نظریه‌پردازی اسلامی در علوم انسانی

نظریه‌پردازی اسلامی در علوم انسانی ، از آثار مدرّس، پژوهشگر و نویسنده فعال در زمینه اخلاق، فلسفه اسلامی و روش‌شناسی در علوم اسلامی، احمدحسین شریفی (متولد 1349ش)، به بررسی چگونگی تولید علم در عرصه علوم انسانی با تأکید بر اصول و پیش‌فرض‌های اسلامی می‌پردازد و روش نظریه‌پردازی جدید خودش را توضیح می‌دهد.

نظریه پردازی اسلامی در علوم انسانی
پدیدآوران	شریفی، احمدحسین (نويسنده)
ناشر	آفتاب توسعه
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1397ش
چاپ	1
شابک	‎978-964-7867-64-1
موضوع	علوم انسانی (اسلام) - فلسفه - علوم انسانی (اسلام) - تحقیق - علوم انسانی - تحقیق - روش شناسی
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	6ن 4ش 232 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

هدف و روش

• [[[شریفی، احمدحسین | احمدحسین شریفی]]:

1. نظریه‌پردازی، قلۀ فعالیت‌های علمی است.... تحقیق بدون روش نه‌تنها بی‌فایده، که گمراه‌کننده است..... به‌راستی چگونه و از چه راهی می‌توانیم ازنظر علمی مطمئن شویم نظریه‌‌ای را که به اسلام نسبت می‌دهیم واقعاً نظریۀ اسلامی است؟...
2. پیش‌ازاین من در کتاب‌های مبانی علوم انسانی اسلامی و روش‌شناسی علوم انسانی اسلامی بنیان‌های اصلی ارائۀ مدلی جدید برای نظریه‌پردازی اسلامی در علوم انسانی را فراهم کرده‌ام.

ساختار و محتوا

• این اثر از مقدمه و 9 فصل و نتیجه به ترتیب ذیل تشکیل شده است:
• مقدمه (معرفی اجمالی اثر حاضر)

1. فصل اول: چیستی و اهمیت روش نظریه‌پردازی
2. فصل دوم: نظریه بحران: بررسی مدل نظریه‌شناسی توماس اسپریگنز
3. فصل سوم: بررسی روش نظریه‌پردازی داده‌بنیاد
4. فصل چهارم: بررسی روش نظریه‌پردازی واقع‌گرایانه شهید صدر
5. فصل پنجم: عوامل زمینه‌ای نظریه‌پردازی
6. فصل ششم: نقش مبانی فلسفی در نظریه‌پردازی
7. فصل هفتم: ویژگی‌های عمومی نظریه‌پردازان
8. فصل هشتم: پیش‌نیازهای علمی
9. فصل نهم: روش نظریه‌پردازی اکتشافی: ارائه یک مدل.

• نتیجه: در پایان هر فصل، جمع‌بندی و نتیجه‌گیری آمده است.

نمونه مباحث

• الگوی مطلوب احمدحسین شریفی «روش نظریه‌پردازی اکتشافی» است که مفروضاتی معرفت‌شناختی و دین‌شناختی دارد و بر اساس آن، فرایند اکتشاف نظریۀ اسلامی در نُه گام انجام می‌شود:

1. تعیین و تبیین موضوع یا مسئلۀ تحقیق
2. گردآوری پاسخ‌های ارائه‌شده به مسئلۀ تحقیق
3. تحلیل پاسخ‌های گردآوری‌شده
4. جست‌وجو در منابع و متون اسلامی
5. اعتبارسنجی مستندات گردآوری‌شده
6. فهم عمیق متون و اطلاعات گردآوری‌شده
7. عرضۀ بر ضوابط اسلامی حاکم بر قلمرو مربوط
8. عرضۀ بر قواعد اسلامی حاکم بر زیست انسانی
9. عرضۀ بر مقاصد و غایات زیست اسلامی.

• نویسنده تأکید دارد که توجه به مقاصد و غایات زیست انسانی از نگاه اسلام، به معنای نادیده گرفتن منابع و متون اسلامی و دفاع از «فقه مقاصدی» نیست....

منابع مقاله

• مقدمه و متن کتاب.