حیدری، محسن

    از ویکی‌نور
    حیدری، محسن
    نام حیدری، محسن
    نام‌های دیگر محسن حیدری آل‌کثیر
    نام پدر
    متولد 1336ش
    محل تولد شوش-خوزستان
    رحلت
    اساتید
    برخی آثار الرسائل الأربع: قواعد أصولیة و فقهیة

    قاعدة لا ضرر (حیدری)

    کد مؤلف AUTHORCODE00303AUTHORCODE

    محسن حیدری، متولد 1336ش، مجتهدی از دیار خوزستان دارای تحصیلات دانشگاهی درجه دکترا، عضو مجلس خبرگان رهبری از استان خوزستان، امام جمعهٔ موقت شهر اهواز

    تولد

    شیخ محسن حیدری، متولد 1336ش در روستایی از روستاهای شوش استان خوزستان به دنیا آمد.

    تحصیلات

    ایشان دروس حوزوی را در سال 1350 در حوزه علمیه اهواز آغاز کرد و نزد علمای آن دیار، به‎ویژه شیخ محمد کرمی، علم آموخت.[۱]

    فعالیت‎های سیاسی در انقلاب و دفاع مقدس

    او در آن دوران که در اهواز درس می‎خواند به‎صورت فعال در مبارزات ضد نظام شاهنشاهی پهلوی، به رهبری امام خمینی(ره) شرکت می‎کرد.[۲]

    در هنگام جنگ تحمیلی عراق بر ایران، در 1359ش شیخ محسن حیدری سلاح جهاد به دست گرفت. او هنگامی‎که به حکم آیت‌الله موسوی جزایری، متصدی رهبری سامان‎بخشی عشایر شد در انگیزه دادن به نیروهای بسیج حضور فعالی داشت. فعالیت‎های جهادی او در هنگام تصدی عضویت شورای فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در منطقه 8 خوزستان و لرستان در تنظیم برنامه‎های فرهنگی برای بسیج نیروهای رزمی، با حضور در خطوط مقدم جبهه‎های جنگ ادامه داشت و از ثمرات آن حضور، شیمیایی شدنش در عملیات خیبر 1363ش بود. پس از چندی، وی به مشورت استادش در خوزستان، به قم بازگشت و در همان وقت اشتغالات علمی‎اش مانع از حضور مکررش در جبهه‎های جنگ به‎ویژه در ایام عملیات جهادی، نمی‎شد.[۳]

    امامت جمعه

    او در سال 1371ش متولی منصب نایب امام‎جمعه شهر اهواز شد و فعالیت‎های اجتماعی و فرهنگی‎اش تا به امروز در این شهر ادامه دارد.[۴]

    اطلاعات علمی

    بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، شیخ محسن به قم مهاجرت کرد تا ادامه دروس حوزوی را در آنجا تکمیل کند. وی هم‎زمان با تحصیل علوم حوزوی در قم به دروس دانشگاهی دانشگاه تهران تحت اشراف اساتیدی مانند آیت‌الله دکتر مفتح، پرداخت و در دروس دانشگاهی به مرحله ارشد از دانشگاه تهران دست‎یافت و رساله او در این زمینه کتاب «حزب علوی و حزب اموی» در تفسیر موضوعی نهج‎البلاغه درباره بنی‎امیه بود. این کتاب سه بار در موسسه انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ شد. وی برای تکمیل دروس دانشگاهی و رسیدن به درجه دکتری در مرکز تخصصی تفسیر قرآن و علوم قرآنی در قم به تحصیل پرداخت و با رساله‎ای با عنوان «الإرهاب و العنف علی ضوء القرآن و السنة» موفق به دریافت مدرک دکتری شد.[۵]

    اساتید

    شیخ محسن، شوق وافر و سعی فراوانی در طلب علم و دانش‎آموزی نزد اساتید بحث خارج فقه و اصول و تفسیر داشت و از اساتید ذیل در این زمینه بهره برد:

    حضرات آیات:

    1. شیخ جعفر سبحانی؛
    2. شیخ محمد فاضل لنکرانی؛
    3. ناصر مکارم شیرازی؛
    4. وحید خراسانی؛
    5. میرزا جواد تبریزی؛
    6. آیت‌الله موسوی جزایری؛
    7. عبدالله جوادی آملی؛
    8. شیخ هادی معرفت؛
    9. و...

    او در این دوران، مدارج علمی را یکی‎یکی طی کرد و برخی از بزرگان حوزه علمیه، اجازه اجتهاد به وی دادند.[۶]

    برخی شهادات علما درباره اجتهاد او

    شیخ جعفر سبحانی: «ان له تعاونا فقهیا جاد معی و ان قدرته علی استنباط المسائل الفقهیة محرزة لدی».

    شیخ هادی معرفت: «و انه بحمد الله قد نال من مراتب العلم و الفضل درجة القدرة علی الاجتهاد و الاستنباط».

    سید محمدعلی موسوی جزایری: «و انه بحمد الله ببرکة المثابرة الجادة فی البحث و التحقیق و التتبع و التألیف و التدریس قد حصل علی القدرة علی استنباط الاحکام الشرعیة».[۷]


    دروس خارج

    مباحث درس خارج آیت‌الله حیدری، حول فقه مقارن دور می‎زند. وی بر حلقه‎های مباحث فقهی تخصصی طلاب اشراف دارد و در سطوح عالی حوزوی مانند مکاسب و رسائل و کفایه و حلقات تفسیری قرآن و نهج‎البلاغه و... تدریس دارد. او همچنین در دروس رشته حقوق در دانشگاه، نیز تدریس دارد.[۸]

    از خدمات علمی مؤثر او در حوزه علمیه اهواز، تأسیس دوره تخصصی فقه و اصول و تفسیر در مدرسه امام خمینی(ره) اهواز و تأسیس دارالتحقیق و التطویر در روش تعلیمی در دارالعلم آیت‌الله بهبهانی و تأسیس مجمع خطبای آن شهر است.[۹]

    آثار

    تاکنون بیش از چهل اثر از آثار علمی وی درباره قضایای مختلف اسلامی، از فقه و اصول و تفسیر و تاریخ و ادبیات و سیاست و اخلاق و عقیده و... به چاپ رسیده و نزدیک صد اثر در انتظار چاپ است.[۱۰] از ویژگی‎های آثار او، مناسبتشان با مقتضیات زمان و نیازهای دینی و فرهنگی امت مسلمان است.

    1. به‎عنوان‎مثال می‎توان به کتاب او در فقه سیاسی با عنوان «ولایت‎فقیه، تاریخ- مبانی (ولایة الفقیه؛ تاریخها و مبانیها)» اشاره کرد که به درخواست سید حسن نصرالله آن را نوشت. سید حسن این کتاب را بسیار ستوده و درباره آن گفته این اثر قادر است بسیاری از شبهات فکری مطرح شده در ساحت اسلامی درباره ولایت‎فقیه را پاسخ بگوید. حزب‎الله تاکنون دو مرتبه این کتاب را چاپ کرده است و در برخی مراکز فرهنگی به‎عنوان کتاب درسی، تدریس می‎شود. در دانشگاه مراکش (مغرب) نیز این کتاب، در حد کتابی درسی انتخاب شده است. مجمع جهانی اهل‎بیت(ع) به چاپ ترجمه انگلیسی آن پرداخته و آن را در کشورهای اروپایی پخش کرده است.
    2. قاعده لا ضرر؛
    3. حزب علوی و حزب اموی؛
    4. پیشینه‎ها و مبانی ولایت‎فقیه؛
    5. گام‎های عملی در تفسیر قرآن؛
    6. حماسه جاوید (تحلیل تاریخی حول انتفاضه عشایر خوزستانی ضد انگلیس در جنگ جهانی اول)؛
    7. نقش زنان در نهضت عاشورا؛
    8. و...

    برخی از کتاب‎های چاپ شده او هستند.[۱۱]


    پانویس

    1. ر.ک: جمعی از شاگردان شیخ محسن حیدری، ص205
    2. ر.ک: همان
    3. ر.ک: همان
    4. ر.ک: همان
    5. ر.ک: همان
    6. ر.ک: همان
    7. ر.ک: همان، ص206
    8. ر.ک: همان
    9. ر.ک: همان، ص206
    10. ر.ک: همان، ص205-206
    11. ر.ک: همان، ص206

    منبع مقاله

    جمعی از شاگردان شیخ محسن حیدری، قاعدة لا ضرر تألیف محسن حیدری، موسسة النشر الاسلامی التابعة لجماعة المدرسین بحوزه العلمیة فی قم، قم، 1427ق.

    وابسته‌ها

    الرسائل الأربع: قواعد أصولیة و فقهیة

    قاعدة لا ضرر (حیدری)

    الأرهاب و العنف في ضوء القرآن و السنة و التاريخ و الفقه المقارن

    ولایة الفقیه، تأریخها، مبانیها