آصفی، مقیم‌الدین بن نعمت‌الله: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۲: خط ۴۲:
| کد مؤلف = AUTHORCODE88340AUTHORCODE
| کد مؤلف = AUTHORCODE88340AUTHORCODE
}}
}}
'''مقیم‌الدین بن نعمت‌الله آصفی هروی'''، (853- 923ق/ 1449- 1517م)، شاعر دوره تیموری و از معروف‌ترین شاعران هرات و از شاگردان عبدالرحمان جامی است. دیوان اشعار از جمله آثار اوست.
'''مقیم‌الدین بن نعمت‌الله آصفی هروی'''، (853- 923ق/ 1449- 1517م)، شاعر دوره تیموری و از معروف‌ترین شاعران هرات و از شاگردان [[جامی، عبدالرحمن|عبدالرحمان جامی]] است. دیوان اشعار از جمله آثار اوست.


==نام و نسب==
==نام و نسب==
نام او به درستی معلوم نیست و مورخان و تذکره‎‌نویسان معاصرِ او در این‌باره چیزی نگفته‌‎اند، لیکن در بعضی از مؤلفات متأخر، نام او را کمال‎الدین و یا مقیم‌الدین نوشته‌اند. پدرش خواجه نعیم‌الدین نعمةالله قهستانی وزیر سلطان ابوسعید گورکان (متوفی ۸۷۳ق/  ۱۴۶۸م) بوده و چون معمولاً به وزیران لقب آصف داده می‎شد، وی به مناسبت مقام پدر، «آصفی» تخلص می‎کرده است<ref>مجتبایی، فتح‌الله، ج1، ص432</ref>.
نام او به درستی معلوم نیست و مورخان و تذکره‎‌نویسان معاصرِ او در این‌باره چیزی نگفته‌‎اند، لیکن در بعضی از مؤلفات متأخر، نام او را کمال‎‌‌‌‌‌‌ الدین و یا مقیم‌الدین نوشته‌اند. پدرش خواجه نعیم‌الدین نعمةالله قهستانی وزیر سلطان ابوسعید گورکان (متوفی ۸۷۳ق/  ۱۴۶۸م) بوده و چون معمولاً به وزیران لقب آصف داده می‎شد، وی به مناسبت مقام پدر، «آصفی» تخلص می‎کرده است<ref>مجتبایی، فتح‌الله، ج1، ص432</ref>.


==معاصرین و اساتید==
==معاصرین و اساتید==
آصفی از مقربان بدیع‌‎الزمان میرزا (شاهزاده) و امیر علیشاه نوایی و نیز از شاگردان عبدالرحمان جامی بود و نزد جامی مقامی والا داشت. وی به آراستگی ظاهر معروف بود و بعضی او را خودرأی و خودپسند دانسته‎اند.
آصفی از مقربان بدیع‌‎الزمان میرزا (شاهزاده) و امیر علیشاه نوایی و نیز از شاگردان [[جامی، عبدالرحمن|عبدالرحمان جامی]] بود و نزد [[جامی، عبدالرحمن|جامی]] مقامی والا داشت. وی به آراستگی ظاهر معروف بود و بعضی او را خودرأی و خودپسند دانسته‎اند.


==خصوصیات==
==خصوصیات==
آصفی به داشتن ذهن سلیم و طبع مستقیم توصیف شده و امیر علیشیر نوایی قوه حافظه او را ستوده است. وی همچون بیشتر شاعران زمان خود از اشعار خیام، سعدی، امیرخسرو دهلوی، حافظ، جامی، فغانی، هلالی و سجزی متأثر شده و آنها را استقبال و تتبع کرده است.
آصفی به داشتن ذهن سلیم و طبع مستقیم توصیف شده و امیر علیشیر نوایی قوه حافظه او را ستوده است. وی همچون بیشتر شاعران زمان خود از اشعار [[خیام، عمر بن ابراهیم|خیام]]، [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]]، [[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود|امیرخسرو دهلوی]]، [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]]، [[جامی، عبدالرحمن|جامی]]، [[فغانی]]، هلالی و [[سجزی، مسعود بن محمد|سجزی]] متأثر شده و آنها را استقبال و تتبع کرده است.


==شعر==
==شعر==
غزل آصفی غالباً آراسته به الفاظ زیبا و متناسب و دارای مضامین و نکته‎های باریک است، به گونه‎ای که باید طرز سخن او را در ظهور سبک مشهور به «هندی»، مؤثر و راه‌گشا دانست. بسیاری از اختصاصات سبک مذکور، با آنکه هنوز دوره رواج کامل آن فرا نرسیده بود، در اشعار وی به وضوح دیده می‎شود.
غزل آصفی غالباً آراسته به الفاظ زیبا و متناسب و دارای مضامین و نکته‌‎های باریک است، به گونه‌‎ای که باید طرز سخن او را در ظهور سبک مشهور به «هندی»، مؤثر و راه‌گشا دانست. بسیاری از اختصاصات سبک مذکور، با آنکه هنوز دوره رواج کامل آن فرا نرسیده بود، در اشعار وی به وضوح دیده می‎شود.


==آثار==
==آثار==
وی صاحب دیوان اشعار بوده و منظومه‌ای به نام «مخزن الاسرار» که به شیوه نظامی سروده شده است را نیز به وی نسبت داده‎اند، ولی به گفته سام میرزا، این مثنوی شهرتی نیافته و دولتشاه و امیرعلیشیر از آن ذکری نکرده‎اند. بعضی از اشعار آصفی یا مصراع‌هایی از آن ضرب‎المثل شده است، از قبیل «رسیده بود بلایی ولی به خیر گذشت» و «سالی که نکوست از بهارش پیداست».
وی صاحب دیوان اشعار بوده و منظومه‌ای به نام «مخزن الاسرار» که به شیوه [[نظامی، الیاس بن یوسف|نظامی]] سروده شده است را نیز به وی نسبت داده‎اند، ولی به گفته سام میرزا، این مثنوی شهرتی نیافته و دولتشاه و امیرعلیشیر از آن ذکری نکرده‌‎اند. بعضی از اشعار آصفی یا مصراع‌هایی از آن ضرب‌‎المثل شده است، از قبیل «رسیده بود بلایی ولی به خیر گذشت» و «سالی که نکوست از بهارش پیداست».


==وفات==
==وفات==