مقامات منظوم شیخ جام (ژنده پیل)

مقامات منظوم شیخ جام (ژنده پیل)
پدیدآوران	ژنده‌پیل، احمد بن ابوالحسن (نويسنده) نصیری جامی، حسن (مصحح)
ناشر	پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگى‏
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1391ش
چاپ	1
موضوع	ژنده‌پیل، احمد بن ‌ابوالحسن،441 -536ق. - شعر فارسی - تصوف
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	PIR ۴۹۳۲/م۷ ۱۳۹۱
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

مقامات منظوم شیخ جام (ژنده‌پیل)، مقامات منظوم ابونصر احمد بن ابوالحسن بن احمد بن محمد نامقى جامى، معروف به احمد ژنده‌پیل یا احمد جام (441-536ق) است که توسط سراینده‌ای ناشناس، سروده شده و با تصحیح حسن نصیری جامی، منتشر شده است.

اثر حاضر، از چند منظر، مهم و درخور توجه است:

1. از منظر تاریخ ادبیات عرفان و تصوف: این کتاب تنها اثر «منظوم» در حوزه «مقامات» مشایخ عرفان و تصوف ایران محسوب می‌گردد که «اختصاصا» به حکایات احوال و داستان‌هایی از کرامات یکی از مشایخ صاحب‌نام پرداخته است. در ادب فارسی معمولا آثار حکایات احوال و کرامات مشایخ (=مقامات) یا به نثر است و یا حکایاتی معدود و پراکنده از چند عارف است که در آثار منظوم عرفانی و اخلاقی مجموع آمده است.
2. از منظر میراث عرفانی و خانقاهی شیخ جام: این کتاب، یگانه اثر منظوم خاندانی و خانقاهی شیخ احمد جام است که در دسترس است و محفوظ مانده است.
3. از منظر ادبیات تطبیقی حوزه عرفان و تصوف: این کتاب صورت منظوم اثری دیگر است که پیش‌تر به نثر و بر اسلوب مقامات عارفان نگارش یافته است.
4. از منظر اسلوب ادبی: ناظم این مقامات در نظم حکایات - ضمن پایبندی و وفاداری به متن - از ابداع و نوآوری نیز غافل نبوده است و این اثر از نظر ساختار حکایات و اسلوب روایی و همچنین توجه به بدایع لفظی و معنوی، درخور توجه است.
5. از منظر نسخه‌شناسی و احیای میراث مکتوب: این اثر اکنون بنا به یک نسخه کهن و مغتنم در دسترس ماست؛ نسخه‌ای ناشناخته و میراثی خاندانی و دودمانی که اینک از نقاب گنجینه‌ها، سر برآورده و رخ گشوده است.

کتاب دارای چهار بخش مهم است:

1. بخش آغازین: شامل تحمیدیه و نعت حضرت رسول(ص) و وصف شب معراج و ابیاتی در منقبت اصحاب و بزرگان دین و مدح بزرگان عصر. این بخش، محصول ذوق و طبع سراینده است.
2. بخش اصلی: شامل حکایات و داستان‌های احوال و کرامات شیخ جام.
3. یک پیوست: شامل رساله‌ای به قلم «شهاب‌الدین اسماعیل بن احمد جام»، در اثبات بزرگی شیخ جام.
4. دعا و مناجات اختتام کتاب.

منابع مقاله

مقدمه کتاب.