دائرة‌المعارف الحسینیة؛ ديوان القرن الثاني عشر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (Hbaghizadeh صفحهٔ ديوان القرن الثاني عشر را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به دائرة‌المعارف الحسینیة؛ ديوان القرن الثاني عشر منتقل کرد)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۴: خط ۲۴:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''دائرة‌المعارف الحسینیة؛ ديوان القرن الثاني عشر'''، کتابی سه جلدی از مجموعه «دائرةالمعارف الحسينية»، تألیف محمدصادق محمد الکرباسی (متولد 1366ق، در کربلا)، پژوهشگر و نویسنده برجسته در مطالعات اسلامی است که در آن، با هدف ثبت و بررسی ادبیات مرثیه و مدح اهل‌بیت(ع) در قرن دوازدهم، به گردآوری و تحلیل شعر حسینی سروده‌شده در آن دوره پرداخته است.
'''دائرة‌المعارف الحسینیة؛ ديوان القرن الثاني عشر'''، کتابی سه جلدی از مجموعه «[[دائرةالمعارف الحسينية]]»، تألیف [[کرباسی، محمدصادق|محمدصادق محمد الکرباسی]] (متولد 1366ق، در کربلا)، پژوهشگر و نویسنده برجسته در مطالعات اسلامی است که در آن، با هدف ثبت و بررسی ادبیات مرثیه و مدح اهل‌بیت(ع) در قرن دوازدهم، به گردآوری و تحلیل شعر حسینی سروده‌شده در آن دوره پرداخته است.


==اهمیت کتاب==
==اهمیت کتاب==
برخی از مهم‌ترین جلوه‌های اهمیت کتاب، عبارت است از:
برخی از مهم‌ترین جلوه‌های اهمیت کتاب، عبارت است از:
# مستندسازی جامع و فراگیر: این کتاب، به‌طور سیستماتیک، شعر حسینی قرن دوازدهم هجری را گردآوری و ارائه نموده و شامل جزئیات زندگی‌نامه‌ای شاعران و توضیحات لغات و اصطلاحات نیز است. این امر برای درک بستر ادبی و تاریخی آن دوره بسیار حیاتی است.
# مستندسازی جامع و فراگیر: این کتاب، به‌طور سیستماتیک، شعر حسینی قرن دوازدهم هجری را گردآوری و ارائه نموده و شامل جزئیات زندگی‌نامه‌ای شاعران و توضیحات لغات و اصطلاحات نیز است. این امر برای درک بستر ادبی و تاریخی آن دوره بسیار حیاتی است.
# احیای میراث حسینی: این اثر، به تلاش‌های جاری برای برجسته کردن و حفظ میراث فکری و معنوی امام حسین(ع) و اهل‌بیت(ع) که عمیقاً در این سنت شعری ریشه دارد، کمک شایانی می‌کند<ref>ر.ک: مقدمه ناشر، ج1، ص7-8</ref>.
# احیای میراث حسینی: این اثر، به تلاش‌های جاری برای برجسته کردن و حفظ میراث فکری و معنوی [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] و اهل‌بیت(ع) که عمیقاً در این سنت شعری ریشه دارد، کمک شایانی می‌کند<ref>ر.ک: مقدمه ناشر، ج1، ص7-8</ref>.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۴۵: خط ۴۵:
* تمهید: یک مرور جامع از قرن دوازدهم هجری ارائه می‌دهد و شرایط فکری، سیاسی و اجتماعی جهان اسلام در آن دوره را، از جمله ظهور و سقوط حکومت‌هایی مانند صفویان و افشاریان و تأثیر امپراتوری عثمانی، مورد بررسی قرار می‌دهد. نویسنده در این بخش به مقایسه رکود فکری در شرق با رنسانس فکری اروپا و شخصیت‌های کلیدی آن می‌پردازد. همچنین، چالش‌های پیش روی محققان برای دسترسی به اطلاعات مربوط به شاعران این دوره را توضیح می‌دهد<ref>ر.ک: تمهید، همان، ص13-66</ref>.
* تمهید: یک مرور جامع از قرن دوازدهم هجری ارائه می‌دهد و شرایط فکری، سیاسی و اجتماعی جهان اسلام در آن دوره را، از جمله ظهور و سقوط حکومت‌هایی مانند صفویان و افشاریان و تأثیر امپراتوری عثمانی، مورد بررسی قرار می‌دهد. نویسنده در این بخش به مقایسه رکود فکری در شرق با رنسانس فکری اروپا و شخصیت‌های کلیدی آن می‌پردازد. همچنین، چالش‌های پیش روی محققان برای دسترسی به اطلاعات مربوط به شاعران این دوره را توضیح می‌دهد<ref>ر.ک: تمهید، همان، ص13-66</ref>.


* قسم شعری: این بخش، به گردآوری اشعار مربوط به امام حسین(ع) و اهل‌بیت(ع) اختصاص یافته است. این اشعار، بر اساس حرف رویّ دسته‌بندی شده ‌است؛ به‌عنوان مثال، اولین قسمت به اشعار با قافیه همزه مفتوحه اختصاص دارد<ref>ر.ک: متن کتاب، همان، ص69</ref> و پس از آن اشعار با قافیه همزه مضمومه قرار گرفته‌ است<ref>ر.ک: همان، ص74</ref>.
* قسم شعری: این بخش، به گردآوری اشعار مربوط به [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] و اهل‌بیت(ع) اختصاص یافته است. این اشعار، بر اساس حرف رویّ دسته‌بندی شده ‌است؛ به‌عنوان مثال، اولین قسمت به اشعار با قافیه همزه مفتوحه اختصاص دارد<ref>ر.ک: متن کتاب، همان، ص69</ref> و پس از آن اشعار با قافیه همزه مضمومه قرار گرفته‌ است<ref>ر.ک: همان، ص74</ref>.


هر شعر همراه با عنوان، نام شاعر و اغلب تاریخ وفات او ارائه شده و پاورقی‌های مفصلی برای توضیح جنبه‌های مختلف ابیات، از جمله آرایه‌های ادبی، بستر تاریخی و واژگان دشوار، ضمیمه شده است<ref>ر.ک: همان، ص80-83</ref>. اشعار از نظر طول متفاوت است؛ برخی قصیده‌هایی کامل و برخی دیگر قطعاتی کوتاه است. معیارهای انتخاب اشعار بر انتقال مؤثر پیام و روحیه سوگواری و ستایش حسینی تأکید دارد. شاعران از مناطق جغرافیایی گوناگونی، از جمله سوریه، عراق، مصر، یمن و ایران گزیده شده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص40-41</ref>.
هر شعر همراه با عنوان، نام شاعر و اغلب تاریخ وفات او ارائه شده و پاورقی‌های مفصلی برای توضیح جنبه‌های مختلف ابیات، از جمله آرایه‌های ادبی، بستر تاریخی و واژگان دشوار، ضمیمه شده است<ref>ر.ک: همان، ص80-83</ref>. اشعار از نظر طول متفاوت است؛ برخی قصیده‌هایی کامل و برخی دیگر قطعاتی کوتاه است. معیارهای انتخاب اشعار بر انتقال مؤثر پیام و روحیه سوگواری و ستایش حسینی تأکید دارد. شاعران از مناطق جغرافیایی گوناگونی، از جمله سوریه، عراق، مصر، یمن و ایران گزیده شده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص40-41</ref>.