خوزانی، محمدابراهیم

خوزانی، محمد ابراهیم

نام	خوزانی، محمد ابراهیم
نام‎های دیگر
نام پدر	غیاث‌الدین
متولد
محل تولد
رحلت	1160 ق
اساتید	ملاّعلی نقی بن محمّدتقی کمره‌ای ملاّمحمّد نصیر گلپایگانی ظام الدّین حسین بن محمّد اسماعیل خادم
برخی آثار	میراث حوزه اصفهان
کد مؤلف	AUTHORCODE00383AUTHORCODE

محمدابراهیم بن غیاث‌الدین خوزانی اصفهانی (متوفای 1160ق- اصفهان)، از بزرگان و محدّثان برجسته قرن دوازهم هجری در اصفهان 

وى كه عالمى فاضل و كامل و متبحر در فقه، اصول و حكمت بود، اوايل قاضى اصفهان بوده و سپس قاضى عسكر نادر شاه گرديد.

تحصیلات

وی در اصفهان به تحصیل پرداخت.

اساتید

اساتید ایشان نیز عبارت‌اند از ملاّعلی نقی بن محمّدتقی کمره‌ای، ملاّ محمّد نصیر گلپایگانی و محمّدحسن خواهرزاده او، نظام‌الدّین حسین بن محمّد اسماعیل خادم، ابی‌البرکات بن محمّداسماعیل، جمال‌الدّین محمّد بن نظام‌الدّین حسن، ملاّ کمال‌الدّین محمّد فسوی و ملاّ ابوالحسن فتونی عاملی، امير محمدحسين خاتون‌آبادى و مير محمدباقر خليفه سلطانى

تدریس

ایشان بعد از تحصیل در اصفهان به تدریس مشغول بود، سپس قاضی اصفهان شد، میرزا عبدالنّبی قزوینی از معاصران او گوید: «متمهدا فی الفقه و اصوله و حاذق فی الحکمه و فصوله، دقیق الذّهن، جیّد الفهم، عمیق الفکر، کامل العلم، صاحب التّقریر الفائق و التّحریر الرّائق».

اجتهاد

از جمعی از بزرگان فقهاء و محدّثین، مفتخر به اخذ اجازه گردیده است که از آن جمله‌اند: میرمحمّدحسین خاتون‌آبادی، میرمحمّدباقر خلیفه‌سلطانی، شیخ حسین ماحوزی، میرزا محمّدرحیم سبزواری، ملاّمحمّدقاسم هزارجریبی و ملاّمحمّدطاهر بن مقصودعلی اصفهانی

وفات

او سرانجام قاضی عسکر نادرشاه گردید، و در سال ۱۱۶۰ق به دستور نادرشاه او را شهید نمودند، گویند مدفن او در قبرستان آب‌بخشان اصفهان است.

در «فوائد الرضوية» (1:9)، درباره او گفته شده: متمهر در اصول فقه و حاذق در حكمت و معقول، دقيق الذهن، عميق الفكر، كامل العلم، شيرين‌كلام و عذب البيان بود.

آثار

1. أمان الحثيث في دراية الحديث؛
2. تفسير آيه«و إذا قرئ القرآن»؛
3. تفسير قرآن؛
4. حواشى بر كتب اربعه؛
5. رساله در تحريم غنا؛
6. رساله در اينكه درهم و دينار مانند هم است يا اينكه قيمت در آنها معتبر مى‌باشد؛
7. رساله در مشروعيّت تلقين ميّت جهت اطفال؛

و...

در كتاب «روضات الجنات» (652)، در ضمن شرح حال حاج شيخ محمد [بن محمدزمان] كاشانى از او نامی‌برده شده است. در كتاب «راهنماى دانشوران» (1:259)، درباره او چنين گفته شده است: خوزانى (با ضمّ و سكون) منسوب است به خوزان و آن نام چندين موضع است و از جمله قريه خوزان ماربين اصفهان است و از منسوبين بدانجاست: قاضى محمدابراهیم خوزانى... و احمد بن محمد خوزانى اصفهانى، در طبقه شعرا.

ابيات زير از اشعار او مى‌باشد:

خذ في الشباب من الهوى بنصيب		إنّ المشيب إليه غير حبيب
و دع اغترارك بالخضاب و عاره		فالشيب أحسن من سواد خضيب

منابع مقاله

1. سايت راسخون، چهارشنبه 24 فروردين 1390ش، برگرفته از كتاب دانشمندان و بزرگان اصفهان (جلد اول).
2. ميرزا محمدعلى (معلم حبيب‌آبادى)، «مكارم الآثار در احوال رجال دو قرن 13 و 14 هجرى»، ج 1، ص 237.

وابسته‌ها

میراث حوزه اصفهان