الزينة؛ معجم اشتقاقي في المصطلحات الدينية و الثقافية

    از ویکی‌نور
    (تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
    الزینة
    الزينة؛ معجم اشتقاقي في المصطلحات الدينية و الثقافية
    پدیدآورانابو حاتم رازی، احمد بن حمدان (نويسنده) غانمی، سعید (محقق)
    عنوان‌های دیگرمعجم إشتقاقي في المصطلحات الدینیة و الثقافیة ** کتاب الزینة
    ناشرالجمل
    مکان نشرعراق - بغداد ** لبنان - بیروت
    سال نشر2015م
    چاپ1
    شابک978-9933-350-89-5
    زبانعربی
    تعداد جلد2
    کد کنگره
    الف۲ز۹ 6184 PJ
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    كتاب الزينة؛ معجم اشتقاقي في المصطلحات الدينية و الثقافية، اثر ابوحاتم احمد بن حمدان رازی (متوفی 322ق)، کتابی است در بحث و بررسی اسامی و اصطلاحات اسلامی به‌کاررفته در زبان قرآن و حدیث و فرهنگ اسلامی که مهم‌ترین اثر لغوی در شناسایی و بیان ریشه و سیر تطورات اصطلاحات و واژگان فرهنگ اسلامی، قرآنی و مفاد آنها در عصر جاهلی است که با تحقیق و مقدمه سعید غانمی، منتشر شده است.

    کتاب حاضر، یکی از آثار لغوی اسماعیلیه است که دارای شیوه خاصی بوده و با کتب لغوی دیگر، متفاوت است؛ زیرا مؤلف در این کتاب، به بحث تطوری و تاریخی لغت از دوران جاهلی تا عصر اسلامی پرداخته و تغییری را که بر الفاظ وارد شده، بازگو کرده است و از این لحاظ، این کتاب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است[۱]. بااین‌حال، اسماعیلیه این کتاب را از کتب خود نمی‌دانند و آن را فقط کتابی می‌دانند که در لغت بحث می‌کند[۲].

    در واقع ابوحاتم این کتاب را برای خدمت به دعات و مستجیبان مذهب اسماعیلی نوشته است و جنبه دینی و تعلیمی در این کتاب بسیار قوی است و اهمیت آن در زمینه مباحث لغوی، فراوان است و علاوه بر جنبه لغوی، در زمینه مصطلحات اسلامی نیز بسیار خوب بحث کرده است[۳].

    ابوحاتم در مقدمه کتابش، از فضیلت شعر سخن گفته و معتقد است که برای زبان عربی، شعری است که برای دیگر زبان‌ها نیست و از شعر تعریف لفظی کرده است[۴].

    وی در کتابش از مصطلحات فنی چون قافیه و قصیده بحث کرده و از شعر دوره جاهلی سخن گفته است و اهمیت شعر را در استواری زبان و حفظ آن، بازمی‌گوید و از منزلت شعر در نزد عرب دوره جاهلی، بحث کرده و بحثی مشبع پیرامون مزایای شعر عربی قبل از مبعث پیامبر(ص)، بیان کرده و می‌گوید: «شعرای قبل از اسلام، بدون اینکه از علم عروض یا نحو آگاهی داشته باشند، اشعار استواری سروده‌اند»[۵].

    پانویس

    1. ر.ک: علوی مقدم، سید محمد، ص265
    2. ر.ک: همان، ص272
    3. ر.ک: همان، ص273
    4. ر.ک: همان، ص274
    5. ر.ک: همان

    منابع مقاله

    علوی مقدم، سید محمد، «کتاب «الزينة» اثر مشهور ابوحاتم رازی، معرفی و نقد»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مطالعات اسلامی بهار و تابستان 1356- شماره 22 و 23.


    وابسته‌ها