نقش قاعدین در حکومت امام علی(ع)
نقش قاعدین در حکومت امام علی(ع) تألیف ابراهیم خراسانی پاریزی، پژوهشی است در باره پیدایش گروه قاعدین، و عوامل و دلایل آن و عملکرد آنها در دوران زمامداری امام علی(ع). قاعدین را به گروهی می‌گویند که از همراهی و مددرسانی به رهبری مشروع خودداری می‌کنند.
| نقش قاعدین در حکومت امام علی(ع) | |
|---|---|
J1.jpg) | |
| پدیدآوران | خراسانی پاریزی، ابراهیم (نویسنده) |
| ناشر | زعیم |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | ۱۳۸۰ش |
| چاپ | دوم |
| موضوع | تاریخ |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | BP 37/۹/خ۴ن۷ |
این واژه را در اصطلاح به کناره‌گیرندگان از جهاد بدون عذر موجه معنا کرده‌اند و به همین دلیل آن دسته از صحابه پیامبر(ص) و مسلمانانی که با حکومت امام علی(ع) همراهی نکردند و خود را از صحنه سیاسی کنار کشیده و عزلت اختیار کردند، اطلاق می‌کنند.
نویسنده این پژوهش، که آن را زیر نظر دو تن از اساتید تاریخ به نگارش در آورده، برای تألیف آن، از منابع تاریخی اهل سنت و شیعه بهره گرفته و روش او با طرح پرسش‌هایی در باره قاعدین، توصیفی ـ تحلیلی و پاسخ دادن به فرضیه‌های مطرح در این زمینه است.
وی در مقدمه‌ای پیشینه بحث را در کتاب‌های کهن تاریخی همچون طبقات الکبری، اخبار الطوال، واقعه صفین، الجمل، انساب الاشراف و المعیار و الموازنه، پی گرفته و کتاب خود را در شش فصل تنظیم کرده است.
فصل نخست در باره جهاد، انواع آن، عصر تنزیل و تأویل، و قاعدین است. زمینه شکل‌گیری قاعدین و به مناسبت، ماجرای قتل عثمان و موضع معاویه در این باره و پیامدهای آن، مباحث بعدی کتاب است.
به زمامداری رسیدن امام علی(ع) و بیعت با ایشان و مباحثی در باره بیعت، و موضع قاعدین در باره حکومت امام علی(ع) و معرفی سران قاعدین، موضوعات فصل سوم کتاب است.
در فصل چهارم، علل رخداد جنگ جمل و حوادث آن و موضع قاعدین در باره آن و مواجهه امام با آنها، بررسی شده است. نقش قاعدین در جنگ صفین و زمینه‌های قاعدی گری و رخداد جنگ صفین و نقش قاعدین در حکمیت، آشفتگی سپاهیان امام پس از جنگ جمل، سرکوبی خوارج، غارت‌های شامیان در عراق، و رشد قاعدی گری در اواخر خلافت امام، مباحث پایانی این اثر است.[۱]
پانويس
- ↑ ر.ک: معاونت فرهنگی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، ص388-389
منابع مقاله
معاونت فرهنگی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، کتاب‌شناسی توصیفی اهل‌بیت علیهم‌السلام، قم، مرکز چاپ و نشر مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، چاپ اول، 1383ش.