الوصية (من الأصول الروائية المعتبرة): تفاوت میان نسخه‌ها

'''الوصية (من الأصول الروائية المعتبرة)'''، مجموعه احادیثی است که ابوموسی عیسی بن مستفاد بجلی ضریر (220ق)، از امام موسی بن جعفر(ع) پیرامون وصایت حضرت علی(ع) روایت کرده است و قیس بهجت عطار، آنها را گردآوری و مرتب کرده است.

اثر حاضر، مجموعه‌ای از احادیثی است که عیسی بن مستفاد بجلی، از امام کاظم(ع) در زمینه وصایت امیرالمؤمنین(ع) روایت کرده است. دانشمندان علم رجال، این کتاب را از آن عیسی بن مستفاد دانسته و آن را در اختیار داشته و از مشایخ خود روایت کرده‌اند؛ از جمله نجاشی، شیخ طوسی، ابن غضائری، علامه حلی و مولی محمد اردبیلی. علامه امینی نیز این کتاب را از «اصول معتبره» می‌داند و اعتماد کلینی، ابن طاوس و سید رضی بر آن را دلیل اعتبار آن می‌گیرد<ref>ر.ک: طالعی عبدالحسین، ص20</ref>.

اصل این کتاب به دست ما نرسیده است، ولی پاره‌ای از احادیث آن در چند منبع موثق آمده است. در این میان، برخی از محدثان، اصل کتاب را در اختیار داشته و از آن در آثار خود، مستقیما نقل کرده‌اند؛ مانند: ثقة‌الاسلام کلینی در کتاب «الكافي»، شریف رضی در کتاب «خصائص الأئمة»، سید بن طاوس در کتاب «الطرف» و شیخ هاشم بن محمد در کتاب «مصباح الأنوار». برخی از احادیث کتاب، در دو یا چند منبع از منابع یادشده آمد است؛ از جمله آنچه سید بن طاوس و شیخ هاشم نقل کرده‌اند. از این نقل قول‌های مستقیم، برمی‌آید که اصل کتاب «الوصية»، نزدیک به چهار قرن در دسترس دانشمندان امامیه بوده است. افزون بر اینان، گروهی از محدثان شیعه، احادیث عیسی بن مستفاد را به نقل از آن منابع، در آثار خود آورده‌اند؛ مانند: سید هاشم بحرانی در کتاب «التحفة البهية في إثبات الوصية»، بیاضی عاملی در کتاب «الصراط المستقيم» و علامه محمدباقر مجلسی در کتاب «بحار الأنوار»<ref>ر.ک: همان، ص20-22</ref>.

نخستین حدیث کتاب، چنین آغاز شده است: «حدثني موسی بن جعفر(ع) [و قد سألته عن بدء الإسلام]، قال: سألت أبي، جعفر بن محمد(ع) عن بدء الإسلام، كيف أسلم علي؟ و كيف أسلمت خديجه رضي‌الله‌عنها؟ ثم قال لي موسی بن جعفر(ع): تأبی إلا أن تطلب أصول العلم و مبتدأه أم والله إنك لتسأل تفقها»<ref>ر.ک: متن کتاب، ص54</ref>.

عیسی بن مستفاد گوید: از امام موسی بن جعفر(ع) درباره آغاز اسلام پرسیدم. فرمود: من از پدرم جعفر بن محمد(ع) در مورد آغاز اسلام پرسیدم که علی(ع) چگونه اسلام آورد؟ و خدیجه – رضي‌الله‌عنها - چگونه اسلام آورد؟ امام موسی بن جعفر(ع) به من فرمود: تو دست برنمی‌داری مگر اینکه ریشه و آغاز علم را بجویی. به خدا سوگند که تو می‌پرسی تا به ژرف‌نگری در دین دست یابی<ref>ر.ک: طالعی عبدالحسین، ص23</ref>.