ابن کمال پاشا، احمد بن سلیمان
شمس‌الدين احمد بن سليمان مشهور به كمال پاشازاده از علماى مشهور عثمانى و از مردم ادرنه است. پدربزرگش عثمانى بود و وى از همان اوان كودكى به كسب علم پرداخت و پس از آن كه في الجمله در علم كمالى يافت، همراه اردوى سلطان بايزيد ثانى عثمانى به سفر رفت و پس از چندى نزد خطيب‌زاده و معرف‌زاده و مولانا كستللى به تكمیل علم پرداخت و آن‌گاه در مدارس ادرنه به تدريس مشغول شد و سپس به منصب قضاى ادرنه و آن‌گاه به سال 922ق به قضاى آناطولى منصوب گرديد و در عصر سلطان سليمان به سال 932ق به رتبه شيخ الاسلامى رسيد و لقب مفتى الثقلين يافت و تا سال 940ق هشت سال در این مقام بماند.
تأليفات
وى در فقه، تفسير، حديث و ساير علوم دينى و در زبان‌هاى سه گانه اسلامى (فارسی، عربى و تركى) استاد بود و از این رو به هر سه زبان آثارى از خود به جاى گذاشته است. از جمله تأليفات او مى‌توان به این آثار اشاره كرد:
1. التغيير و التنقيح در علم اصول.
2. التجوید در كلام.
3. التجريد در شرح التجوید.
4. اصلاح المفتاح در علم معانى.
5. شرح اصلاح المفتاح.
6. شرح بر صحيح بخارى.
7. مشارق انوار.
8. مهمات حاوى فتاوى در مسائل مشكل.
9. رجوع الشيخ الى صباه في قوة الباه.
10. نگارستان كه تقليدى از گلستان سعدى است.
11. محيط اللغة در لغت فارسی.
12. دقايق الحقايق.
13. النجوم الظاهره في احوال المصر و القاهره.
علاوه بر این او را در زبان‌هاى سه گانه اشعار بسيارى است.
وفات
او سرانجام به سال 940ق درگذشت.