محجوب، محمدجعفر
محمدجعفر محجوب (1303-1374ش)، نویسنده، ادیب، محقق، مترجم، مصحح و فرهنگپژوه نامدار ایرانی، استاد دانشگاه در داخل و خارج ایران و صاحبنظر در فرهنگ و ادب عامه بود. وی دارای دکترای زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران و از اعضای انجمن ایرانی فلسفه و علوم انسانی وابسته به یونسکو بود. از مهمترین آثار او میتوان به "سبک خراسانی در شعر فارسی" و تصحیح "کلیات عبید زاکانی" اشاره کرد.
| محمدجعفر محجوب | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | محمدجعفر محجوب |
| نامهای دیگر | م. صبحدم، م. مهربان |
| نام پدر | علی اکبر |
| ولادت | ۱۳۰۳ش |
| محل تولد | تهران، ایران |
| محل زندگی | تهران، آکسفورد، استراسبورگ، کالیفرنیا |
| رحلت | ۱۳۷۴ش |
| مدفن | کالیفرنیا |
| طول عمر | ۷۱ سال |
| فرزندان | محمدرضا محجوب، شهرزاد محجوب |
| پیشه | نویسنده، محقق، مترجم، مصحح، فرهنگپژوه، استاد دانشگاه |
| منصب | رئیس فرهنگستان زبان و فرهنگستان ادب و هنر ایران |
| اطلاعات علمی | |
| درجه علمی | دکترای زبان و ادبیات فارسی |
| دانشگاه | دانشگاه تهران، دانشگاه تربیت معلم، دانشگاه آکسفورد، دانشگاه استراسبورگ، دانشگاه برکلی |
| علایق پژوهشی | فرهنگ و ادب عامه، سبکشناسی شعر فارسی، تصحیح متون کهن |
| برخی آثار | |
ولادت
محمدجعفر محجوب در سال ۱۳۰۳ شمسی در تهران متولد شد.[۱] پدرش علیاکبر، داروساز و اهل تهران و مادرش، نصرتالشریعه نام داشت. وی کودکی باهوش و پیشرس بود و خواندن قرآن را در سن هفت سالگی به پایان رساند.
تحصیلات
تحصیلات دبستانى و دبیرستانى خود را در تهران به پایان رساند و در سال ۱۳۲۶ش لیسانس علوم سیاسی و در سال ۱۳۳۳ش لیسانس زبان و ادبیات فارسی را از دانشگاه تهران دریافت کرد. وی در سال ۱۳۴۲ش موفق به اخذ درجه دکترای زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران با رساله "سبک خراسانی در شعر فارسی" شد. از اساتید برجسته او میتوان به پرویز ناتل خانلری، ذبیحالله صفا و محمدعلی موحد اشاره کرد.
فعالیتها
وی کار خود را با تندنویسی در مجلس شورای ملی در سال ۱۳۲۳ش آغاز کرد. از سال ۱۳۳۶ به بعد، سمتهای مدرس، دانشیار و استاد زبان و ادب فارسی را در دانشگاه تربیت معلم و دانشگاه تهران به عهده داشت. در سالهای ۱۳۵۰ و ۱۳۵۱ به عنوان استاد میهمان در دانشگاه آکسفورد انگلستان و دو دوره در سالهای ۱۳۵۳ تا ۵۵ و ۱۳۶۱ تا ۶۳ در دانشگاه استراسبورگ فرانسه به آموزش زبان و ادبیات فارسی پرداخت. او مدت ۲۳ سال عضو انجمن ایرانی فلسفه و علوم انسانی وابسته به یونسکو بود و از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۵۹ ریاست فرهنگستان زبان و فرهنگستان ادب و هنر ایران را به عهده داشت. از سال ۱۳۷۰ تا هنگام مرگ در دانشگاه برکلی در کالیفرنیا به تدریس ادبیات فارسی مشغول بود. محجوب نوشتن در مطبوعات را از سال ۱۳۲۷ آغاز کرد و با نشریاتی چون سخن، یغما، راهنمای کتاب و هنر و مردم همکاری داشت.[۲]
وفات
دکتر محمدجعفر محجوب سرانجام در روز جمعه ۲۷ بهمن ۱۳۷۴ در سن ۷۱ سالگی در لس آنجلس، کالیفرنیا درگذشت.[۳]
آثار
- آئین جوانمردی یا فتوت
- ادبیات عامیانهٔ ایران
- از هفت پیکر تا هشت بهشت
- انتخاب و انطباق منابع ادب فارسی برای تدوین کتابهای کودکان و نوجوانان
- تحقیق در احوال و آثار و افکار و اشعار ایرج میرزا و خاندان و نیاکان او
- برگزيده غزليات شمس تبريزى
- خاکستر هستی. با مقدمهای از بزرگ علوی
- درباره کلیله و دمنه: تاریخچه، ترجمهها، و دو باب ترجمه نشده از کلیله و دمنه
- ديوان قاآنى شيرازى
- ديوان سروش اصفهانى
- ويس و رامين فخرالدين اسعد گرگانى
- كليات ايرج ميرزا
- متن كامل امير ارسلان
- سبک خراسانى در شعر فارسى
- فرهنگ لغات و اصطلاحات عاميانه (با همكارى محمد على جمالزاده)
- تصحيح كليات عبيد زاكانى
- آفرین فردوسی
پانويس
منابع مقاله
- Encyclopædia Iranica
- زندگینامه: محمدجعفر محجوب در پایگاه همشهری آنلاین
- انجمن آثار و مفاخر فرهنگی
- مقالات محمدجعفر محجوب در پایگاه مجلات تخصصی نورمگز