ثعلبی، احمد بن محمد
ابواسحاق احمد بن ابراهيم ثعلبى نيشابورى(متوفاى 427 ق) از مشاهير قرّاء، فقيهان و مفسران قرن پنجم هجرى مى‌باشد.ابن خلكان مى‌نويسد:
| نام | ثعلبی، احمد بن محمد |
|---|---|
| نام های دیگر | ثعلبی، ابواسحق احمد بن محمد
امام ثعلبی ثعلبی، نیسابوری، احمد بن محمد ثعلبی نیشابوری، احمد بن محمد بن ابراهیم |
| نام پدر | |
| متولد | |
| محل تولد | |
| رحلت | 427 هـ.ق یا 1035 م |
| اساتید | |
| برخی آثار | الکشف و البیان المعروف تفسیر الثعلبي
اهل البیت علیهم السلام فی تفسیر الثعلبی: ما روی عنهم و ما روی فیهم |
| کد مؤلف | AUTHORCODE2823AUTHORCODE |
«در علم تفسير يگانۀ روزگار بود و كتابى در اين زمينه نوشت كه سرآمد همۀ تفاسير گشت.»
وى فردى موثق و مورد اطمينان و از محدثان پر مايه بوده و نزد اساتيد بزرگى به فرا گرفتن علم پرداخته است.از ابوطاهر بن خزيمه و ابوبكر بن مهران قارى، روايت نقل مى‌كند و ابوالحسن واحدى نيشابورى (صاحب اسباب النزول و تفاسير البسيط، الوسيط و الوجيز)در تفسير شاگرد وى بوده است.ثعلبى را به عنوان «كثير الحديث» و «كثير الشيوخ» معرفى كرده‌اند.
سلطه‌اش بر تفسير و حديث زبانزد همگان است(گر چه در حديث بعضى افراد بر او خرده‌هايى گرفته‌اند.).او در مقدمۀ تفسيرش يادآور مى‌شود كه از دوران كودكى به نشستن پاى سخن دانشمندان علاقمند بوده و همواره سعى كرده است در تفسير قرآن، از منابع اصيل اقتباس كند، بويژه به اين دليل كه قرآن كريم مايه و اساس دين و رأس شريعت است.
وى تاريكى شبها را تا دميدن صبح با جدّ و جهد به سر آورد، تا آنكه خداوند از در مهربانى، شناخت حق از باطل، مفضول از فاضل، بدعت از سنت و حجت از شبهه را به او ارزانى داشت.
ايشان در مقدمۀ تفسير الكشف و البيان، انواع تفاسير نقلى و مورد پسند و ناپسند آنها را بازگو مى‌كند، سپس مى‌گويد: «در كتب پيشين، كتابى جامع و كامل و نيز پيراسته و مورد اعتماد كه نياز مردم را برآورد، نيافتم، بنابر اين به درخواست پويندگان راه حقيقت به تحرير اين تفسير پرداختم.»
از تأليفات قرآنى وی «العرائس فى قصص الانبياء» مى‌باشد.