الگو:صفحهٔ اصلی/مقالهٔ برگزیده اول
الوافى، به زبان عربى، اثر فيض كاشانى، اولین جامع حديثى در دوره متأخران مىباشد. مؤلف، براى نوشتن اين اثر سترگ، نه سال و يك ماه وقت گذاشته و در سال 1068ق، آن را به اتمام رسانده است.
از امتيازات اين كتاب، ترتيب بسيار عالى در آوردن روايات در باب مناسب است، چنانكه روايات را بر اساس متن آنها و به صورت موضوعى، دستهبندى نموده است و در اين ترتيب، كمال دقت را در چينش روايات به كار برده است. معمولا عناوين بابها را از الكافى گرفته يا عين عبارت الكافى را در عنوان باب قرار داده و يا مشابه تعبير الكافى را به كار مىبرد و به اين مطلب، تصريح مىكند، ولى همواره از الكافى در انتخاب عناوين پيروى نكرده است، بلكه در برخى از موارد، عناوين بهترى را براى ابواب برمىگزيند. در شيوه چيدن روايات در يك باب هم در بيشتر موارد به كلينى اقتدا كرده است، لكن در برخى موارد هم احساس مىكند كه روايتى بهتر است در باب ديگرى بيايد و لذا در غير بابى كه در الكافى مطرح شده، مىآورد؛ از اينجاست كه مىبينيم بسيارى از رواياتى كه كلينى در روضه الكافى آورده، مرحوم فيض آنها را در بابهاى مختف الوافى وارد كرده است.
از امتيازات ديگر اين كتاب، شرح لغات موجود در روايات و برخى از آيات است.
فيض، در اين زمينه، در حد يك شاهکار زحمت كشيده است و مىتوان شرح لغتهاى روايات در الوافى را از بزرگترين خدمتهاى اين دانشمند، به سنت دانست؛ حتى اگر به جمعآورى واژههاى معنا شده در الوافى بپردازيم، مجموعه خوبى در غريب القرآن و غريب الحديث پديد مىآيد. فيض، از اينكه شارحان آيات قرآنى و روايات، در كلام اهل لغت تتبع و دقت كافى اعمال نمىكنند، گلهمند است و در شرح روايت، لغتهاى مشكل آن را معنا مىكند و اين شيوه را در سرتاسر الوافى به كار برده است.
در هنگام تبيين معناى لغوى كلمه، به قرائتهاى مختلف يا نسخهبدلهاى آن و نيز معناى كلمه در زمان صدور روايت توجه دارد، زيرا گاهى يك كلمه اكنون در معنايى به كار مىرود كه در زمان معصومان به اين معنا نبوده است، لذا نمىتوان روايت را بر طبق معناى فعلى تبيين كرد.