صفوة الصفا (نسخه خطی)
صفوة الصفا، مهم‌ترین کتاب به فارسی درباره احوال و اقوال شیخ صفی‌الدین اردبیلی و تبار صفویان، نوشته ابن بزاز در سده هشتم.
ابن بزاز (زنده در 759) صفوة الصفا (یا اسس المواهب السنیة فی مناقب الصفویة) را به سفارش صدرالدین موسی، پسر و جانشین صفی‌الدین اردبیلی نوشت.
زمان دقیق آغاز تألیف کتاب مشخص نیست. آنچه از متن کتاب به دست می‌آید این است که مؤلف آن را در نیمه‌های زندگانی صدرالدین آغاز کرده و پس از 759 به پایان رسانده است[۱].
از ویژگی‌های ممتاز صفوة الصفا اشاره به مناسبات سیاسی بین صفی‌الدین و دربار ایلخانی است.
این کتاب از دیدگاه‌های گوناگون به کار پژوهشگران تاریخ و فرهنگ ایران می‌آید. در میان این پژوهشگران، صفویه‌شناسان برای بررسی پیشینه خاندان صفوی و دگرگونی‌های اندیشه‌ای و سیاسی این خاندان، توجهی ویژه بدان دارند. صفوةالصفا بر گونه اثری کم‌مانند برای بررسی زندگانی شیخ صفی‌الدین، آموزه‌های طریقتی، جغرافیای اندیشه‌ای صوفیانه زیر نفوذ و ارشاد او، چگونگی هماهنگی پیوندهای خانقاه اردبیل و فرمانروایان آن روزگار و اوضاع اجتماعی مردم و به‌ویژه اردبیل سودمند است. آنچه بیش از همه این متن را درخور نگرش می‌سازد، دگرگونی‌هایی است که به‌ویژه پس از روی کار آمدن صفویان و چرخش اندیشه‌ای خاندان صفوی از تصوف به تشیع و همچنین تبار صفویان چهره بسته است[۲].
متن صفوة الصفا با عبارات ساده و بی‌حشو و خالی از صنایع لفظی نگارش یافته است و گاهی نیز با عبارات مزین و مسجع مواجه می‌شویم که حکایت از قدرت قلم و تفنن ابن بزاز در اسلوب‌های گوناگون دارد[۳].
این نسخه از کتاب از یک مقدمه و دوازده باب تشکیل شده است.
| صفوة الصفا | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن بزاز، توکل بن اسماعیل (نویسنده) |
| ناشر | بی نا |
| مکان نشر | بی جا |
| چاپ | یکم |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ص7الف2 / 279/4 BP |
پانویس
منابع مقاله
- طباطبائی مجد، غلامرضا، «صفوة الصفا»، پایگاه مجلات تخصصی نور، دانشنامه جهان اسلام، جلد 29 (شیفته - صفین) (2 صفحه - از 715 تا 716).
- صفت گل، منصور، »ملاحظاتی انتقادی درباره چاپ صفوة الصفا»، پایگاه مجلات تخصصی نور، آینه پژوهش بهمن و اسفند 1375 - شماره 42 (15 صفحه - از 14 تا 28).