مكارم الاخلاق: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۲۷: خط ۲۷:
    '''مکارم الاخلاق'''، تألیف [[خواند‌میر، غیاث‌الدین بن همام‌الدین|غیاث‌الدین خواندمیر]] (880-942ق)، با هدف قدردانى و سپاسگزارى از امیر على‌شیر نوایى و نیز ماندگار ساختن نام نیک و بیان خدمات ارزشمند وى به رشته تحریر درآمده است.
    '''مکارم الاخلاق'''، تألیف [[خواند‌میر، غیاث‌الدین بن همام‌الدین|غیاث‌الدین خواندمیر]] (880-942ق)، با هدف قدردانى و سپاسگزارى از امیر على‌شیر نوایى و نیز ماندگار ساختن نام نیک و بیان خدمات ارزشمند وى به رشته تحریر درآمده است.


    [[خواند‌میر، غیاث‌الدین بن همام‌الدین|خواندمیر]] در نگارش مکارم الاخلاق، به جهت پایدار ماندن خدمات ارزنده امیر على‌شیر در تاریخ، بیشتر از مشاهدات خود - که به خاطر سپرده یا بر کاغذ بازنویسى کرده بود - سود برده است. اما پیش از آنکه این اثر به پایان برسد، امیر على‌شیر نوایى در سال (906ق/1500م) درگذشت و خواندمیر ناگزیر با افزودن شرح درگذشت حامى خود، این اثر را به سلطان حسین بایقرا، فرمانرواى وقت خراسان تقدیم کرده است.
    [[خواند‌میر، غیاث‌الدین بن همام‌الدین|خواندمیر]] در نگارش مکارم الاخلاق، به جهت پایدار ماندن خدمات ارزنده امیر على‌شیر در تاریخ، بیشتر از مشاهدات خود - که به خاطر سپرده یا بر کاغذ بازنویسى کرده بود - سود برده است. اما پیش از آنکه این اثر به پایان برسد، امیر على‌شیر نوایى در سال (906ق/1500م) درگذشت و [[خواند‌میر، غیاث‌الدین بن همام‌الدین|خواندمیر]] ناگزیر با افزودن شرح درگذشت حامى خود، این اثر را به سلطان حسین بایقرا، فرمانرواى وقت خراسان تقدیم کرده است.


    مکارم الاخلاق، مشتمل بر دو مقدّمه، ده مقصد و خاتمه است. نویسنده در مقدمه نخست درباره تألیف اثر و پیشکش کردن آن به سلطان حسین بایقرا سخن به میان آورده و پس از آن در مقدمه دوم به ذکر مکارم اخلاق و ذکر ولادت امیر على‌شیر پرداخته است. وى در این بخش به‌اختصار به ذکر رویدادهایى که در طول تاریخ در هفدهم رمضان روى داده است، مى‌پردازد، تا بدین‌گونه به تاریخ ولادت امیر على‌شیر نوایى رنگ و بوى مذهبى بخشد و آن را مبارک و میمون بنمایاند.
    مکارم الاخلاق، مشتمل بر دو مقدّمه، ده مقصد و خاتمه است. نویسنده در مقدمه نخست درباره تألیف اثر و پیشکش کردن آن به سلطان حسین بایقرا سخن به میان آورده و پس از آن در مقدمه دوم به ذکر مکارم اخلاق و ذکر ولادت امیر على‌شیر پرداخته است. وى در این بخش به‌اختصار به ذکر رویدادهایى که در طول تاریخ در هفدهم رمضان روى داده است، مى‌پردازد، تا بدین‌گونه به تاریخ ولادت امیر على‌شیر نوایى رنگ و بوى مذهبى بخشد و آن را مبارک و میمون بنمایاند.
    خط ۳۴: خط ۳۴:
    در مقصد دوم، نخست به توصیف فضیلت علم و مرتبه علما در جامعه اسلامى پرداخته، آنگاه از دوران تحصیل امیر على‌شیر در هرات، سمرقند و پیوستن وى به دربار سلطان حسین بایقرا سخن گفته است. مقصد سوم را به بیان فضیلت شعر و عظم شأن شعرا و مقصد چهارم را به ذکر فضیلت انشا و بیان منزلت افاضل سخن‌آرا اختصاص داده است.
    در مقصد دوم، نخست به توصیف فضیلت علم و مرتبه علما در جامعه اسلامى پرداخته، آنگاه از دوران تحصیل امیر على‌شیر در هرات، سمرقند و پیوستن وى به دربار سلطان حسین بایقرا سخن گفته است. مقصد سوم را به بیان فضیلت شعر و عظم شأن شعرا و مقصد چهارم را به ذکر فضیلت انشا و بیان منزلت افاضل سخن‌آرا اختصاص داده است.


    مقصد پنجم که نویسنده آن را در بیان انداختن ذخایر عقبى و اعراض از دنیا و مافیها نامیده، از آثار صوفیانه‌اى که در محضر عبدالرحمان جامى مطالعه کرده و آثارى که جامى به نام امیر على‌شیر نگاشته است، اشاره مى‌کند.
    مقصد پنجم که نویسنده آن را در بیان انداختن ذخایر عقبى و اعراض از دنیا و مافیها نامیده، از آثار صوفیانه‌اى که در محضر [[جامی، عبدالرحمن|عبدالرحمان جامى]] مطالعه کرده و آثارى که [[جامی، عبدالرحمن|جامى]] به نام امیر على‌شیر نگاشته است، اشاره مى‌کند.


    در مقصد ششم، نویسنده به بیان رعایت ارکان شریعت حضرت رسالت مى‌پردازد و از بنا و مرمت مسجدها - که به دستور امیر على‌شیر صورت پذیرفته - با اندک شرح یاد مى‌کند و آن را جزیى از وظایف دینى و نیک امیر برمى‌شمارد.
    در مقصد ششم، نویسنده به بیان رعایت ارکان شریعت حضرت رسالت مى‌پردازد و از بنا و مرمت مسجدها - که به دستور امیر على‌شیر صورت پذیرفته - با اندک شرح یاد مى‌کند و آن را جزیى از وظایف دینى و نیک امیر برمى‌شمارد.

    نسخهٔ ‏۳۰ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۴۸

    مكارم الاخلاق
    مكارم الاخلاق
    پدیدآورانخواند میر، غیاث‌الدین بن همام‌الدین (نويسنده) عشیق، محمداکبر (مصحح)
    ناشردفتر نشر ميراث مکتوب، آينه ميراث
    مکان نشرایران - تهران
    سال نشر1378ش
    چاپ1
    شابک964-6781-28-4
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    خ‌۹م‌۷ 1132 DSR
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    مکارم الاخلاق، تألیف غیاث‌الدین خواندمیر (880-942ق)، با هدف قدردانى و سپاسگزارى از امیر على‌شیر نوایى و نیز ماندگار ساختن نام نیک و بیان خدمات ارزشمند وى به رشته تحریر درآمده است.

    خواندمیر در نگارش مکارم الاخلاق، به جهت پایدار ماندن خدمات ارزنده امیر على‌شیر در تاریخ، بیشتر از مشاهدات خود - که به خاطر سپرده یا بر کاغذ بازنویسى کرده بود - سود برده است. اما پیش از آنکه این اثر به پایان برسد، امیر على‌شیر نوایى در سال (906ق/1500م) درگذشت و خواندمیر ناگزیر با افزودن شرح درگذشت حامى خود، این اثر را به سلطان حسین بایقرا، فرمانرواى وقت خراسان تقدیم کرده است.

    مکارم الاخلاق، مشتمل بر دو مقدّمه، ده مقصد و خاتمه است. نویسنده در مقدمه نخست درباره تألیف اثر و پیشکش کردن آن به سلطان حسین بایقرا سخن به میان آورده و پس از آن در مقدمه دوم به ذکر مکارم اخلاق و ذکر ولادت امیر على‌شیر پرداخته است. وى در این بخش به‌اختصار به ذکر رویدادهایى که در طول تاریخ در هفدهم رمضان روى داده است، مى‌پردازد، تا بدین‌گونه به تاریخ ولادت امیر على‌شیر نوایى رنگ و بوى مذهبى بخشد و آن را مبارک و میمون بنمایاند. مقصد اول با مطلبى در منزلت عقل و ادراک شروع شده، که نویسنده پس از بیان شرف عقل و ادراک به توصیف دانش و درک امیر پرداخته و نقش او را در رخدادهاى تاریخى تبیین داشته است.

    در مقصد دوم، نخست به توصیف فضیلت علم و مرتبه علما در جامعه اسلامى پرداخته، آنگاه از دوران تحصیل امیر على‌شیر در هرات، سمرقند و پیوستن وى به دربار سلطان حسین بایقرا سخن گفته است. مقصد سوم را به بیان فضیلت شعر و عظم شأن شعرا و مقصد چهارم را به ذکر فضیلت انشا و بیان منزلت افاضل سخن‌آرا اختصاص داده است.

    مقصد پنجم که نویسنده آن را در بیان انداختن ذخایر عقبى و اعراض از دنیا و مافیها نامیده، از آثار صوفیانه‌اى که در محضر عبدالرحمان جامى مطالعه کرده و آثارى که جامى به نام امیر على‌شیر نگاشته است، اشاره مى‌کند.

    در مقصد ششم، نویسنده به بیان رعایت ارکان شریعت حضرت رسالت مى‌پردازد و از بنا و مرمت مسجدها - که به دستور امیر على‌شیر صورت پذیرفته - با اندک شرح یاد مى‌کند و آن را جزیى از وظایف دینى و نیک امیر برمى‌شمارد.

    مقصد هفتم به رأفت و رحمت و هشتم به فضیلت و تواضع اختصاص یافته است. خواندمیر در مقصد نهم از جود و سخاوت امیر على‌شیر نوایى به سلطان، شاهزادگان، امیران و سایرین سخن گفته و در مقصد دهم از لطایف و مطایبات پندآمیز امیر على‌شیر نوایى سخنانى را ارائه داشته است.

    خاتمه کتاب شامل دو بخش است؛ در پاره نخست ضمن حکایت، به پیوند نزدیک امیر على‌شیر با خواجه عبیداللّه احرار اشاره نموده و در پاره دوم به انتقال مقرب الحضرت سلطانى به جهان جاویدان از عالم فانى پرداخته و با آوردن ماده تاریخ‌هایى که شاعران و نیز خود او، درباره مرگ امیر على‌شیر نوایى سروده‌اند، کتاب را به انجام برده است[۱].‏

    پانویس

    1. ر.ک: پیشگفتار، ص34-31

    منابع مقاله

    پیشگفتار کتاب.

    وابسته‌ها