منطق، فلسفه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' .' به '.'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
خط ۴۴: خط ۴۴:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
* درس اول (مقدمه): در این درس، به تبیین مفهوم «علوم اسلامی» و دسته‌بندی آن ‌پرداخته می‌شود و علوم به دو دسته اصلی (اصولی و ابزاری) تقسیم می‌گرددد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص‌13-14</ref> .
* درس اول (مقدمه): در این درس، به تبیین مفهوم «علوم اسلامی» و دسته‌بندی آن ‌پرداخته می‌شود و علوم به دو دسته اصلی (اصولی و ابزاری) تقسیم می‌گرددد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص‌13-14</ref>.


* بخش اول (منطق): این بخش مباحث منطقی را در پانزده درس (از درس دوم تا شانزدهم) عرضه می‌کند <ref>ر.ک: همان، ص13-18</ref>.
* بخش اول (منطق): این بخش مباحث منطقی را در پانزده درس (از درس دوم تا شانزدهم) عرضه می‌کند <ref>ر.ک: همان، ص13-18</ref>.
درس دوم: در این درس از تعریف منطق و فایده آن و خطای ذهن سخن به میان می‌آید <ref>ر.ک: همان، ص21-26</ref>. درس سوم: این درس به موضوع علم منطق می‌پردازد و آن را «معرف» و «حجت» معرفی می‌کند که مربوط به تعریفات و تصدیقات است<ref>ر.ک: همان، ص27-30</ref> .
درس دوم: در این درس از تعریف منطق و فایده آن و خطای ذهن سخن به میان می‌آید <ref>ر.ک: همان، ص21-26</ref>. درس سوم: این درس به موضوع علم منطق می‌پردازد و آن را «معرف» و «حجت» معرفی می‌کند که مربوط به تعریفات و تصدیقات است<ref>ر.ک: همان، ص27-30</ref>.


درس چهارم: در این درس، «ادراک» به «تصور» و «تصدیق» تقسیم می‌شود و تفاوت بین «علم حضوری» و «علم حصولی» شرح داده می‌شود. همچنین «علم» به «ضروری» و «نظری» طبقه‌بندی می‌گردد<ref>ر.ک: همان، ص31-35</ref>.
درس چهارم: در این درس، «ادراک» به «تصور» و «تصدیق» تقسیم می‌شود و تفاوت بین «علم حضوری» و «علم حصولی» شرح داده می‌شود. همچنین «علم» به «ضروری» و «نظری» طبقه‌بندی می‌گردد<ref>ر.ک: همان، ص31-35</ref>.
خط ۵۴: خط ۵۴:
درس ششم: این درس، به «حدود و تعریفات» اختصاص دارد و انواع سؤالات را بررسی می‌کند و روش تعریف صحیح اشیاء را آموزش می‌دهد<ref>ر.ک: همان، ص43-48</ref>.
درس ششم: این درس، به «حدود و تعریفات» اختصاص دارد و انواع سؤالات را بررسی می‌کند و روش تعریف صحیح اشیاء را آموزش می‌دهد<ref>ر.ک: همان، ص43-48</ref>.


در ادامه، مبحث «تصدیقات» آغاز می‌شود و درس هفتم به تعریف «قضیه» و انواع آن می‌پردازد<ref>ر.ک: همان، ص49-52</ref> . درس هشتم، تقسیمات قضایا را از جنبه‌های مختلف، شرح می‌دهد<ref>ر.ک: همان، ص53-61</ref>.
در ادامه، مبحث «تصدیقات» آغاز می‌شود و درس هفتم به تعریف «قضیه» و انواع آن می‌پردازد<ref>ر.ک: همان، ص49-52</ref>. درس هشتم، تقسیمات قضایا را از جنبه‌های مختلف، شرح می‌دهد<ref>ر.ک: همان، ص53-61</ref>.


درس نهم به «احکام قضایا» می‌پردازد و روابط بین قضایا مانند «تناقض»، «تضاد» و «تداخل» را بررسی می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص62-66</ref>.
درس نهم به «احکام قضایا» می‌پردازد و روابط بین قضایا مانند «تناقض»، «تضاد» و «تداخل» را بررسی می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص62-66</ref>.
درس دهم، به‌تفصیل «تناقض» و «عکس» (قواعد تبدیل قضایا) را بیان می‌کند و شرایط صحت هریک را توضیح می‌دهد<ref>ر.ک: همان، ص67-73</ref> .
درس دهم، به‌تفصیل «تناقض» و «عکس» (قواعد تبدیل قضایا) را بیان می‌کند و شرایط صحت هریک را توضیح می‌دهد<ref>ر.ک: همان، ص67-73</ref>.
در بقیه دروس از «قیاس»، «اقسام قیاس»، «ارزش قیاس» و «صناعات خمس» بحث می‌شود.
در بقیه دروس از «قیاس»، «اقسام قیاس»، «ارزش قیاس» و «صناعات خمس» بحث می‌شود.


* بخش دوم (فلسفه): این بخش مشتمل بر ده درس است.
* بخش دوم (فلسفه): این بخش مشتمل بر ده درس است.
درس اول، به پرسش «فلسفه چیست؟» پاسخ می‌دهد. این درس تعریف لغوی و اصطلاحی فلسفه را بررسی کرده و اصطلاح «فلسفه» در بین مسلمانان و معنای «علم اعلی» را توضیح می‌دهد<ref>ر.ک: همان، ص123-133</ref> .
درس اول، به پرسش «فلسفه چیست؟» پاسخ می‌دهد. این درس تعریف لغوی و اصطلاحی فلسفه را بررسی کرده و اصطلاح «فلسفه» در بین مسلمانان و معنای «علم اعلی» را توضیح می‌دهد<ref>ر.ک: همان، ص123-133</ref>.
درس دوم نیز ادامه بحث «فلسفه چیست؟» است و به «مابعدالطبیعه» (متافیزیک)، تحولات فلسفه در عصر جدید و چگونگی «جدا شدن علوم از فلسفه» می‌پردازد<ref>ر.ک: همان، ص134-141</ref>.
درس دوم نیز ادامه بحث «فلسفه چیست؟» است و به «مابعدالطبیعه» (متافیزیک)، تحولات فلسفه در عصر جدید و چگونگی «جدا شدن علوم از فلسفه» می‌پردازد<ref>ر.ک: همان، ص134-141</ref>.


درس سوم به دو مکتب اصلی «فلسفه اشراق» و «فلسفه مشاء» می‌پردازد و تفاوت‌های بنیادین آن‌ها را در روش تحقیق و منابع معرفت بیان می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص142-151</ref> . درس چهارم به بررسی «روش‌های فکری اسلامی» به‌صورت جامع‌تر پرداخته و علاوه بر اشراق و مشاء، به روش‌های عرفانی و کلامی نیز اشاره می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص152-157</ref>.
درس سوم به دو مکتب اصلی «فلسفه اشراق» و «فلسفه مشاء» می‌پردازد و تفاوت‌های بنیادین آن‌ها را در روش تحقیق و منابع معرفت بیان می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص142-151</ref>. درس چهارم به بررسی «روش‌های فکری اسلامی» به‌صورت جامع‌تر پرداخته و علاوه بر اشراق و مشاء، به روش‌های عرفانی و کلامی نیز اشاره می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص152-157</ref>.


درس پنجم، «حکمت متعالیه» [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] را معرفی می‌کند که تلاش کرده است تا مکاتب فکری اسلامی را ترکیب کند و نظامی جامع را ارائه دهد <ref>ر.ک: همان، ص158-163</ref> . درس ششم، به «مسائل فلسفه» می‌پردازد و مفاهیم بنیادی «وجود» و «ماهیت» را بررسی کرده و اختلاف ‌نظرها درباره «اصالت وجود» یا «اصالت ماهیت» را مطرح می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص164-169</ref>.
درس پنجم، «حکمت متعالیه» [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] را معرفی می‌کند که تلاش کرده است تا مکاتب فکری اسلامی را ترکیب کند و نظامی جامع را ارائه دهد <ref>ر.ک: همان، ص158-163</ref>. درس ششم، به «مسائل فلسفه» می‌پردازد و مفاهیم بنیادی «وجود» و «ماهیت» را بررسی کرده و اختلاف ‌نظرها درباره «اصالت وجود» یا «اصالت ماهیت» را مطرح می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص164-169</ref>.


درس هفتم، مفاهیم «عینی» و «ذهنی» در وجود را تبیین می‌کند و به مسئله «حقیقت و خطا» در ادراکات انسانی می‌پردازد و چگونگی تطابق ذهن با واقعیت را مورد بحث قرار می‌دهد<ref>ر.ک: همان، ص170-175</ref> . درس هشتم، مباحث «حادث و قدیم» و «متغیر و ثابت» را کاوش می‌کند و دیدگاه‌های فلسفی درباره ازلی یا ابدی بودن موجودات و تغییر و تحول در هستی را شرح می‌دهد<ref>ر.ک: همان، ص176-188</ref>.
درس هفتم، مفاهیم «عینی» و «ذهنی» در وجود را تبیین می‌کند و به مسئله «حقیقت و خطا» در ادراکات انسانی می‌پردازد و چگونگی تطابق ذهن با واقعیت را مورد بحث قرار می‌دهد<ref>ر.ک: همان، ص170-175</ref>. درس هشتم، مباحث «حادث و قدیم» و «متغیر و ثابت» را کاوش می‌کند و دیدگاه‌های فلسفی درباره ازلی یا ابدی بودن موجودات و تغییر و تحول در هستی را شرح می‌دهد<ref>ر.ک: همان، ص176-188</ref>.


در درس نهم، مفهوم «علت و معلول» به‌عنوان یکی از بنیادی‌ترین مسائل فلسفه تحلیل و انواع علل و ارتباط ضروری بین علت و معلول توضیح داده می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص189-193</ref> .
در درس نهم، مفهوم «علت و معلول» به‌عنوان یکی از بنیادی‌ترین مسائل فلسفه تحلیل و انواع علل و ارتباط ضروری بین علت و معلول توضیح داده می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص189-193</ref>.
درس دهم به «وجوب و امکان و امتناع» می‌پردازد. این مفاهیم در تحلیل هستی و اثبات وجود واجب‌الوجود کاربرد دارند<ref>ر.ک: همان، ص194-197</ref>.
درس دهم به «وجوب و امکان و امتناع» می‌پردازد. این مفاهیم در تحلیل هستی و اثبات وجود واجب‌الوجود کاربرد دارند<ref>ر.ک: همان، ص194-197</ref>.