جهانگیر میرزا
| نام | جهانگیر میرزا |
|---|---|
| نام های دیگر | قاجار، جهانگیر میرزا
قاجار، جهانگیر میرزا بن عباس‌میرزا نایب‌السلطنه |
| نام پدر | |
| متولد | |
| محل تولد | |
| رحلت | 1269 هـ.ق |
| اساتید | |
| برخی آثار | تاریخ نو (شامل حوادث دوره قاجاریه) از سال 1240 تا 1267 قمری |
| کد مؤلف | AUTHORCODE9684AUTHORCODE |
جهانگير ميرزاخان قاجار در سال 1225ق متولد و در 18 ربيع‌الاول 1250ق به دستور برادرش محمد شاه قاجار كور شد و در سال 1269ق در سن 44 سالگى در خوى وفات نمود. جهانگير ميرزا نوه فتحعلى‌شاه قاجار و پسر سوم عباس ميرزا نايب‌السلطنه بود. خجسته خانم تاج‌الدوله نخستين همسر عقدى كه ناصرالدين شاه قاجار پس از به سلطنت رسيدن اختيار كرد خواهر جهانگير ميرزا بود. جهانگيرميرزا پس از ازدواج عصمت‌الدوله و دوست محمدخان در منزل ايشان سكونت داشته است و از كارگزاران دستگاه معيرالممالك بوده است.
او در زمان حيات پدر، مورد محبت وى بود و به فرمانروايى خوى و سلماس و اميرى لشگر آنها برگزيده شد. در جنگهاى ايران و روس شركت داشت و بعد از جنگ، فرماندهى قلعه اردبيل و حفاظت از مرزها به وى سپرده شد. با مرگ فتحعلى شاه (1250ق) به استقبال محمدشاه (برادر تنى و شاه جديد) شتافت، ليكن وى دستور داد تا وى به همراه خسرو ميرزا، احمد ميرزا و مصطفى قلى ميرزا دستگير و بعدها كور شوند.
دو سال بعد نامبردگان به قلعه تويسركان فرستاده شدند. با مرگ محمدشاه، ناصرالدين شاه به تشويق اميركبير عموهاى خود را آزاد نمود و جهانگير ميرزاى كور را به فرمانروايى خوى برگزيد. نامبرده چندى بعد در سفر حج دار فانى را وداع گفت و در قم مدفون گشت.
آثار
از نامبرده كتب معتبرى چون تاريخ نو و ترجمه آثار البلاد و اخبار العباد و تألیف طرائف الظرائف و كتابى نيز در علم عروض باقى مانده است. بعد از وى فرزندان و نوادگانش تا ساليان دراز در قلعه تويسركان مى زيسته‌اند.
منبع
مقدمه آثارالبلاد و اخبار العباد، قزوينى، زكريا بن محمد بن محمود، تصحيح ميرهاشم محدث،1373، صص 14-17.