العمدة في الجراحة

{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR12576J1.jpg | عنوان =العمدة في الجراحة | پدیدآوران = ابن قف، امین ‎الدولة بن یعقوب (نويسنده) | زبان =عربی | کد کنگره =‏R‎‏ ‎‏128‎‏/‎‏3‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ع‎‏8 | موضوع = جراحی - متون قدیمی تا قرن 14 | ناشر = مطبعة مجلس، دائرةالمعارف العثمانیة | مکان نشر =حیدرآباد - هند | سال نشر =

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE12576AUTOMATIONCODE | چاپ =1

| تعداد جلد =2

| کد پدیدآور = | پس از = | پیش از = }} العمدة في الجراحة تألیف امين‌الدوله ابوالفرج بن موفق‌الدين يعقوب بن اسحاق كَرَكى از نگاشته‌هاى مهم پزشکى در حوزه جراحى و درمان بيمارى‌ها كه تمامى مباحث پزشکى بجز مبحث چشم پزشکى را دربردارد. به تصريح نويسنده اين كتاب به درخواست يكى از جراحان نگارش شده است.

ساختار

كتاب در بيست بخش و يا به تعبير مؤلف بيست مقاله تدوين شده كه هر مقاله خود داراى فصول متعددى است.

گزارش محتوا

كتاب العمدة نگاشته‌اى جامع در زمينه شناخت و درمان بيمارى‌ها است. مؤلف بعضى از مباحث كلى همچون اخلاط، امزجه، تشريح اعضاء را در مقالات اوليه كتاب تحرير مى‌كند. آنگاه به بيمارى‌ها مى‌پردازد. وى در مبحث بيمارى‌ها، علت بيمارى و اسباب بروز آن را توضيح مى‌دهد آنگاه نحوه معالجه و داروهاى مناسب با هر بيمارى را بيان مى‌كند. در اين ميان مؤلف مقاله را به داروهاى مفرد و كلياتى پيرامون آن اختصاص داده است.

در پايان كتاب نيز در مقاله‌اى به ساخت داروهاى مركب (قرابادين) مى‌پردازد.

كتاب العمدة منبعى سودمند از تجربيات مؤلف و اقوال اطباى بزرگ پيشين است. البته يك مطلب را بايد مد نظر داشت و آن اين كه كتاب بيشتر به مباحث بالينى نظر دارد و قصد مؤلف نيز از نگارش كتاب پرداختن به همين مطالب بوده از اين‌رو مباحث كليات مثل اركان و يا مباحث غيربالينى مثل سته ضروريه در اين كتاب مطرح نشده است.

وضعيت كتاب

كتاب بر اساس چند نسخه خطى توسط مجلس دائرةالمعارف عثمانى (حيدرآباد هند) در دو مجلد چاپ و منتشر شده است.

در ابتداى كتاب فهرست مقالات ذكر شده است. پاورقى‌هاى اندك اين اثر به بيان اختلاف نسخه‌هاى خطى اختصاص دارد.

منابع مقاله

مقدمه و متن كتاب