مترجم، استاد دانشگاه |
| اطلاعات علمی | |
| درجه علمی | استاد |
| دانشگاه | دانشگاه علامه طباطبائی، دانشگاه تهران |
| علایق پژوهشی | معناشناسی، نشانهشناسی، رابطه زبانشناسی و ادبیات، تاریخ زبانشناسی |
| اساتید | |
| برخی آثار | |
ولادت
کورش صفوی در ۶ تیر ماه ۱۳۳۵ در تهران متولد شد. پدرش، احمد عمادالدین صفوی، رئیس دانشکده حقوق دانشگاه تهران بود. او از بازماندگان خاندان صفویه به شمار میآمد. در دوماهگی به همراه خانواده به دلیل مأموریت پدر به سوئیس رفت و تحصیلات ابتدایی خود را در آلمان و اتریش گذراند.[۱]
تحصیلات
صفوی تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در آلمان و اتریش به پایان برد و در سال ۱۳۴۹ به ایران بازگشت. به دلیل عدم پذیرش دیپلم خارجی در ایران، مجدداً دوره دبیرستان را در ایران گذراند و دیپلم ریاضی گرفت. سپس وارد رشته زبان و ادبیات آلمانی دانشگاه تهران شد و پس از یک سال به مدرسه عالی ترجمه منتقل شد و در سال ۱۳۵۴ موفق به دریافت مدرک کارشناسی زبان آلمانی شد. در همان سال برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت و در دانشگاه دولتی اوهایو و مؤسسه فناوری ماساچوست (امآیتی) به تحصیل زبانشناسی پرداخت، اما به دلیل بیماری پدر به ایران بازگشت. وی در سال ۱۳۵۶ وارد دوره کارشناسی ارشد زبانشناسی دانشگاه تهران شد و در سال ۱۳۵۸ فارغالتحصیل شد. سرانجام در سال ۱۳۷۲ دکتری زبانشناسی خود را از دانشگاه تهران با پایاننامهای تحت عنوان «اسباب ایجاد نظم در ادب فارسی» به راهنمایی علیمحمد حقشناس دریافت کرد.[۲][۳]
فعالیتها
صفوی از سال ۱۳۵۶ به صورت حقالتدریسی در دانشکده علوم و ارتباطات (بعدها دانشگاه علامه طباطبائی) فعالیت خود را آغاز کرد و به تدریج به عضویت هیئت علمی این دانشگاه درآمد.[۴] [۵] او سالها در گروه زبانشناسی دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی دانشگاه علامه طباطبائی تدریس کرد و مدیریت گروه و نیز مسئولیت بخش زبانشناسی انتشارات علمی را بر عهده داشت. [۶] وی در ایجاد پیوند میان زبانشناسی و ادبیات فارسی و ترویج مطالعات معناشناسی و نشانهشناسی در ایران پیشگام بود. صفوی به عنوان نایبرئیس انجمن زبانشناسی ایران نیز فعالیت داشت و در برگزاری گردهماییهای علمی این انجمن نقش مؤثری ایفا کرد. سبک تدریس ساده، روان و همراه با طنز او، همراه با تألیف کتابهای درسی روشن و قابل فهم، باعث جذب بسیاری از دانشجویان به رشته زبانشناسی شد.[۷]
وفات
کورش صفوی سرانجام در ۲۰ مرداد ماه ۱۴۰۲ در سن ۶۷ سالگی در قبرس شمالی درگذشت و در شهر نیکوزیا به خاک سپرده شد.[۸]
آثار
- درآمدی بر معنیشناسی
- از زبانشناسی به ادبیات (جلد اول: نظم؛ جلد دوم: شعر)
- گفتارهایی در زبانشناسی
- معنیشناسی کاربردی
- فرهنگ توصیفی معنیشناسی
- آشنایی با تاریخ زبانشناسی
- واژهنامه زبانشناسی
- هفت گفتار درباره ترجمه
- منطق در زبانشناسی
- سرگردان در فلسفه ادبیات
ترجمهها
- دوره زبانشناسی عمومی (فردینان دو سوسور)
- زبان و ذهن (نوام چامسکی)
- نگاهی تازه به معنیشناسی (اف.آر. پالمر)
- دنیای سوفی (یوستین گوردر)
- بوطیقای ساختگرا (جاناتان کالر)
- درآمدی تازه بر فلسفه زبان (ویلیام لایکن)
پانويس
- ↑ ر.ک: گفتوگو با کوروش صفوی/زبانشناسها به زبان فارسی خیانت نمیکنند،خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، یکشنبه / ۱۸ فروردین ۱۳۹۲
- ↑ ر.ک: دکتر «کورش صفوی» آسمانی شد، دانشگاه علامه طباطبایی
- ↑ ر.ک: نغزگوی کهن، مهرداد؛ راسخ مهند، محمد، ص۱۱
- ↑ ر.ک: گفتوگو با کوروش صفوی/زبانشناسها به زبان فارسی خیانت نمیکنند،خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، یکشنبه / ۱۸ فروردین ۱۳۹۲
- ↑ ر.ک: نغزگوی کهن، مهرداد؛ راسخ مهند، محمد، ص۱۸
- ↑ ر.ک: نغزگوی کهن، مهرداد؛ راسخ مهند، محمد، ص۱۱-۱۲
- ↑ ر.ک: کورش صفوی ؛ زبانشناس معاصر؛ معرفی آثار، بنیان پویا پژوه اندیشه
- ↑ [یادبود کورش صفوی که در قبرس آرام گرفت، خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)]
منابع مقاله
- نغزگوی کهن، مهرداد؛ راسخ مهند، محمد، جشننامهٔ دکتر کورش صفوی، تهران: انتشارات سیاهرود، ۱۳۹۴ش
- خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)
- وبگاه دانشگاه علامه طباطبایی
- بنیان پویا پژوه اندیشه