قاضی عیاض، عیاض بن موسی
نام | قاضی عیاض، عیاض بن موسی |
---|---|
نامهای دیگر | ابنعیاض، ابوالفضل عیاض بن موسی
سبتی، عیاض بن موسی عیاض بن موسی یحصبی، ابوالفضل عیاض یحصبی، عیاض بن موسی |
نام پدر | موسی |
متولد | نيمه شعبان سال 476ق |
محل تولد | سبتة اندلس |
رحلت | 544 ق |
اساتید | ابن عتاب |
برخی آثار | الإلماع إلی معرفة أصول الرواية و تقييد السماع |
کد مؤلف | AUTHORCODE01485AUTHORCODE |
ابوالفضل عياض بن موسى يحصبى سبتى (476-544ق)، معروف به قاضى عياض اندلسى، قاضی مالکی، علامه، فقیه، مورخ
ولادت
عياض بن موسى بن عياض بن عمرون بن موسى بن عياض بن محمد بن عبداللّه بن موسى بن عياض يحصبى سبتى در نيمه شعبان سال 476ق در «سبتة» متولد شد
تحصیلات
وى براى تحصيل علم به أندلس رفت و از محضر علماى قرطبه: ابن عتاب، ابن حاج، ابن رشد، و ابیالحسين بن سراج بهره برد. در سال 508ق به مرسیه رفت و از محضر ابیعلی حسین بن محمد صدفی و غيره استفاده نمود. وى در علم حديث يد طولایی داشت و در علوم نحو و لغت و فقه و غيره نيز تبحر تام داشت.
وى از محضر بسيارى از مشايخ زمان خود بهره برد و از آنان فقه و اصول و حديث و ادبيات را فرا گرفت.
وى پس از مدتى كوتاه به سمت قاضى «سبتة» طبق مذهب مالكى منصوب گشت.
اقامت قاضى عياض در سبتة چندان به طول نينجاميد و در سال 531ق به شهر «غرناطة» نقل مكان نمود و در آنجا نيز چندان درنگ نكرد و به سبتة بازگشت و منصب قضاوت را بر عهده گرفت. قاضى عياض با شعر و شاعرى نيز آشنا بود.
وفات
قاضى سرانجام در سال 544ق برابر با 1149م در مراكش بدرود حيات گفت.
آثار
- الشفاء بتعريف حقوق المصطفى
- إكمال المعلم بفوائد صحيح مسلم.
- مشارق الأنوار على صحاح الآثار
- الإعلام بحدود قواعد الإسلام
- الغنية.
- ترتيب المدارك وتنوير المسالك لمعرفة أعلام مذهب مالك
- التنبيهات المستنبطة على المدونة
- مذاهب الحكام في نوازل الأحكام
- الإلماع إلى معرفة أصول الرواية وتقييد السماع