پرش به محتوا

محقق، مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
<div class="wikiInfo">
{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
[[پرونده:NUR02636.jpg|بندانگشتی|محقق، مهدی]]
| عنوان = مهدی محقق
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
| تصویر = NUR02636.jpg
|-
| اندازه تصویر =
! نام!! data-type="authorName" |محقق، مهدی
| توضیح تصویر = محقق، مهدی
|-
| نام کامل = مهدی محقق
|نام‌های دیگر
| نام‌های دیگر = Mehdi Mohaghegh
| data-type="authorOtherNames" | Mehdi Mohaghegh
| لقب =
|-
| تخلص =
|نام پدر
| نسب =
| data-type="authorfatherName" |حاج شیخ عباسعلی محقق خراسانی
| نام پدر = حاج شیخ عباسعلی محقق خراسانی
|-
| ولادت = ۱۰ بهمن ۱۳۰۸ش
|متولد
| محل تولد = مشهد
| data-type="authorbirthDate" |1308 ش
| کشور تولد = ایران
|-
| محل زندگی =
|محل تولد
| رحلت =
| data-type="authorBirthPlace" |مشهد
| شهادت =
|-
| مدفن =
|رحلت
| طول عمر =
| data-type="authorDeathDate" |
| نام همسر = نوش‌آفرین انصاری
|-
| فرزندان =
|اساتید
| خویشاوندان = ملا بمانعلی محقق دامغانی (پدربزرگ)
| data-type="authorTeachers" |[[آل کاشف‌الغطاء، محمدحسین|آيت‌الله محمدحسین کاشف‌الغطاء]]
| دین = اسلام
 
| مذهب = شیعه
[[خوانساری، سید محمدتقی|سيد محمدتقى خوانسارى]]
| پیشه = نویسنده، محقق، ادیب، فقیه، نسخه پژوه، پژوهشگر تاریخ پزشکی اسلامی، مصحح و شارح کتب ادبی و فلسفی و فقهی، استاد دانشگاه
|-
| درجه علمی = دکتری الهیات و معارف اسلامی، دکتری زبان و ادبیات فارسی، اجتهاد
|برخی آثار
| دانشگاه = دانشگاه تهران
| data-type="authorWritings" |[[مقدمة الأدب]]  
| علایق پژوهشی = فلسفه اسلامی، کلام، تاریخ پزشکی اسلامی، ادبیات فارسی و عربی
 
| منصب = رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، مدیر مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه تهران ـ دانشگاه مک‌گیل، رئیس دانشکده دماوند
[[الهیات دانشنامه علائی]]  
| پس از =
 
| پیش از =
[[رساله در حقیقت و کیفیت سلسله موجودات و تسلسل اسباب و مسببات]]  
| اساتید = {{فهرست جعبه عمودی | [[آل کاشف‌الغطاء، محمدحسین|آيت‌الله محمدحسین کاشف‌الغطاء]] | [[خوانساری، سید محمدتقی|سيد محمدتقى خوانسارى]]}}
 
| مشایخ =
[[شرح كتاب القبسات میرداماد]]  
| معاصرین =
 
| شاگردان = {{فهرست جعبه عمودی | [[علی موسوی گرمارودی]] | [[بهاءالدین خرمشاهی]] | [[کامران فانی]] | [[عباس ماهیار]] | [[بهروز ثروتیان]]}}
[[المبدأ و المعاد]]  
| اجازه اجتهاد از = {{فهرست جعبه عمودی | [[آل کاشف‌الغطاء، محمدحسین|آيت‌الله محمدحسین کاشف‌الغطاء]] | [[خوانساری، سید محمدتقی|سيد محمدتقى خوانسارى]]}}
 
| آثار = {{فهرست جعبه عمودی | [[مقدمة الأدب]] | [[الهیات دانشنامه علائی]] | [[رساله در حقیقت و کیفیت سلسله موجودات و تسلسل اسباب و مسببات]] | [[شرح كتاب القبسات میرداماد]] | [[المبدأ و المعاد]] | [[رساله نفس]] | [[حدوث العالم]]}}
[[رساله نفس]]  
| سبک نوشتاری =
 
| وبگاه =
[[حدوث العالم]]
| امضا =
|- class="articleCode"
| کد مؤلف = AUTHORCODE02636AUTHORCODE
|کد مؤلف
}}
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE02636AUTHORCODE
'''مهدی محقق''' (متولد ۱۰ بهمن ۱۳۰۸ش)، نویسنده، محقق، ادیب، فقیه، نسخه پژوه، پژوهشگر تاریخ پزشکی اسلامی، مصحح و شارح کتب ادبی و فلسفی و فقهی، استاد دانشگاه تهران، استاد دانشگاه مك گيل كانادا، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و بنیان‌گذار دائرةالمعارف تشیع است. وی از اساتید برجسته در حوزه فلسفه اسلامی، کلام و ادبیات فارسی و عربی به شمار می‌رود و دارای درجه اجتهاد از آیت‌الله محمدحسین کاشف‌الغطاء و آیت‌الله سید محمدتقی خوانساری می‌باشد.
|}
</div>
 
'''مهدى محقق''' (متولد ۱۳۰۸ش)، نویسنده، محقق، ادیب، فقیه، نسخه پژوه، پژوهشگر تاریخ پزشکی اسلامی، مصحح و شارح کتب ادبی و فلسفی و فقهی، استاد دانشگاه تهران، استاد دانشگاه مك گيل كانادا، رياست دانشكده دماوند


== ولادت ==
== ولادت ==
مهدی محقق در 10بهمن 1308ش در مشهد، در خانواده‌اى روحانى به دنيا آمد. پدرش حاج شیخ [[عباسعلی محقق خراسانی]] و پدربزرگش ملا [[بمانعلی محقق دامغانی]] بود.
مهدی محقق در دهم بهمن ماه سال ۱۳۰۸ هجری شمسی در شهر مشهد، در خانواده‌ای روحانی و اصالتاً دامغانی به دنیا آمد. پدرش حاج شیخ عباسعلی محقق خراسانی و پدربزرگش ملا بمانعلی محقق دامغانی بود. وی تا سن نه سالگی در مشهد ساکن بود.


== تحصیلات ==
== تحصیلات ==
تا نه سالگى در آن شهر بود و سپس در سال 1317ش به تهران منتقل گرديد و تحصيلات خود را در سطح ابتدايى و متوسطه دنبال كرد. از سال 1323ش شروع به تحصيلات حوزوى كرد و براى استفاده از محضر استادان بزرگ، در سال‌هاى 1326 و 1327ش به مشهد آمد و در مدرسه نواب اقامت گزيد و علوم حوزوى را در حوزه‌هاى علميه مشهد و تهران تا مرحله اجتهاد فراگرفت و موفق به اخذ درجه اجتهاد از [[آل کاشف‌الغطاء، محمدحسین|آيت‌الله محمدحسین کاشف‌الغطاء]] و [[خوانساری، سید محمدتقی|سيد محمدتقى خوانسارى]] گرديد.
در سال 1317ش به تهران منتقل گرديد و تحصيلات خود را در سطح ابتدايى و متوسطه دنبال كرد. از سال 1323ش شروع به تحصيلات حوزوى كرد و براى استفاده از محضر استادان بزرگ، در سال‌هاى 1326 و 1327ش به مشهد آمد و در مدرسه نواب اقامت گزيد و علوم حوزوى را در حوزه‌هاى علميه مشهد و تهران تا مرحله اجتهاد فراگرفت و موفق به اخذ درجه اجتهاد از [[آل کاشف‌الغطاء، محمدحسین|آيت‌الله محمدحسین کاشف‌الغطاء]] و [[خوانساری، سید محمدتقی|سيد محمدتقى خوانسارى]] گرديد.


در سال 1327ش وارد دانشگاه تهران شد و دوره دكترى الهيات را در سال 1337ش به پايان رسانيد و در سال 1338ش موفق به اخذ درجه دكترى در زبان و ادبيات فارسى از دانشگاه تهران گرديد و در سال 1339ش پس از شركت در آزمون دانشيارى، به عضويت هيئت آموزش گروه زبان و ادبيات فارسى دانشگاه تهران درآمد و پيش از آن، به مدت نه سال، در دبيرستان‌هاى تهران تدريس كرده بود كه مدت سه سال از آن، مدير بخش كتب خطى كتابخانه ملى فرهنگ هم بود. در سال 1340ش از طرف دانشگاه لندن، براى تدريس در دانشكده زبان‌هاى شرقى دعوت شد و به مدت دو سال در آن ديار به سر برد. در سال 1345ش به مقام استادى دانشگاه نائل آمد و تا سال 1361ش كه بازنشسته گرديد، به همان سمت در گروه‌هاى زبان و ادبيات فارسى و عربى، فلسفه و علوم اجتماعى دانشگاه اجتماعى دانشگاه تهران، به تدريس درس‌هاى مختلف پرداخت و طى سال‌هاى 1344 تا 1347 و 1355 تا 1357 و 1360 تا 1361ش در دانشگاه مك گيل كانادا به تدريس فلسفه، كلام و عرفان اسلامى پرداخت و در سال 1347ش شعبه مؤسسه مطالعات اسلامى آن دانشگاه را در تهران تأسیس كرد و نتيجه آن نشر متجاوز از شصت اثر نفيس در زمينه‌هاى مختلف علوم اسلامى است كه با همكارى متجاوز از سى تن از استادان داخل و سى تن از استادان خارجى در دو مجموعه «سلسله دانش ايرانى» و «تاريخ علوم در اسلام» فراهم آورد و به جامعه علمى تقديم داشت.
در سال 1327ش وارد دانشگاه تهران شد و دوره دكترى الهيات را در سال 1337ش به پايان رسانيد و در سال 1338ش موفق به اخذ درجه دكترى در زبان و ادبيات فارسى از دانشگاه تهران گرديد.  


در سال 1353ش به عنوان رئيس انجمن استادان زبان و ادبيات فارسى برگزيده شد و با استفاده از امكانات مؤسسه مطالعات اسلامى، ده اثر به استادان آن رشته تقديم داشت و نيز در همين سال به عنوان عضو هئيت امنا با انجمن فلسفه همكارى كرد و در نشر آثار علمى دانشمندان شيعى ايرانى به وسيله آن انجمن در اين توفيق علمى سهيم گرديد. پس از بازنشستگى سالى سه ماه در كانادا به مدت پنج سال تدريس كرد و پس از آن پنج سال در مؤسسه بين المللى انديشه و تمدن اسلامى مالزى به عنوان «استاد ممتاز فلسفه اسلامى» به تدريس و تحقيق اشتغال ورزيد و نشر مجموعه‌اى از متون و تحقيقات در زمينه علوم اسلامى را بنيان نهاد كه تا كنون دوازده مجلد از آن به وسيله آن مؤسسه در تهران و كوالالامپور در مجموعه «انديشه اسلامى» منتشر شده است.
==فعالیت‌ها==
پس از اخذ مدرک دکتری، در سال ۱۳۳۹ش به عضویت هیئت آموزشی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران درآمد. پیش از آن، به مدت نه سال در دبیرستان‌های تهران تدریس کرده و مدت سه سال مدیر بخش کتب خطی کتابخانه ملی فرهنگ بود. در سال ۱۳۴۰ش از سوی دانشگاه لندن برای تدریس در دانشکده مطالعات مشرق‌زمین و آفریقا دعوت شد و به مدت دو سال در آنجا به تدریس پرداخت. در سال ۱۳۴۵ش به مقام استادی دانشگاه نائل آمد و تا سال ۱۳۶۱ش که بازنشسته گردید، در گروه‌های زبان و ادبیات فارسی و عربی، فلسفه و علوم اجتماعی دانشگاه تهران به تدریس مشغول بود. وی طی سال‌های ۱۳۴۴ تا ۱۳۴۷، ۱۳۵۵ تا ۱۳۵۷ و ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۱ش در دانشگاه مك گيل كانادا به تدریس فلسفه، كلام و عرفان اسلامى پرداخت و در سال ۱۳۴۷ش شعبه مؤسسه مطالعات اسلامى آن دانشگاه را در تهران تأسیس كرد. وی همچنین مدتی ریاست دانشکده دماوند را بر عهده داشت و پس از بازنشستگی، در دوره‌های فوق لیسانس و دکتری دانشگاه‌های متعددی از جمله مشهد، اصفهان، امام صادق(ع)، شهید مطهری، الزهراء، تربیت مدرس و دانشگاه آزاد اسلامی کرج به تدریس پرداخت. دکتر محقق دارای عضویت در مجامع بین‌المللی متعددی از جمله فرهنگستان زبان عرب مصر، فرهنگستان زبان عرب دمشق، فرهنگستان علوم و تمدن اسلامى اردن، فرهنگستان علمى هند، انجمن بین‌المللى تاریخ پزشکى و انجمن بین‌المللى فلسفه و قرون وسطی می‌باشد. وی جوایز و افتخارات متعددی از جمله جایزه بهترین کتاب سال در سال‌های ۱۳۴۹ و ۱۳۶۹، چهره ماندگار در سال ۱۳۸۰، نشان درجه دو دانش در سال ۱۳۷۹ و نشان درجه یک ادب فارسی در سال ۱۳۸۲ را دریافت کرده است.


پس از پيروزى انقلاب اسلامى به رياست دانشكده دماوند منصوب شد و پس از آن در سال 1361ش سازمان دائرةالمعارف تشيع را پايه‌ريزى كرد و همچنين پس از انتصاب به عضويت هيئت امناى بنياد دائرةالمعارف اسلامى در سال 1362ش، مدت دو سال به عنوان مدير عامل آن نهاد را سازمان داد و اداره كرد. بعد از بازنشستگى، در دوره‌هاى فوق ليسانس و دكترى دانشگاه‌هاى مشهد، اصفهان، [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]]، [[مطهری، مرتضی|شهيد مطهرى]]، الزهراء، تربيت مدرس، تربيت معلم و آزاد كرج تدريس كرد.
وى كه در مجامع بين المللى نيز عضويت دارد از جمله: فرهنگستان زبان عرب مصر، فرهنگستان زبان عرب دمشق، فرهنگستان علوم و تمدن اسلامى اردن، فرهنگستان علمى هند، انجمن بين المللى تاريخ پزشکى، انجمن بين المللى فلسفه و قرون وسطى و...


== آثار==
== آثار==
# فيلسوف رى محمد بن زكريا رازى؛
# فيلسوف رى محمد بن زكريا رازى؛
# مفتاح الطب با خلاصه ترجمه انگليسى و فارسى؛
# مفتاح الطب با خلاصه ترجمه انگليسى و فارسى؛