پیدایش و گسترش تشیع

پیدایش و گسترش تشیع ترجمه سلیس و روان سید جواد خاتمی از کتاب «تاريخ الإمامية و أسلافهم من الشيعة» تألیف عبدالله فیاض است. در ابتدای کتاب مقدمه‌ای از آیت‌الله سید محمدباقر صدر ارائه شده است.

پیدایش و گسترش تشیع
نام کتاب پیدایش و گسترش تشیع
نام های دیگر کتاب تاريخ الاماميه

ترجمه کتاب «تاريخ الاماميه»

پدیدآورندگان فياض، عبدالله (نويسنده)

صدر، محمدباقر (مقدمه نويس)

خاتمي، جواد (مترجم)

زبان فارسی
کد کنگره
موضوع
ناشر ابن يمين
مکان نشر ايران - سبزوار
سال نشر مجلد1: 1382ش ,
کد اتوماسیون AUTOMATIONCODE18658AUTOMATIONCODE

برای کتاب «تاريخ الإمامية و أسلافهم من الشيعة» کتاب‌شناسی مناسب تهیه شده است؛ لذا در این نوشتار مطالبی درباره ترجمه آن ارائه می‌شود.

مترجم در ابتدای مقدمه‌اش بر کتاب هدف از ترجمه این اثر را «آشنا ساختن محققین و علاقه‏مندان به چگونگى پیدایش شیعه و تشیع و سیر پیشرفت شیعه تا زمان غیبت امام زمان(عج) و نامیده شدن آن به شیعه امامیه و نیز فرقه‏‌هاى غلات و موضع شیعه امامیه نسبت به آن‌ها و مطالب سودمند دیگرى در مورد اعتقادات اساسى این فرقه و مرکزیت کوفه در زمان ائمه(ع)» دانسته است[۱].

وی در ترجمه سعی نموده از ذکر دیدگاه‌‌های شخصی و توضیحات زیاد پرهیز کند: «در ترجمه کتاب سعى من بر آن بوده است که نظریات مؤلف را به فارسى درآورده و از توضیحات و حواشى زیاد خوددارى نمایم»[۲].

اگرچه در این اثر توضیحات اندکی از مترجم دیده می‌شود اما مطالبی که نیاز به نقد و توضیح داشته را متذکر شده و البته این موارد را با ذکر «م» در انتهای آن‌ها از مطالب نویسنده مشخص کرده است؛ به‌عنوان‌مثال در نقد این عبارت: «فرزندان امام حسین(ع) به‌ویژه آنانى که بعدها به ائمه معصومین معروف شدند، پس از شهادت امام حسین(ع) از سیاست کناره‏گیرى کردند و راه ارشاد و عبادت و پرهیز از دنیا را در پیش گرفتند» می‌نویسد: «این عقیده مؤلف خالى از اشکال نیست؛ چنان‏که شهیدآیت‌الله صدر نیز در مقدمه کتاب به این نکته اشاره کردند، خوانندگان محترم مى‏‌توانند به مطالب سودمندى که آیت‌الله صدر بیان داشتند، مراجعه نمایند»[۳]. همچنین آنجا که در مقدمه آیت‌الله صدر به موضوع اجتهاد می‌رسد. لازم می‌داند که سخن آیت‌الله صدر در رابطه با اتهام «اجتهاد رأی» در شیعه را که آیت‌الله صدر در نسخه دیگری از این مقدمه - که پس از چاپ این کتاب چاپ شده و ایشان مطالب جدیدی را بدان افزوده‌اند- آورده را تذکر دهد[۴].

مترجم در ترجمه آیات و روایات متن آن‌ها را علاوه بر ترجمه ذکر کرده است؛ از آن جمله است آیاتی از سوره بقره و قصص و بخشی از خطبه مشهور قاصعه که درباره ارتباط بی‌نظیر علی(ع) با پیغمبر(ص) و توجه پیامبر به آماده کردن و تربیت آن حضرت[۵]. در رابطه با اشعار نیز آنجا که اشعار ام‌هیثم نخعی را در مرثیه علی(ع) می‌آورد علاوه بر ترجمه، متن اشعار را نیز برای راحتی پژوهشگران ذکر می‌کند[۶].

فهرست مطالب در ترجمه برخلاف اصل در ابتدای کتاب ذکر شده است. در انتهای اثر نیز تنها فهرست منابع و آیات ذکر شده اما از فهارس فرق و اعلام که در متن اصلی آمده خبری نیست؛ لذا ترجمه به لحاظ تحقیقی ضعیف‌تر از متن اصلی است.

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه مترجم، ص6
  2. همان
  3. ر.ک: ص156، پاورقی 1
  4. ر.ک: مقدمه، ص31، پاورقی 1
  5. ر.ک: متن کتاب، ص66 و 67؛ مقدمه، ص27
  6. ر.ک: متن کتاب، ص70

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.

وابسته‌ها

تاريخ الإمامية و أسلافهم من الشيعة

نشأة التشيع و الشيعة

برآمدن شیعه و تشیع

پیوندها

مطالعه کتاب پیدایش و گسترش تشیع در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور