۱۴۶٬۳۲۲
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'سـ' به 'س'
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'هـ' به 'ه') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'سـ' به 'س') |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
*این اثر از مقدمه و 9 مقاله به ترتیب ذیل تشکیل شده است: | *این اثر از مقدمه و 9 مقاله به ترتیب ذیل تشکیل شده است: | ||
* مقدمه ناشر (معرفی اجمالی اهداف کتاب حاضر) | * مقدمه ناشر (معرفی اجمالی اهداف کتاب حاضر) | ||
# مقاله اول «ضرورت شناخت ریشههای | # مقاله اول «ضرورت شناخت ریشههای نابسامانی فرهنگی»: نوشته [[دكتر نوروز هاشم زهی]] (استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شرق و رئیس مؤسسه تحقیقات اجتماعی كندوكاو) در این مقاله با اشاره به اهداف و فلسفه انقـلاب اسلامی مـردم ایران، نابسامانیهای نظام اجتماعی در سه حوزه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با استفاده از تحلیل ثانویه تحقیقات موجود در جامعـه نشان داده شده است و فاصله وضع موجود با اهداف مطلـوب بـا تأكید بـر اهداف فرهنگی، مورد تحلیل قرار گرفته است. همچنین بـا بیان كاركردهای مثبت دین برخی ریشهها و موانع بیرونی دینداری در بین جوانان بررسی شده است. در پایان و در متن گزارش شیوههایی برای تقویت دینداری مطرح شده است. <ref> متن کتاب، ص17. </ref> | ||
# مقاله دوم «دینگرائی و یا دینگریزی جوانان»: دكتر سید سعید زاهد زاهدانی (استادیار دانشگاه شیراز) در دوره معاصر فرهنگ و تمدن غرب به عنوان فرهنگ مسلط و پیشرفته جهان امروز در برخورد فرهنگ ایرانی قرار گرفته است. از سویی مردم نیازمند به رشد و پیشرفت نمیتوانند عقب افتادگی خویش را مشاهده كرده بی تفاوت بنشینند و از سوی دیگر تفاوتهای ماهوی تمدن امروزی با زمینههای فرهنگی و اعتقادی آنان ایشان را از تبعیت كوركورانه از فرهنگ و تمدن غرب باز میدارد. این دوگانگی منشأ عمدهای برای بروز چالش و التهاب به خصوص فرهنگی و بالاخص در بین جوانان در سالهای اخیر جامعه ما گردیده است. این مقاله ضمن ارائه تعریفی از فرهنگ ابعاد و لایههای آن را توضیح میدهد و معتقد است در تبادلات فرهنگی لایه اول فرهنگ یعنی مهارتها و فناوری در عرض اولین برخورد قرار میگیرد و ارزشها و اخلاق آخرین لایه تحت تأثیر میباشد. این برخورد در كشور ما با ورود فناوری و تأسیس دارالفنون بصورت رسمی آغاز گشت و به كپیبرداریهای آخر دوره پهلوی رسید. در دهه 40هجری شمسی تهاجم فرهنگی غرب به سطح لایه زیرین یعنی ارزشها و اخلاق وارد شد. در این زمان بود كه به خاطر ریشههای عمیق فرهنگی مجموعه ملت ایران به خود آمد و در مقابل این تهاجم ایستاد و انقلاب شكوهمند اسلامی را پایهگذاری كرد. دو حركت تهاجم فرهنگی و فرهنگ انقلاب دو نیروی فرهنگی فعال و در مقابل هم در سطح كشور میباشند. در این زمینه جوانان در معرض یك دوگانگی فرهنگی قرار گرفتهاند. با ارائه آماری از دینداری دانشجویان گفته خواهد شد كه تهاجم فرهنگی از طریق آموزشهای سكولار در حال تشدید است. <ref> همان، ص35. </ref> | # مقاله دوم «دینگرائی و یا دینگریزی جوانان»: دكتر سید سعید زاهد زاهدانی (استادیار دانشگاه شیراز) در دوره معاصر فرهنگ و تمدن غرب به عنوان فرهنگ مسلط و پیشرفته جهان امروز در برخورد فرهنگ ایرانی قرار گرفته است. از سویی مردم نیازمند به رشد و پیشرفت نمیتوانند عقب افتادگی خویش را مشاهده كرده بی تفاوت بنشینند و از سوی دیگر تفاوتهای ماهوی تمدن امروزی با زمینههای فرهنگی و اعتقادی آنان ایشان را از تبعیت كوركورانه از فرهنگ و تمدن غرب باز میدارد. این دوگانگی منشأ عمدهای برای بروز چالش و التهاب به خصوص فرهنگی و بالاخص در بین جوانان در سالهای اخیر جامعه ما گردیده است. این مقاله ضمن ارائه تعریفی از فرهنگ ابعاد و لایههای آن را توضیح میدهد و معتقد است در تبادلات فرهنگی لایه اول فرهنگ یعنی مهارتها و فناوری در عرض اولین برخورد قرار میگیرد و ارزشها و اخلاق آخرین لایه تحت تأثیر میباشد. این برخورد در كشور ما با ورود فناوری و تأسیس دارالفنون بصورت رسمی آغاز گشت و به كپیبرداریهای آخر دوره پهلوی رسید. در دهه 40هجری شمسی تهاجم فرهنگی غرب به سطح لایه زیرین یعنی ارزشها و اخلاق وارد شد. در این زمان بود كه به خاطر ریشههای عمیق فرهنگی مجموعه ملت ایران به خود آمد و در مقابل این تهاجم ایستاد و انقلاب شكوهمند اسلامی را پایهگذاری كرد. دو حركت تهاجم فرهنگی و فرهنگ انقلاب دو نیروی فرهنگی فعال و در مقابل هم در سطح كشور میباشند. در این زمینه جوانان در معرض یك دوگانگی فرهنگی قرار گرفتهاند. با ارائه آماری از دینداری دانشجویان گفته خواهد شد كه تهاجم فرهنگی از طریق آموزشهای سكولار در حال تشدید است. <ref> همان، ص35. </ref> | ||
# مقاله سوم «تبیین نظـری تمـایلات دینی جوانان و نوجوانان»: دكتر حسین ابوالحسن تنهایی (استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مركزی) موضوع دینداری در دنیای امروز از منظرهای گوناگون قابـل بررسی و توجه میباشد. این موضوع بویژه برای نوجوانان و جوانان جای تأمل بیشتری دارد. برای ورود به چنین مبحثی ابتدا لازم است قلمرو معناشناختی برخی مفاهیم نظیر دین، دینداری، گرایشات عمـده بـه دین، اشكال گوناگون دینداری در دنیای امـروز و نیز تحـولات فرهنگـی و اجتماعی صورت گرفته در دهههای اخیر مورد بررسی دقیقتری قـرار گیرد. در واقع بدون توجه به چنین مواردی، رسیدن به نتایج قابل اتكـاء دور از دسترس خواهد بود. بر این اساس در مقاله حاضر | # مقاله سوم «تبیین نظـری تمـایلات دینی جوانان و نوجوانان»: دكتر حسین ابوالحسن تنهایی (استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مركزی) موضوع دینداری در دنیای امروز از منظرهای گوناگون قابـل بررسی و توجه میباشد. این موضوع بویژه برای نوجوانان و جوانان جای تأمل بیشتری دارد. برای ورود به چنین مبحثی ابتدا لازم است قلمرو معناشناختی برخی مفاهیم نظیر دین، دینداری، گرایشات عمـده بـه دین، اشكال گوناگون دینداری در دنیای امـروز و نیز تحـولات فرهنگـی و اجتماعی صورت گرفته در دهههای اخیر مورد بررسی دقیقتری قـرار گیرد. در واقع بدون توجه به چنین مواردی، رسیدن به نتایج قابل اتكـاء دور از دسترس خواهد بود. بر این اساس در مقاله حاضر سعی خواهد شد تا ضمن بیان مسألهای كه با آن روبرو هستیم ابعاد نظری موضوع را با استفاده از نظریات مطرح در حوزههای جامعهشناسی، روانشناسی و اسلامی مورد واكاوی علمی قرار دهیم و در پایان در حد امكـان نسبت به ارائه راهكارهای لازم اقدام نماییم. <ref> همان، ص62. </ref> | ||
# مقاله چهارم «سنخشناسی انواع دینداری مقدمهای بر تحلیل جامعهشناختی انواع دینداری»: سیدمحمد میرسندسی (استادیار دانشگاه امام حسین(ع)) این مقاله نسبتاً طولانی، در اصلیترین هدف خویش میكوشد تـا | # مقاله چهارم «سنخشناسی انواع دینداری مقدمهای بر تحلیل جامعهشناختی انواع دینداری»: سیدمحمد میرسندسی (استادیار دانشگاه امام حسین(ع)) این مقاله نسبتاً طولانی، در اصلیترین هدف خویش میكوشد تـا سنخشناسی جامعی از انواع دینداری متناسب با وضعیت جامعه ایران معرفـی نماید. برای این منظور، در گام اول به اهمیت معرفتـی موضـوع «انواع دینداری» به جای»دینداری«پرداخته شده است. سپس نسبت دینداری با دین توضیح داده شده است. در گـام سوم مهمترین انواع تقسیمبندیهایی كه برای دینداری، در مطالعات دین شناسی، بصورت عـام در مباحث كلامی و علمی، ارائه شده است، بصورت انتقادی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. حاصل این بخش را در یازده گونه تقسیم بندی راجع به انواع دینداری میتوان ملاحظه كرد. در بخـش پایانی، ضـمن جمع بندی تقسیم بندیهای پیشین، سنخ شناسی جدیدی از انواع دینداری ارائه شده است. <ref> همان، ص87. </ref> | ||
# مقاله پنجم «جامعه قدسی واكنشی و تخریب قلمروی دینی آسیبشناسی امر به معروف و نهی از منكر | # مقاله پنجم «جامعه قدسی واكنشی و تخریب قلمروی دینی آسیبشناسی امر به معروف و نهی از منكر | ||
در ایران پس از انقلاب اسلامی»: حسن محدثی (استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مركزی) دین در ایران معاصر نقش مهمی در فرآیند شكل گیری جامعـه داشته و بخش مهمی از تحولات اجتماعی با عملكرد نیروهای دینی گـره خورده است. نویسنده برای توضیح این تحولات از نظریه چارلز دیویس درباره سه طرح بدیل نظم اجتماعی بهره گرفته | در ایران پس از انقلاب اسلامی»: حسن محدثی (استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مركزی) دین در ایران معاصر نقش مهمی در فرآیند شكل گیری جامعـه داشته و بخش مهمی از تحولات اجتماعی با عملكرد نیروهای دینی گـره خورده است. نویسنده برای توضیح این تحولات از نظریه چارلز دیویس درباره سه طرح بدیل نظم اجتماعی بهره گرفته است: جامعـه قدسی، جامعه سكولار، جامعه كثرتگرا مطابق نظر دیویس، در ایران كه تاخت و تاز مدرنیته را تجربه كرده است، نوعی جامعه قدسی واكنشی پدید آمده است؛ امّا نویسنده به منظور احتراز از تقلیلگرایی سیاسی، جامعـه ناقدسی ناسكولار را مناسبتر میداند. از نظر وی، وقوع روند یكپارچگی زدایی سبب شده است كه نیروهای خواهان بـازآوری نظـم اجتمـاعی پیشین)طرح جامعه قدسی(، نه تنها در كار خود ناكام بمانند، بلكه پیامد ناخواسته عملشان)و پیامد ناخواسته دولت دینی(، تخریب قلمرو دینی باشد. وی گرایشهای دینی را به سه دسته تقسیم میكند: محافظهگرایی دینی، ترمیمگرایی دینی و بازسازیگرایی دینی. محافظهگرایان دینی، محافظان، حاملان و بازتولیدكنندهگان اصلی طرح قدسی جامعهاند. آنان دولتی دینی را كه محصول اجتنابناپذیرش دین دولتی است، در اختیار دارند. از نظر وی، آموزه امر به معـروف و نهی از منكـر، معطـوف بـه چگونگی ساماندهی نظم اجتماعی است و بررسی عملكرد نظام سیاسی در عملیسازی این آموزه، نیات و مقاصـد، روشها و دستاوردهای دولت دینی را برملا میسازد. نویسنده میكوشد بـا ارجـاع مكـرر بـه سخنان مقامات صاحب قدرت سیاسی بعنوان دستاندركار، و مراجـع واجد اقتدار دینی بمنزله حامل و تولیدكننده ایدئولوژی جامعـه قدسی، مدعیات و ارزیابی خود را مستند و از نظر تحلیلی قانعكننده سازد. <ref> همان، ص161- 162. </ref> نقد: این مقاله با نگرش جامعهشنلسی غربی به تحلیل مسائل ایران میپردازد و ورود دین به عرصه حکومت را باعث تخریب دین میشمارد. نویسنده، بین مسیحیت تحریفشده و اسلام، خلط کرده و با پذیرش سکولاریسم، ابعاد اجتماعی و سیاسی اسلام را نادیده گرفته است. <ref> ناشر نیز نقدی بر این مقاله نوشته است. ر.ک: همان، ص161. پاورقی 1. </ref> | ||
# مقاله ششم «مبانی نظری و مفهومی آسیبشناسی تبلیغ دینی در میان نوجوانان و جوانان»: (محمد انصاریراد و دکتر محبوبه بابایی) این تحقیق، دین و اخلاق اجتماعی را از عناصر مهم فرهنگ و هویتبخش جوامع میداند و تأکید میکند که کیفیت پذیرش آموزشهای دینی به نحوه انتقال آنها وابسته است. اهداف این مقاله شامل شناسایی عوامل ایجادکننده آسیبهای تبلیغ دینی و تحلیل نقش اختلال در فرآیند ارتباط تبلیغی است. نویسندگان با طراحی یک مدل مفهومی، آسیبها و نابهنجاریهای نسبت به دین را در سه سطح تحلیل میکنند: واکنشهای رفتاری (مانند مقاومت و انفعال)، واکنشهای نگرشی (مانند سطحینگری و ابزاریگرایی) و واکنشهای شناختی (مانند از دست دادن معنا و بیهویتی). <ref> همان، ص239- 240. </ref> | # مقاله ششم «مبانی نظری و مفهومی آسیبشناسی تبلیغ دینی در میان نوجوانان و جوانان»: (محمد انصاریراد و دکتر محبوبه بابایی) این تحقیق، دین و اخلاق اجتماعی را از عناصر مهم فرهنگ و هویتبخش جوامع میداند و تأکید میکند که کیفیت پذیرش آموزشهای دینی به نحوه انتقال آنها وابسته است. اهداف این مقاله شامل شناسایی عوامل ایجادکننده آسیبهای تبلیغ دینی و تحلیل نقش اختلال در فرآیند ارتباط تبلیغی است. نویسندگان با طراحی یک مدل مفهومی، آسیبها و نابهنجاریهای نسبت به دین را در سه سطح تحلیل میکنند: واکنشهای رفتاری (مانند مقاومت و انفعال)، واکنشهای نگرشی (مانند سطحینگری و ابزاریگرایی) و واکنشهای شناختی (مانند از دست دادن معنا و بیهویتی). <ref> همان، ص239- 240. </ref> | ||
# مقاله هفتم «گریز از کدام دین؟!»: (دکتر علیرضا علمزاده) این مقاله به پدیده دینگریزی در جوانان به عنوان یکی از مهمترین چالشهای فرهنگی پس از انقلاب اسلامی میپردازد. نویسنده بر فرایند فزاینده توقعات از طبقه حاکمه جدید تأکید میکند که همراه با مشکلات ناشی از فقدان یک الگوی اجرایی مناسب و سنگاندازی دشمنان داخلی و خارجی، موجب اعتراض و واکنش منفی در میان جوانان شده است. این مقاله ناکارآمدی بسیاری از تعاریف سنتی و رایج از مفاهیم دینی را نیز یکی از عوامل کندی و رکود حرکت انقلاب اسلامی میداند. راه حل پیشنهادی، بازتعریف مجدد دین بر اساس تعالیم قرآن و روایات و متناسب با مقتضیات زمان است. <ref> ر.ک: همان، ص285. </ref> | # مقاله هفتم «گریز از کدام دین؟!»: (دکتر علیرضا علمزاده) این مقاله به پدیده دینگریزی در جوانان به عنوان یکی از مهمترین چالشهای فرهنگی پس از انقلاب اسلامی میپردازد. نویسنده بر فرایند فزاینده توقعات از طبقه حاکمه جدید تأکید میکند که همراه با مشکلات ناشی از فقدان یک الگوی اجرایی مناسب و سنگاندازی دشمنان داخلی و خارجی، موجب اعتراض و واکنش منفی در میان جوانان شده است. این مقاله ناکارآمدی بسیاری از تعاریف سنتی و رایج از مفاهیم دینی را نیز یکی از عوامل کندی و رکود حرکت انقلاب اسلامی میداند. راه حل پیشنهادی، بازتعریف مجدد دین بر اساس تعالیم قرآن و روایات و متناسب با مقتضیات زمان است. <ref> ر.ک: همان، ص285. </ref> | ||