خویی، یوسف بن طاهر

    از ویکی‌نور
    خویی، یوسف بن طاهر
    NUR14488.jpg
    نام پدرطاهر
    محل تولدخوی، ایران
    محل زندگینوقان طوس
    شهادتاواخر سال 548 یا اوایل 549 ق
    دیناسلام
    مذهبتشیع
    پیشهشاعر، محدث، ادیب و فقیه
    اطلاعات علمی
    اساتیدابوالفضل میدانی
    برخی آثار‏فرائد الخرائد في الأمثال

    ابویعقوب یوسف بن طاهر خویی (متوفای 549ق)، شاعر، محدث، ادیب و فقیه.

    ولادت

    وی از مردم خوی - شهری در شمال غربی آذربایجان ایران - ‌بود که در عصر عباسی سوم در قرن ششم هجری می‌زیست. او در نوقان طوس ساکن بوده و شغل نیابت قضا داشت[۱] و مردی فاضل، فقیه، باورع، خوش‌رفتار، شاعر شیرین‌گفتار و طبعی لطیف داشت.

    ابوسعد سمعانی در تحبیر می‌نویسد: او در نوقان طوس زندگی می‌کرد و چند جزوه از احادیث و اشعارش را برای من نوشت و اجازه روایت آن را داد. او در طوس نیابت قضا داشت و به امور مردم رسیدگی می‌کرد و آنان هم از او راضی بودند[۲].

    خویی شاگرد ابوالفضل میدانی صاحب «مجمع الأمثال» بوده است[۳].

    وفات

    وی سرانجام در اواخر سال 548 یا اوایل 549 ق، پس از استیلای ترک‌های اوغوز بر خراسان به دست آنان در طوس به قتل رسید[۴].

    آثار

    1. فرائد الخرائد في الأمثال، على حروف المعجم؛
    2. شرح سقط الزند للمعري؛
    3. تنزيه القرآن الشريف عن وصمة اللحن و التحريف[۵].

    پانویس

    1. ر.ک: زرکلی، خیرالدین، ج8، ص235
    2. ر.ک: جلالی، غلامرضا، ج1، ص162
    3. ر.ک: مدرس، محمدعلی، ج2، ص197؛ نجار، عبدالحلیم، ج5، ص215
    4. ر.ک: جبوری، کامل سلمان، ج7، ص54
    5. ر.ک: کحاله، عمررضا، ج13، ص306

    منابع مقاله

    1. جلالی، غلامرضا، «مشاهیر مدفون در مشهد و حومه»، مشهد ، آستان قدس رضوی، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، 1389ش.
    2. زرکلی، خیرالدین، «الأعلام»، ج8، ص235، لبنان - ‌بیروت، دارالعلم للملايين، 1989م،

    https://ar.wikinoor.ir/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%88%D9%8A%D9%8A(%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A8%D9%86_%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86)

    1. مدرس، محمدعلی، «ريحانة الأدب في تراجم المعروفين بالكنية أو اللقب»، تهران - ‌ایران، انتشارات خیام، 1369ش.
    2. نجار، عبدالحلیم؛ عبدالتواب، رمضان؛ بکر، یعقوب، مترجمان «تاريخ الأدب العربي»، تألیف کارل بروکلمان، قاهره – مصر، دارالمعارف، 1975م.
    3. جبوری، کامل سلمان، «معجم الأدباء من العصر الجاهلي حتی سنة 2002م»، بیروت - ‌لبنان، دارالكتب العلمية، الطبعة الأولی، 2003م/1424ق.
    4. کحاله، عمررضا، «معجم المؤلفين تراجم مصنفي الكتب العربية»، بیروت – لبنان، دارإحياء التراث العربي، بی‌تا.

    وابسته‌ها