برآمدن شیعه و تشیع


نام کتاب	برآمدن شیعه و تشیع
نام های دیگر کتاب
پدیدآورندگان	صدر، محمدباقر (نويسنده) زندیه، مهدی (مترجم) شراره، عبدالجبار (پاورقي)
زبان	فارسی
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏239‎‏ ‎‏/‎‏ص‎‏4‎‏ ‎‏ن‎‏5041
موضوع	شیعه - تاریخ شیعه - عقاید علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - اثبات خلافت
ناشر	موسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بيت عليهم‌السلام
مکان نشر	قم - ایران
سال نشر	1381 هـ.ش
کد اتوماسیون	AUTOMATIONCODE12319AUTOMATIONCODE

برآمدن شيعه و تشيع، برگردان فارسى مهدى زنديه از كتاب «نشأة التشيع و الشيعة»، اثر شهيد سيد محمدباقر صدر است. تحقيق كتاب، پاورقى‌ها و بخش ضميمه توسط عبدالجبار شراره انجام شده است.

مترجم در ابتداى كتاب مى‌نويسد: «تا به حال از سوى پژوهش‌گران تلاش‌هاى بسيارى صورت گرفته تا جريان مرزبندى بين مسلمانان به دو گروه شيعه و سنى را از منظرهاى مختلف تبيين و تفسير كنند و براى تكوين شيعه و تشيع و مبدأ پيدايش و ظهور آن، دلايل تاريخى و يا كلامى بيابند. در اين ميان ساده‌ترين راه اين است كه اين مرزبندى را بر اساس تفاوت‌هاى سياسى محض بين اين دو گروه بدانيم. بر اين مبنا تشيع، رويدادى ناگهانى و آنى است كه در پى حوادث و اتفاقات اجتماعى خاصى، پا به عرصه وجود نهاده و در طى تاريخ، اصول آن تكميل و توسعه يافته است. از طرفى، اين نظريه كه در بطن خود سكولاريسم و جدايى دين از سياست را به‌همراه دارد، تلاش مى‌كند بين تشيع سياسى و تشيع مذهبى تمايز قائل شود.

مرحوم شهيد صدر(ره) در اين كتاب كه در اصل، مقدمه‌اى بوده بر كتاب «تاريخ الإمامية و أسلافهم من الشيعة» اثر دكتر عبدالله فياض كه به‌صورت مجزا به زيور طبع آراسته شده است، تلاش دارد شيوه مزبور را مورد بررسى و تدقيق تاريخى قرار داده و نشان دهد منشأ اين تفكر كجاست، آن‌گاه ثابت كند طبق شواهد تاريخى و ادله موجود، اين نظريه نه مطابق با واقع است و نه معقول و منطقى.

وى مى‌افزايد: «شايان ذكر است على‌رغم چاپ‌هاى متعدد اين كتاب ارزشمند، جاى خالى تحقيق، تبويب و حواشى سودمندى كه مناسب با شأن كتاب باشد، حس مى‌شد كه خوشبختانه محقق محترم دكتر عبدالجبار شراره اين مهم را به انجام رسانيد».

مترجم درباره رعايت امانت در ترجمه كتاب و پرهيز از ترجمه آزاد كه گاه از روانى مطالب كاسته است، مى‌نويسد: «از طرفى متانت عبارات كتاب و دقت و لطافت آنها، مترجم را بر آن داشت تا التزام بيشترى به حفظ امانت داشته باشد و از هرگونه ترجمه آزاد در مطالب پرهيز كند؛ ازاين‌رو گاه از سلاست و روانى ترجمه كاسته شده است».

مترجم درباره آيات قرآن كريم، متن آيات را نيز ذكر كرده است.^[۱]، اما در ترجمه عبارات و روايات از ذكر نص آنها خوددارى كرده است؛ تنها در مواردى خاص متن عربى را ذكر كرده است؛ مثلا در صفحه 96 كتاب لازم نديده است كه عبارت «حي على خير العمل» را ترجمه نمايد و يا در صفحه 139 نص عبارت مشهور عمر در فضيلت حضرت على(ع) را به‌همراه ترجمه آورده است.