اسلام و نیازهای زمان

اسلام و نیازهای زمان، مجموعه‌ای شامل 1 مقدمه و 26 سخنرانى از اسلام‌شناس معاصر، مرتضی مطهری (فریمان 1298-1358ش. قم) تحت عنوان اسلام و مقتضيات زمان که در شبهاى ماه مبارك رمضان، زمستان سال 1345ش. در مسجد اتفاق تهران بیان شده و نیز بحثهاى ایشان در انجمن اسلامى پزشكان سال 1351ش. است. [۱]

اسلام و نیازهای زمان
اسلام و نیازهای زمان
پدیدآورانمطهری، مرتضی (نويسنده)
عنوان‌های دیگراسلام و مقتضیات زمان
ناشرصدرا
مکان نشرایران - تهران
چاپ19
زبانفارسی
تعداد جلد2
نورلایبمطالعه و دانلود pdf


این کتاب 2 جلدی از 1 مقدمه و 2 بخش به ترتیب ذیل تشکیل شده است:

مقدمه: اسلام و مقتضيات زمان‏

در این مقدمه که به قلم استاد مرتضی مطهری نوشته شده، آمده است:

اسلام راه است نه منزل و توقفگاه. خود اسلام از خود به عنوان راه (صراط مستقيم) ياد می‌‏كند. غلط است كه بگوييم چون منزلها عوض شود راه هم بايد عوض شود. در هر حركت منظم دو عنصر اساسى وجود دارد: عنصر تغيير مواضع كه متوالياً صورت می‌‏گيرد، و عنصر ثبات راه و مدار حركت.[۲]

اسلام و نيازهاى زمان (1) (مباحث مسجد اتفاق تهران)

در این بخش، مسائل مهمی بررسی شده است از جمله:

  1. علت تغيير مقتضيات زمانها
  2. عقل و راه اعتدال‏
  3. مسئله نسخ و خاتميت‏
  4. نقد نظريه نسبيّت عدالت‏
  5. جبر زمان و مسئله عدالت‏

مطهری نوشته است:

يكى از خُلقهاى ثابت همگانى تغييرناپذير و نسخ ناپذير كه زمان هيچ وقت نمی‌‏تواند در آن تأثير داشته باشد و آن موضوع عبادت و پرستش است. يكى از حاجتهاى بشر پرستش است. پرستش يعنى چه؟ پرستش آن حالتى را می‌‏گويند كه در آن انسان يك توجهى می‌‏كند از ناحيه باطنى خودش به آن حقيقتى كه او را آفريده است و خودش را در قبضه قدرت او می‌‏بيند، خودش را به او نيازمند و محتاج می‌‏بيند؛ در واقع سيرى است كه انسان از خلق به سوى خالق می‌‏كند. اين امر اساساً قطع نظر از هر فايده و اثرى كه داشته باشد، خودش يكى از نيازهاى روحى بشر است. انجام ندادن آن، در روح بشر ايجاد عدم تعادل می‌‏كند. ‏.[۳]

اسلام و نيازهاى زمان (2) (مباحث انجمن اسلامى پزشكان)

برخی از موضوعات مهم این بخش عبارت است از:

  1. باب تزاحم، حلّال بسيارى از مشكلات‏
  2. مقام عقل در استنباط احكام اسلامى‏
  3. آيا اجتهاد نسبى است؟
  4. جامعه و تاريخ از نظر قرآن‏
  5. آيا اخلاق، مطلق است يا نسبى؟

مطهری نوشته است:

در اسلام عناصرى ثابت و عناصرى متغير وجود دارد، همچنان كه در زمان هم عناصرى ثابت و عناصرى متغير [وجود دارد]؛ عناصرى كه بايد ثابت بماند و عناصرى كه بايد تغيير كند و آن تغييرها بايد در كادر آن عناصر ثابت رخ دهد، و اگر تغييرهاى زمانى در كادر آن عناصر ثابت رخ بدهد، تغييرات زمان پيشروى و تكامل است و اگر خارج از آن كادر ثابت صورت بگيرد تغيير هست ولى تكامل نيست، بلكه انحراف و سقوط است.‏.[۴]


پانویس

منابع مقاله

مقدمه ناشر و متن کتاب.

وابسته‌ها

مجموعه آثار استاد شهید مطهری

یادداشتهای استاد مطهری