عرفان اسلامی و عرفان التقاطی
عرفان اسلامی و عرفان التقاطی، از آثار مترجم، نویسنده و پژوهشگر معاصر، داود الهامى (1316- 1379ش)، به توضیح ریشههای تصوف و تأثیر عوامل خارجی (مانند مسیحیت و عقاید هندی و بودایی) بر تصوف اسلامی میپردازد و مصادیق این آمیختگی را با بیان مثالهای متعدد روشن میسازد.
| عرفان اسلامی و عرفان التقاطی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | الهامی، داود (نويسنده) |
| ناشر | مکتب اسلام |
| مکان نشر | ایران |
| سال نشر | 1374ش |
| چاپ | 1 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | الف7ع4 286 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
برای دیگر کاربردها، عرفان اسلامی و عرفان التقاطی (ابهامزدایی) را ببینید.
هدف و روش
- داود الهامى با تأکید بر چند نکته ذیل:
- عرفان در تمام ادیان آسمانی وجود داشته و توجه به امور معنوی یکی از اشتراكات این ادیان است.
- اسلام کاملترین دین آسمانی است و در زمینه عرفان نیز گستردهتر و غنیتر از دیگر ادیان عمل میکند.
- عرفان حقیقی اسلامی بر پایهی قرآن، سنت و سیرهی پیامبر اکرم(ص) و امامان معصوم(ع) استوار است و این منابع، بهویژه مناجاتهای رسول اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع)، سرشار از اشارات عرفانی هستند .
- برخی از عارفنمایان مسلمان، کمتر به متون اسلامی توجه کرده و به سراغ آموزههای عارفان هندی، بودایی، چینی، یونانی و زرتشتی رفتهاند و فرقههای تصوف را پدید آوردهاند.
- افزوده است:
- این کتاب با هدف نشان دادن ابعاد انحرافی در عرفان اسلامی پدید آمده است تا پنداشته نشود که تصوف و صوفیگری همان عرفان برخاسته از متن اسلام است. [۱]
- قسمتی از مطالب اثر حاضر، قبلاً در مقدمه کتابهای تحفةالأخیار، خیراتیه و جلوه حقّ چاپ شده است و اکنون به درخواست برخی از اخیار به طور کامل به صورت کتاب حاضر تقدیم میشود و امید است مورد قبول درگاه حضرت احدیت واقع شود و باعث بیداری فریبخوردگان و بازگشت گمگشتگان از وادی ضلالت گردد. [۲]
ساختار و محتوا
- این اثر تقسیم به بخش، فصل، گفتار، درس و مانند آن نشده است. برخی از مباحث این اثر عبارت است از: تعریف تصوف، تاریخ پیدایش صوفیگری، تأثیر مسیحیت در تصوف اسلامی، مصاحبه صوفیان با امام صادق(ع)، تأثیر فلسفه نوافلاطونی در تصوف اسلامی، نظر صوفیه درباره شریعت، طریقت و حقیقت، شطحیات، سماع، مسأله وحدت وجود و ختم ولایت.
نمونه مباحث
- ... دکتر عبدالحسین زرینکوب، منکر تأثیر آراء و عقائد ملل بیگانه در تصوف به اصطلاح اسلامی است و او تنها به صرف شباهت بین تصوف اسلامی با عرفان دیگر اقوام جهان قائل است، ولی طبق تحقیق بسیاری از محققان مسأله بالاتر از شباهت است و جای انکار نیست که عرفان بیگانه به خصوص عرفان هند در تصوف اسلامی تأثیر فوقالعادهای داشته است. از تفسیرهایی که در کتب تاریخ ادیان و مذاهب دربارۀ عقائد هنديان نقل شده، چنین برمیآید که ریشه عقیده به وحدت وجود در عقائد هندی وجود داشته است. ابوریحان بیرونی میگوید: هنديان میگویند موجود حقیقت واحد است و آن علت نخستین میباشد، که به صورتهای گوناگون در صحنه وجود پدیدار گشته و قوه اوست که به حالت متباینی که ظاهراً موجب تغایر و واقعاً یک چیز است در اجزاء و افراد وجود و صور آن حلول کرده، آنگاه اضافه میکند که یکی از آنان (هنديان) به من گفت هرکس به تمامی هستی خود به علت اول تشبه یابد، سرانجام با او متحد خواهد شد و این وقتی است که وسائط و علائق خود را ترك كند. سعید نفیسی مینویسد: فلسفه وحدت وجود در تصوف ایران و هند مأخوذ از فلسفه هندی پتنجالی است که تعبیر آن این است که رنگ آب رنگ ظرف آن است این جمله را به جنید نسبت دادهاند که لون الماء لون انائه وبرعکس این جمله معروف زبان تازی است که کل اناءٍ یترشح بما فيه.... [۳]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.