حاشية المكاسب (العراقي)
حاشية المكاسب (العراقي)، تقریرات و حواشی درس آقا ضیاءالدین عراقی (متوفی 1361ق)، بر کتاب مکاسب شیخ انصاری است که به قلم میرزا ابوالفضل نجم‌آبادی (متوفی 1385ق)، به زبان عربی نگارش شده است.
| حاشية المكاسب (العراقي) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | عراقی، ضیاءالدین (محاضر)
انصاری، مرتضی بن محمدامین (نويسنده) نجم‌آبادی، ابوالفضل (محرر) موسسه آيت‌الله العظمي بروجردي قدس‌سره (گردآورنده) |
| عنوان‌های دیگر | المکاسب. حاشيه |
| ناشر | الغفور |
| مکان نشر | ايران - قم |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-92663-2-1 |
| موضوع | انصاري، مرتضي بن محمد امين، 1214 - 1281ق. المکاسب - نقد و تفسير
خريد و فروش (فقه) معاملات (فقه) |
| زبان | عربي |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 190/1 /الف8 م70384 |
این کتاب، مشتمل بر شرح استدلالی مباحث مکاسب محرمه، بیع و خیارات در یک جلد است.
در مقدمه تحقیقی کتاب، مقاله‌ای درباره چگونگی شکل‌گیری مذاهب چهارگانه اهل سنت و نیز تطوّر فقه شیعی و آثار فقهی تشیع ارائه شده است. مکتب فقهی اهل‌بیت(ع)، مکتبی مستقل و برگرفته از کتاب و سنت نبوی است که نزد اهل‌بیت(ع) به امانت بوده است. این استقلال در مقطع زمانی امام باقر و صادق(ع) که مصادف با ضعف دولت اموی و قیام عباسیان بود، متجلی شد[۱].
در ادامه این مقدمه، شرح حال شیخ انصاری، شیخ آقا ضیاءالدین عراقی، آیت‌الله نجم‌آبادی و آثار آنها مورد مطالعه قرار گرفته است.[۲].
نگارش این حاشیه به شیوه «قوله - أقول» با ذکر عبارات و مطالب دشوار مکاسب در داخل پرانتز و شرح و توضیح آن به شیوه استدلالی صورت گرفته است. نویسنده در هر موضوع آراء و نظرات مختلف را مطرح و پس از نقد و بررسی عالمانه آنها با تعبیراتی مانند «و التحقيق» جمع‌بندی و نظر خود را ذکر کرده است.
تحقیق این کتاب بر روی تنها نسخه باقی‌مانده از آن انجام گرفته است. آدرس آیات، روایات و ارجاعات خوبی در پاورقی‌های کتاب ذکر شده است. در تحقیق کتاب، که توسط گروه تحقیق مؤسسه آیت‌الله‌العظمی بروجردی صورت گرفته، تلاش شده است که منابع و مآخذ حواشی و نظریاتی را که عراقی مطرح کرده، استخراج و در پاورقی برای مراجعه محققین ذکر شود. همچنین برخی توضیحات عراقی بر حاشیه خود، در پاورقی ذکر شده که با تعبیر «منه رحمه‌الله» مشخص گردیده است.
پس از مقدمه مؤسسه مزبور، منابع مقدمه و مآخذ آن و سپس نمونه‌هایی از تصویر اجازه‌های علما به مؤلف و نیز چند تصویر از دست‌خط وی آورده شده است.
فهرست آیات، احادیث، منابع و مطالب در انتهای کتاب آمده است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.