حوزه‌ها و مکاتب حدیثی

حوزه ها و مکاتب حدیثی
پدیدآوران	مهریزی، مهدی (نويسنده)
سال نشر	1387ش
چاپ	1
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	م9ح9 106/5 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

حوزه‌ها و مکاتب حدیثی، نوشته عضو هیئت علمی مؤسسه دارالحدیث؛ مهدی مهریزی (متولد مشهد 1341ش)، درسنامه‌ای شامل 16 جلسه برای دانشجویان دانشکده مجازی علوم حدیث دانشگاه قرآن و حدیث است که در آن 3 جریان‌ حدیثی (نصّ‌گرایی، عقل‌گرایی و باطن‌گرایی) و 9 حوزه‌ حدیثی (مدینه، قم، بغداد، کوفه، ری، حلّه، اصفهان، مغاربه (قیروان) و اندلس (قرطبه)) بررسی و شناسانده شده است.

در آغاز هر درسی از این مجموعه آموزشی، اهداف درس و در پایان آن چکیده مطالب و از درس دوم تا درس شانزدهم مروری بر مباحث پیشین آمده است.

نمونه مباحث

• اصول مشترك همۀ باطن‌گرايان برخورد تساهلى با روايات و اعتقاد به تهذيب نفس در فهم باطن روايات است. تأويل به كاررفته در متون مختلف تفسيرى و عرفانى، پنج معنا دارد كه عبارت‌اند از:

1. عبور از ظاهر نصوص دينى و حركت به سمت لايه‌هاى زيرين با شرط محفوظ ماندن ظواهر دينى؛
2. حقيقتى كه معارف دينى از آن برخاسته يا به آن منتهى مى‌شود؛
3. تمثيل‌هايى كه در متون دينى به كار رفته است؛ مانند: كنايات، رمزها و اشارات؛
4. تغيير در ظاهر نصوص دينى و بر هم زدن ظاهر آن به اقتضاى عقل يا كشف و شهود؛
5. تفسير به رأى.

• از اين معانى پنج‌گانه، معناى چهارم و پنجم پذيرفتنى نيست، اما سه معناى نخست را مى‌توان پذيرفت.
• ويژگى‌هاى حوزۀ حديثى قم:

1. توجه و اعتناى فراوان به حديث كه تعداد راويان و آثار بسيار زياد و مهمّ برجاى‌مانده گوياى آن است.
2. پرهيز از عقل‌گرايى و اعتنانكردن و نپرداختن به آن؛ اين عامل، سبب ايجاد رويارويى، تقابل و تضاد ميان اين مكتب حديثى و مكتب حديثى بغداد شده‌است.
3. پرهيز از احاديث ضعيف و غلوآميز؛ به‌گونه‌اى كه با ناقلان روايات غلوآميز به شدت برخورد مى‌شد.
4. ديدگاه‌هاى خاص قمى‌ها به‌ويژه شيخ‌صدوق؛ برخى از اين ديدگاه‌ها كلامى، برخى اصولى و برخى فقهى است. به ديگر سخن، در سايۀ دو ويژگى نخست، يعنى توجه فراوان به حديث و پرهيز از عقل‌گرايى، ديدگاه‌هاى شاذّى ميان آن‌ها شكل‌گرفته است.

منابع مقاله

فهرست مطالب و متن کتاب.

وابسته‌ها

حدیث‌پژوهی