دیوان اشعار خواجو کرمانی: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۲۵: خط ۲۵:
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    }}
    }}
    '''دیوان اشعار خواجو کرمانی'''، مجموعه اشعار کمال‌الدین ابوالعطاء محمود بن علی بن محمود، معروف به خواجوی کرمانی (689-753ق) است که با تصحیح احمد سهیلی خوانساری، منتشر شده است.
    '''دیوان اشعار خواجو کرمانی'''، مجموعه اشعار [[خواجوی کرمانی، محمود بن علی|کمال‌الدین ابوالعطاء محمود بن علی بن محمود]]، معروف به [[خواجوی کرمانی، محمود بن علی|خواجوی کرمانی]] (689-753ق) است که با تصحیح [[سهیلی خوانساری، احمد|احمد سهیلی خوانساری]]، منتشر شده است.


    طرز سخن خواجو در قصاید، مختلف است. برخی از قصاید او به اسلوب خاقانی مشابه است و خود نیز در دو سه قصیده، خود را با خاقانی برابر کرده:
    طرز سخن [[خواجوی کرمانی، محمود بن علی|خواجو]] در قصاید، مختلف است. برخی از قصاید او به اسلوب خاقانی مشابه است و خود نیز در دو سه قصیده، خود را با خاقانی برابر کرده:
    '''لاف خاقانی زنم در ملک معنی زانک هست
    '''لاف خاقانی زنم در ملک معنی زانک هست
    گرمی بازار شمس از انوری رای من'''
    گرمی بازار شمس از [[انوری، محمد بن محمد|انوری]] رای من
    و گاه به سبک خراسانی نزدیک شده و بدین اسلوب سروده، لیکن به‌طور کلی، سبک وی عراقی بوده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص32</ref>.
    و گاه به سبک خراسانی نزدیک شده و بدین اسلوب سروده، لیکن به‌طور کلی، سبک وی عراقی بوده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص32</ref>.


    خواجو در غزل شیوه خاص دارد. اصطلاحات و ترکیبات بیشتر غزل‌های خواجو، در اشعار دیگران دیده نمی‌شود. سبک بعضی از غزل‌های او، به طرز سخن سعدی نزدیک است و این شباهت فقط از نظر الفاظ و معانی است<ref>ر.ک: همان</ref>.
    [[خواجوی کرمانی، محمود بن علی|خواجو]] در غزل شیوه خاص دارد. اصطلاحات و ترکیبات بیشتر غزل‌های [[خواجوی کرمانی، محمود بن علی|خواجو]]، در اشعار دیگران دیده نمی‌شود. سبک بعضی از غزل‌های او، به طرز سخن سعدی نزدیک است و این شباهت فقط از نظر الفاظ و معانی است<ref>ر.ک: همان</ref>.


    خواجو وقتی به سخن حکیم سنایی توجه دارد و غزل او را تضمین و تخمیس کرده، کاملا به شیوه او سخن رانده و زمانی که اشعار کمال اسماعیل و عراقی را تتبع کرده، به طرز آنان نزدیک شده است<ref>ر.ک: همان، ص34</ref>.
    [[خواجوی کرمانی، محمود بن علی|خواجو]] وقتی به سخن حکیم سنایی توجه دارد و غزل او را تضمین و تخمیس کرده، کاملا به شیوه او سخن رانده و زمانی که اشعار کمال اسماعیل و عراقی را تتبع کرده، به طرز آنان نزدیک شده است<ref>ر.ک: همان، ص34</ref>.


    در اشعار خواجو، گاه مصارعی پیدا می‌شود که در دیوان دیگران هم ملاحظه شده و پیداست، مانند «گفتا ز که نالیم که از ماست که بر ماست» مثل سایر بوده و او نیز آورده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
    در اشعار خواجو، گاه مصارعی پیدا می‌شود که در دیوان دیگران هم ملاحظه شده و پیداست، مانند «گفتا ز که نالیم که از ماست که بر ماست» مثل سایر بوده و او نیز آورده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
    خط ۴۰: خط ۴۰:
    قدرت نظم او در قصاید مشکل، به‌خوبی روشن می‌باشد و در ابداع مضامین پیداست توانا بوده است. در غزلیات، قوافی و ردیف مشکل اختیار کرده و به‌آسانی از عهده برآمده، چنان‌که گاه در اوزانی طبع‌آزمایی نموده که کمتر شاعری از معاصرین او، این‌گونه اشعار دارند. در اشعارش، صنایع لفظی و الفاظ مصنوع و تجنیس زیاد دیده می‌شود، لیکن تکرار الفاظ و مضامین، قدر سخنش را پایین آورده است<ref>ر.ک: همان، ص37</ref>.
    قدرت نظم او در قصاید مشکل، به‌خوبی روشن می‌باشد و در ابداع مضامین پیداست توانا بوده است. در غزلیات، قوافی و ردیف مشکل اختیار کرده و به‌آسانی از عهده برآمده، چنان‌که گاه در اوزانی طبع‌آزمایی نموده که کمتر شاعری از معاصرین او، این‌گونه اشعار دارند. در اشعارش، صنایع لفظی و الفاظ مصنوع و تجنیس زیاد دیده می‌شود، لیکن تکرار الفاظ و مضامین، قدر سخنش را پایین آورده است<ref>ر.ک: همان، ص37</ref>.


    خواجو به اشعار خود، علاقه زیاد داشته؛ ازاین‌رو آنچه از آغاز تا پایان عمر به نظم درآورده، همه را در دیوان، ثبت فرموده و به انتخاب، نپرداخته است. در دیوان او، ترکیبات و لغات تازه و صحیح و اصطلاحات مفید، بسیار می‌باشد. روح مذهب در اکثر اشعار او پدیدارست و در قصایدش معانی حدیث و اخبار و تفسیر، ملاحظه می‌گردد. وی از شعرایی است که ضمن غزل‌سرایی، مدح‌گو و قصیده‌سراست<ref>ر.ک: همان، ص39</ref>.
    [[خواجوی کرمانی، محمود بن علی|خواجو]] به اشعار خود، علاقه زیاد داشته؛ ازاین‌رو آنچه از آغاز تا پایان عمر به نظم درآورده، همه را در دیوان، ثبت فرموده و به انتخاب، نپرداخته است. در دیوان او، ترکیبات و لغات تازه و صحیح و اصطلاحات مفید، بسیار می‌باشد. روح مذهب در اکثر اشعار او پدیدارست و در قصایدش معانی حدیث و اخبار و تفسیر، ملاحظه می‌گردد. وی از شعرایی است که ضمن غزل‌سرایی، مدح‌گو و قصیده‌سراست<ref>ر.ک: همان، ص39</ref>.


    ==پانویس ==
    ==پانویس ==

    نسخهٔ ‏۲۳ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۳۴

    دیوان اشعار ابو العطا کمال الدین محمود بن علی بن محمود المدعو بخواجو المرشدي الکرماني
    دیوان اشعار خواجو کرمانی
    پدیدآورانخواجوی کرمانی، محمود بن علی (نويسنده) سهیلی خوانساری، احمد (مصحح)
    عنوان‌های دیگردیوان اشعار خواجو کرمانی بر اساس نسخه مورخ بسال 750 و 829 هجری
    سال نشر1369ش
    چاپ1
    موضوعشعر فارسی - قرن 8ق.
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    دیوان اشعار خواجو کرمانی، مجموعه اشعار کمال‌الدین ابوالعطاء محمود بن علی بن محمود، معروف به خواجوی کرمانی (689-753ق) است که با تصحیح احمد سهیلی خوانساری، منتشر شده است.

    طرز سخن خواجو در قصاید، مختلف است. برخی از قصاید او به اسلوب خاقانی مشابه است و خود نیز در دو سه قصیده، خود را با خاقانی برابر کرده: لاف خاقانی زنم در ملک معنی زانک هست گرمی بازار شمس از انوری رای من و گاه به سبک خراسانی نزدیک شده و بدین اسلوب سروده، لیکن به‌طور کلی، سبک وی عراقی بوده است[۱].

    خواجو در غزل شیوه خاص دارد. اصطلاحات و ترکیبات بیشتر غزل‌های خواجو، در اشعار دیگران دیده نمی‌شود. سبک بعضی از غزل‌های او، به طرز سخن سعدی نزدیک است و این شباهت فقط از نظر الفاظ و معانی است[۲].

    خواجو وقتی به سخن حکیم سنایی توجه دارد و غزل او را تضمین و تخمیس کرده، کاملا به شیوه او سخن رانده و زمانی که اشعار کمال اسماعیل و عراقی را تتبع کرده، به طرز آنان نزدیک شده است[۳].

    در اشعار خواجو، گاه مصارعی پیدا می‌شود که در دیوان دیگران هم ملاحظه شده و پیداست، مانند «گفتا ز که نالیم که از ماست که بر ماست» مثل سایر بوده و او نیز آورده است[۴].

    قدرت نظم او در قصاید مشکل، به‌خوبی روشن می‌باشد و در ابداع مضامین پیداست توانا بوده است. در غزلیات، قوافی و ردیف مشکل اختیار کرده و به‌آسانی از عهده برآمده، چنان‌که گاه در اوزانی طبع‌آزمایی نموده که کمتر شاعری از معاصرین او، این‌گونه اشعار دارند. در اشعارش، صنایع لفظی و الفاظ مصنوع و تجنیس زیاد دیده می‌شود، لیکن تکرار الفاظ و مضامین، قدر سخنش را پایین آورده است[۵].

    خواجو به اشعار خود، علاقه زیاد داشته؛ ازاین‌رو آنچه از آغاز تا پایان عمر به نظم درآورده، همه را در دیوان، ثبت فرموده و به انتخاب، نپرداخته است. در دیوان او، ترکیبات و لغات تازه و صحیح و اصطلاحات مفید، بسیار می‌باشد. روح مذهب در اکثر اشعار او پدیدارست و در قصایدش معانی حدیث و اخبار و تفسیر، ملاحظه می‌گردد. وی از شعرایی است که ضمن غزل‌سرایی، مدح‌گو و قصیده‌سراست[۶].

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه، ص32
    2. ر.ک: همان
    3. ر.ک: همان، ص34
    4. ر.ک: همان
    5. ر.ک: همان، ص37
    6. ر.ک: همان، ص39

    منابع مقاله

    مقدمه کتاب.


    وابسته‌ها