تفسیر سوره‌ی برائت: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (Hbaghizadeh صفحهٔ تفسیر سورهی برائت را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به تفسیر سوره‌ی برائت منتقل کرد)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۴: خط ۲۴:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''بیان قرآن؛ تفسیر سوره‌ی برائت'''، مجموعه‌ای از مباحث تفسیری آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای، پیرامون سوره‌ برائت، از اوایل سال 1351 تا بهمن 1351 است که جمع‌آوری و تدوین شده است.
'''بیان قرآن؛ تفسیر سوره‌ی برائت'''، مجموعه‌ای از مباحث تفسیری [[خامنه‌ای، سید علی|آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای]]، پیرامون سوره‌ برائت، از اوایل سال 1351 تا بهمن 1351 است که جمع‌آوری و تدوین شده است.
باید توجه داشت که در سال 1393، مجموعه مبانی و قواعد تفسیری حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای، برگرفته از متون این جلسات تفسیری، به‌صورت کتابی مستقل استخراج و توسط نشر «نسیم انقلاب»، وابسته به «انتشارات انقلاب اسلامی»، با عنوان «مروری بر مبانی، روش و قواعد تفسیری حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای در تفسیر سوره توبه» منتشر شده است. برای تتمیم فایده، آن کتاب به ابتدای متن تفسیر سوره مبارکه برائت افزوده شده است<ref>ر.ک: پیشگفتار، صفحه ز - ح</ref>.
 
باید توجه داشت که در سال 1393، مجموعه مبانی و قواعد تفسیری [[خامنه‌ای، سید علی|حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای]]، برگرفته از متون این جلسات تفسیری، به‌صورت کتابی مستقل استخراج و توسط نشر «نسیم انقلاب»، وابسته به «انتشارات انقلاب اسلامی»، با عنوان «مروری بر مبانی، روش و قواعد تفسیری [[خامنه‌ای، سید علی|حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای]] در تفسیر سوره توبه» منتشر شده است. برای تتمیم فایده، آن کتاب به ابتدای متن تفسیر سوره مبارکه برائت افزوده شده است<ref>ر.ک: پیشگفتار، صفحه ز - ح</ref>.


==اهمیت کتاب==
==اهمیت کتاب==
خط ۳۵: خط ۳۶:
* پیشگفتار: این بخش، مشتمل است بر توضیحاتی پیرامون چگونگی شکل‌گیری کتاب و تاریخ و کیفیت محتوا و اهمیت آن<ref>ر.ک: همان، صفحه ه - ح</ref>.
* پیشگفتار: این بخش، مشتمل است بر توضیحاتی پیرامون چگونگی شکل‌گیری کتاب و تاریخ و کیفیت محتوا و اهمیت آن<ref>ر.ک: همان، صفحه ه - ح</ref>.


* مجموعه مبانی و قواعد تفسیری حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای، برگرفته از متون جلسات تفسیری سوره برائت
* مجموعه مبانی و قواعد تفسیری [[خامنه‌ای، سید علی|حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای]]، برگرفته از متون جلسات تفسیری سوره برائت
(مبانی، روش و قواعد تفسیری آیت‌الله خامنه‌ای): این بخش، موضوعات کلی متعددی را که هریک دارای زیرمجموعه‌های متنوعی هستند، در خود جای داده است؛ به شرح زیر:
(مبانی، روش و قواعد تفسیری [[خامنه‌ای، سید علی|آیت‌الله خامنه‌ای]]): این بخش، موضوعات کلی متعددی را که هریک دارای زیرمجموعه‌های متنوعی هستند، در خود جای داده است؛ به شرح زیر:
الف)- روش تفسیری: روش این تفسیر، روش اجتهادی است که در کنار آن به‌طور چشمگیری از روش قرآن به قرآن و روایی نیز بهره گرفته شده است. مراد از روش اجتهادی، کوشش فکری و به‌کار بردن نیروی عقل در فهم آیات و راهیابی به مقاصد آن است. در تفسیر اجتهادی، بر عقل و نظر و تدبر تأکید می‌شود؛ در مقابل تفسیر نقلی که تأکید فزون‌تر بر نقل است. در موارد بی‌شماری از این تفسیر، مبتنی بر همین شیوه، به استنباط معارف قرآنی و فهم آیات پرداخته شده است.
الف)- روش تفسیری: روش این تفسیر، روش اجتهادی است که در کنار آن به‌طور چشمگیری از روش قرآن به قرآن و روایی نیز بهره گرفته شده است. مراد از روش اجتهادی، کوشش فکری و به‌کار بردن نیروی عقل در فهم آیات و راهیابی به مقاصد آن است. در تفسیر اجتهادی، بر عقل و نظر و تدبر تأکید می‌شود؛ در مقابل تفسیر نقلی که تأکید فزون‌تر بر نقل است. در موارد بی‌شماری از این تفسیر، مبتنی بر همین شیوه، به استنباط معارف قرآنی و فهم آیات پرداخته شده است.
تفسیر قرآن به قرآن نیز در این تفسیر نمودی برجسته دارد؛ بدین معنا که آیه‌ای به کمک آیات دیگر تفسیر می‌گردد و مقصود از آن روشن می‌شود؛ مثلا در تفسیر آیه «أ لا تقاتلون قوما نكثوا أيمانهم...» و برای تبیین ملاک مبارزه و مقابله با کفار، به آیات 8 و 9 سوره ممتحنه، استناد شده است: «لا ينهاكم الله عن الذين لم يقاتلوكم في الدين... إنما ينهاكم الله عن الذين قاتلوكم في الدين و أخرجوكم...»<ref>ر.ک: متن کتاب، ص1-2</ref>.
تفسیر قرآن به قرآن نیز در این تفسیر نمودی برجسته دارد؛ بدین معنا که آیه‌ای به کمک آیات دیگر تفسیر می‌گردد و مقصود از آن روشن می‌شود؛ مثلا در تفسیر آیه «أ لا تقاتلون قوما نكثوا أيمانهم...» و برای تبیین ملاک مبارزه و مقابله با کفار، به آیات 8 و 9 سوره ممتحنه، استناد شده است: «لا ينهاكم الله عن الذين لم يقاتلوكم في الدين... إنما ينهاكم الله عن الذين قاتلوكم في الدين و أخرجوكم...»<ref>ر.ک: متن کتاب، ص1-2</ref>.
توجه به روایات و بهره‌گیری از آنها در فهم آیه نیز به‌طور گسترده مشاهده می‌شود. بهره‌گیری از روایات، ذیل آیات فقهی نمودی بیشتر دارد<ref>ر.ک: همان، ص4</ref>.
توجه به روایات و بهره‌گیری از آنها در فهم آیه نیز به‌طور گسترده مشاهده می‌شود. بهره‌گیری از روایات، ذیل آیات فقهی نمودی بیشتر دارد<ref>ر.ک: همان، ص4</ref>.


ب)- گرایش تفسیری: گرایش برجسته در این تفسیر، گرایش اجتماعی - سیاسی با جهت گیری هدایتی – تربیتی است و نکات ادبی فقهی و کلامی نیز به‌گونه‌ای کم‌رنگ‌تر در آن مشاهده می‌گردد<ref>ر.ک: همان</ref>.
ب)- گرایش تفسیری: گرایش برجسته در این تفسیر، گرایش اجتماعی - سیاسی با جهت گیری هدایتی – تربیتی است و نکات ادبی فقهی و کلامی نیز به‌گونه‌ای کم‌رنگ‌تر در آن مشاهده می‌گردد<ref>ر.ک: همان</ref>.
این مبحث، زیرمجموعه‌های متعددی دارد؛ همچون: برجسته نمودن مباحث اجتماعی قرآن، تحلیل بیماری‌های اجتماعی و راه‌حل قرآنی آنها، ایده تشکیل حکومت اسلامی، بیان سنت‌های الهی، مباحث تقریب بین مذاهب اسلامی و...<ref>ر.ک: همان، ص5-13</ref>.
این مبحث، زیرمجموعه‌های متعددی دارد؛ همچون: برجسته نمودن مباحث اجتماعی قرآن، تحلیل بیماری‌های اجتماعی و راه‌حل قرآنی آنها، ایده تشکیل حکومت اسلامی، بیان سنت‌های الهی، مباحث تقریب بین مذاهب اسلامی و...<ref>ر.ک: همان، ص5-13</ref>.