حسینی فیروزآبادی، سید مرتضی

حسینی فیروز آبادی، مرتضی

نام	حسینی فیروز آبادی، مرتضی
نام های دیگر	حسینی یزدی فیروزآبادی، مرتضی فیروزآبادی، مرتضی نجفی، مرتضی
نام پدر
متولد	1289 هـ.ش یا 1911 م
محل تولد
رحلت	1368 هـ.ش یا 1410 هـ.ق یا 1990 م
اساتید
برخی آثار
کد مولف	AUTHORCODE1616AUTHORCODE

ولادت

علامۀ فقيه و دانشمند متتبع، آيت الله سيد مرتضى بن محمد بن محمد باقر بن حسين حسينى فيروزآبادى، از علماى بزرگ حوزۀ علميّۀ نجف و قم در ربيع الأول سال 1329 هجرى قمرى در نجف اشرف ديده به جهان گشود.

او در دامان خانواده‌اى اهل علم و تقوى پرورش يافت و از تربيت پدرى شريف و عالم بهره‌مند گشت. آثار نجابت و بزرگوارى از همان دوران كودكى در چهرۀ او نمايان بود.

خاندان

نسب شريف ايشان به سيد الساجدين امام زين العابدين عليه السلام مى‌رسد. پدر فقيه و دانشمند ايشان آيت الله سيد محمد فيروزآبادى از بزرگان فقهاى نجف اشرف و از مراجع تقليد شيعه بود. وى از مقام و منزلت علمى والايى در حوزۀ علميّۀ نجف اشرف برخوردار بود.

از تأليفات ايشان مى‌توان به كتاب «أصول الفقه»، «إزاحة الشكوك في حكم اللباس المشكوك» و «مناسك الحج و العمرة» اشاره نمود. او در سال 1345 هجرى قمرى درگذشت.

تحصيلات

سيد مرتضى فيروزآبادى از كودكى علاقۀ فراوانى به فراگيرى علم و دانش داشت. هنگام درس از ديگران سبقت مى‌گرفت و از آرامش خاصى برخوردار بود. او پس از آنكه خواندن و نوشتن را در مكتب خانه‌هاى عمومى فرا گرفت، در حوزۀ علميّۀ نجف به فراگيرى علوم اسلامى پرداخت. وى علوم ادبيات و بخش مهمى از علم اصول و فقه، فلسفۀ الهى و علم كلام را نزد اساتيد فاضل آن حوزه فرا گرفت.

او ميان هم رتبه‌هاى خود به پشتكار و علاقۀ فراوان به فراگيرى علم و معرفت مشهور بود.

وى پس از اتمام رسائل و مكاسب و كفايه خود را براى شركت در جلسات درس خارج مهيا ساخت. در علم اصول در درس خارج حضرت آيت الله حاج ميرزا على ايروانى و آيت الله شيخ ميرزا ابو الحسن مشكينى صاحب «حاشيۀ كفايه» شركت كرد و در علم فقه در درس آیت‌الله سيد ابو الحسن اصفهانى و آیت‌الله شيخ كاظم شيرازى حاضر شد.

تدريس

حضرت آيت الله فيروزآبادى پس از گذراندن سطوح عالى حوزه به تدريس در حوزۀ علميّۀ نجف اشتغال يافت.

او مطالب علمى و دقيق و مباحث ارزشمندى را در خلال تدريس بيان مى‌فرمود.

ايشان بيش از 6 دوره كفاية الأصول آخوند خراسانى را درس داد و ديگر كتب سطح را هر يك چندين بار تدريس فرمود.

وى خارج كفايه را براى برخى از شاگردان برگزيدۀ خود به صورت خصوصى درس مى‌داد. طلاب جوان شوق و اشتياق فراوانى به درس او داشتند، چرا كه او از بيانى روان و تعبيراتى رسا و سعۀ صدرى فراوان برخوردار بود.

هجرت به قم

در سال 1391 هجرى قمرى بر اثر فشار و اذيت و آزار حكومت حزب بعث عراق وى مجبور به ترك وطن و هجرت به شهر مقدس قم گرديد، اما شمع فروزان علم و دانش او در حوزۀ علميّۀ قم نيز درخشيدن گرفت و طلاب اين حوزه را پروانه وار به دور خود جمع نمود. او در اين حوزه درس خارج فقهى را آغاز نموده و از خرمن علم و دانش خود طلاب اين حوزه را نيز بهره‌مند ساخت.

مقام علمى

از ويژگيهاى مجالس علمى و درسهاى ايشان، بيان رسا و نزديك به ذهن شاگردان بود. وى در انتخاب مقدمات مسائل مورد بحث و ترتيب و چينش نتايج مطلوب، بسيار توانا بود و لذا درسهاى وى بسيار آسان و قابل درك بود و در جلسات درسهاى اصول و فقه ايشان بسيارى از طلاب فاضل و محققين علوم و معارف اسلامى شركت مى‌كردند.

وى مسائل علمى عميق را به سبكى آسان و ساده بيان مى‌كرد، به شكلى كه هيچ مشكل و نكتۀ مبهمى در آن باقى نمى‌ماند و جويندگان و تشنه‌گان آب زلال معرفت را سيراب مى‌ساخت.

فضايل اخلاقى

سيد مرتضى فيروزآبادى از فضايل اخلاقى والايى برخوردار بود. وى بسيار خوش اخلاق، خوش سخن و شيرين گفتار بود. همنشينى با او لذت بخش و مجالس او مملو از موضوعات گوناگون و برجستۀ علمى و قضاياى تاريخى تازه و داستانهاى اجتماعى لطيف بود كه شنونده را مشتاق شنيدن آن مى‌كرد.

علاوه بر آنكه ايشان در شنيدن سؤالات شاگردان و پاسخ به آنها و مراعات حال شنونده بسيار مهربان بودند.

تأليفات

از ويژگيهاى آثار ارزشمند ايشان دقت فراوان و تحقيق در مصادر مهم و گوناگون است، چنان كه تأليفات فقهى و اصولى ايشان از مباحثى ژرف و سبكى ساده و روان برخوردار است و اين ويژگى حكايت از ذوق فراوان و استعداد سرشار ايشان در انتخاب و ارائه و ترتيب مباحث دارد.

به خاطر همين ويژگيها تأليفات ايشان مورد استقبال و عنايت طلاب و علماى بزرگ حوزه قرار گرفته است و در اينجا به برخى از آثار ايشان اشاره مى‌شود:

1 - عناية الأصول في شرح كفاية الأصول، اين كتاب در شرح كفايۀ آخوند خراسانى است و شرحى مهم و مقبول مى‌باشد. اين كتاب در شش جلد است و بارها در نجف اشرف، تهران، قم و بيروت به چاپ رسيده است.

2 - فضائل الخمسة من الصحاح الست و غيرها من الكتب المعتبرة

اين كتاب در 3 جلد است و در نجف اشرف، تهران و بيروت چندين بار به چاپ رسيده است.

3 - السبعة من السلف، در يك جلد است و در بيروت و قم به چاپ رسيده است.

4 - منتخب المسائل، در مسائل فقهى و فروع احكام است و در قم به چاپ رسيده است.

5 - خلاصة الجواهر، اين كتاب شرحى استدلالى و بزرگ بر كتاب منتخب المسائل است. كتاب الطهارة آن در سه جلد، در قم به چاپ رسيده است.

6 - الفروع المهمة في أحكام الأئمة، كتابى است در فقه استدلالى و بسيار مفصل است و تنها كتاب الطهارة آن در 3 جلد بزرگ است.

و آثار گران بهاى ديگرى اعم از تعليقه و شرح كه بر ديگر كتابهاى درسى حوزه و يا در ديگر موضوعات نگاشته است.

وفات

اين عالم انديشمند، پس از عمرى تأليف و تحقيق و تدريس و خدمت به علوم و معارف آل محمد صلوات الله عليهم در سال 1410 هجرى قمرى در شهر مقدس قم ديده از جهان فرو بست و به ديار دوست شتافت.

وابسته‌ها

فضائل الخمسة من الصحاح الستة و غیرها من الکتب المعتبرة عند أهل السنة و الجماعة / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

فضائل پنج تن (ع) در صحاح ششگانه اهل سنت / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

عنایة الأصول في شرح کفایة الأصول / نوع اثر: کتاب / نقش: شارح

فضائل الخمسة من الصحاح الستة: و غيرها من الکتب المعتبرة عند أهل السنة و الجماعة / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

مختصر فضائل الخمسة من الصحاح الستة / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

فضائل الخمسة من الصحاح الستة / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده