الگو:صفحهٔ اصلی/مقالهٔ برگزیده اول
المحاسن و الأضداد كتابى است منسوب به ابوعثمان عمرو بن بحر جاحظ (متوفى 255ق)، كه در آن محاسن و معايب برخى پديدهها يا آداب و سنن، ذيل عناوين متعددى، برشمرده شده است. كتاب به زبان عربى نگارش شده و على بوملحم بر اين كتاب مقدمه زده و آن را تبويب و شرح نموده است.
از جمله ويژگىهاى كتاب، آن است كه يكى از گزارشهاى كهن و جالب توجه درباره جشن نوروز، از طريق آن، در فصل محاسن نوروز و مهرگان بر جاى مانده است. بر اساس روايت بازمانده در اين فصل، در مراسم جشن نوروز كه در دربار ساسانيان برگزار مىشد، خوانى مىگستردند و در آن چند عدد نان كه از گياهان و دانههاى گوناگون پخته بودند، قرار مىدادند. اين نانها از دانههاى گندم، جو، ارزن، ذرت، نخود، عدس، برنج، كنجد، باقلا و لوبيا بود. مقدارى از اين دانهها را نيز در سينى مىريختند. افزون بر اينها، در آن خوان، هفت شاخهى تر از درختهایى كه به آنها تبرک مىجستند، قرار مىدادند، مانند: درختان بيد، زيتون، به و انار. اين شاخهها را گاه يكيك، گاه دودو و گاه سهسه بريده، هر شاخه را به نام يكى از كورهها (شهرستانها)ى كشور مىناميدند و بر هر شاخه، كلماتى چون افزود، افزايد، افزون، پروار، فراخى و فراهى (در متن اصلى: ابزود، ابزائد، ابزون، بروار، فراخى و فراهیه) نوشته شده بود. همچنين هفت كاسه سپيد، پر از سكههاى سيمين و يك سكه زرّين كه همگى ضرب سال نو بودند، به همراه يك دسته اسپند در خوان مىنهادند.
همچنين به اين نكته اشاره شده است كه در مراسم جشن نوروز، سينىاى زرّين يا سيمين كه در آن شكر سفيد و نارگيل پوست كنده و جامهاى سيمين يا زرّين بود، مىآوردند. نخستين چيزى كه خورده مىشد، شير تازه به همراه خرماى تازه بود. سپس مقدارى شير با نارگيل مىنوشيدند و پس از آن، شيرينىهاى ديگر خورده مىشد. ایرانیان در اين روز با نوشيدن شير خالص تازه و خوردن پنير تازه بدانها تبرّك مىجستند.