معجم مفردات الفاظ القرآن

معجم مفردات الفاظ القرآن
پدیدآوران	راغب اصفهانی، حسین بن محمد (نويسنده) مرعشلی، ندیم (محقق)
عنوان‌های دیگر	المفردات فی غریب القرآن ** معجم المفردات فی غریب القرآن
ناشر	دار الکاتب العربي
مکان نشر	[بی جا] - [بی جا]
سال نشر	سده13
چاپ	1
شابک	‎-
موضوع	قرآن - واژه‌نامه‎‌‌ها
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‎‏/‎‏ر‎‏2‎‏م‎‏6‎‏ ‎‏1300 82/3 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

برای دیگر کاربردها، المعجم (ابهام زدایی) را ببینید.

برای دیگر کاربردها، مفردات قرآن (ابهام زدایی) را ببینید.

معجم مفردات ألفاظ القرآن، عنوان واژه‌نامه‌ای است یک جلدی به زبان عربی از علامه حسین بن محمد راغب اصفهانی.

روش راغب در این کتاب، بیان مدلول و معانی مفردات و الفاظ است؛ به‌طوری‌که هر مفسری ناگزیر از فهم آن است. راغب برای بیان معنی درست الفاظ، ابتدا، قرآن را میزان قرار می‌دهد و اگر لازم باشد از اشعار شعرا و اصطلاحات و عبارات متداول زبان، یاری می‌جوید. معنی ریشه‌ای کلمات، سرآغاز هر واژه‌ای است و بعد از آن، عبارات مربوط به آن معنی اصلی را به‌ترتیب تحول تدریجی تا جایی که به معنی اولین آیه مورد استشهاد برسد، ذکر می‌کند و گاهی بیست سطر در تغییر تدریجی واژه با ذکر اصطلاحات و تقسیم‌بندی معانی آنها می‌نویسد تا به معنای زمان نزول وحی و آن آیه برسد. لغاتی که معنایی مختلف و متغیر نیافته‌اند، بلافاصله بعد از واژه ذکر می‌شوند؛ برای مثال، در ذیل واژه «بیت» می‌گوید: اصل و ریشه واژه «بیت»، به معنی پناهگاه شبانه انسان است؛ چنان‌که می‌گویند: «بات»؛ یعنی شب را گذارند؛ همان‌ طور که برای روز می‌گویند: «ظل بالنهار»: روز را گذراند (در سایه). سپس به مسکن و جای سکونت، بدون اعتبار و توجه به شب، «بیت» گفته شده است.

ترجمه‌ای هم از این اثر با عنوان «ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن با تفسیر لغوی و ادبی قرآن» توسط دکتر غلامرضا خسروی حسینی انجام شده است. مترجم در مورد سبب تکرار افعال «قيل» و «يقال» در متن عربی کتاب، این‌گونه توضیح می‌دهد: قصد راغب این بوده که نظر خود را با اقوال دیگران درنیامیزد و حفظ امانت ادبی و علمی کرده باشد و هم اینکه برای سایر نویسندگان چنین روشی سرمشق قرار گیرد و نیز بفهماند که از نظرات دیگران کاملا غافل نبوده، بلکه کاملا به کتاب‌ها و آرای گذشتگان تا زمان خویش واقف بوده و اشراف داشته است و... تکرار عبارات «قوله تعالی» یا «قال تعالی» یا «قال عز و جل» که از اواسط کتاب، به‌صورت «قوله» یا «قال» نوشته شده، برای این است که او در برابر کلام خدا و آیات او، نهایت خشیت و خضوع را داشته و این حالت، در سرآغاز کتابش و استدعایش از الله، به‌خوبی روشن است.

منابع مقاله

ویکی‌نور، مقاله ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن با تفسیر لغوی و ادبی قرآن.

وابسته‌ها

المفردات القرآنية