۱۴۴٬۵۹۹
ویرایش
A-esmaeili (بحث | مشارکتها) (صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR75258J1.jpg | عنوان = دانش فقه الحدیث | عنوانهای دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = ربانی، محمد حسن (نويسنده) |زبان | زبان = فارسی | کد کنگره = ر2د2 109 BP | موضوع =حدیث - علم الدرایه |ناشر | ناشر = مرکز بينالمللی ت...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''دانش فقه الحدیث'''، تألیف محمدحسن ربانی بیرجندی (متولد 1343ش)، بررسی یکی از شاخههای مهم علم حدیث، شیوه اعمال آن توسط علما و محدثین و نیز قواعد و راهکارهای آن است. | '''دانش فقه الحدیث'''، تألیف [[ربانی، محمدحسن|محمدحسن ربانی بیرجندی]] (متولد 1343ش)، بررسی یکی از شاخههای مهم علم حدیث، شیوه اعمال آن توسط علما و محدثین و نیز قواعد و راهکارهای آن است. | ||
کتاب، مشتمل بر پیشگفتار و نه فصل است. نویسنده در پیشگفتار درباره پیشینه نگارش کتب فقه الحدیث مینویسد: به نظر میآید، نخستین کتابهایی که در موضوع «فقه الحدیث» و شرح احادیث نوشته شدهاند، به قرن پنجم و ششم برمیگردد؛ عصری که به شرحنویسی و بیان مبهمات و معضلات نهج البلاغه توجه شد. شروح کتب اربعه فقهی، شروح کتاب صحیفه سجادیه و کتب حدیثی دیگر همچون شرح غرر و درر، از دیگر منابعی است که در قرون بعدی، بهویژه از قرن دهم به بعد نگاشته شد<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص14-13</ref>. پس از آن برای شناسایی واژه فقه الحدیث، معنای فقه در قرآن و سخنان رسول خدا(ص) و کلام علما مورد مطالعه قرار گرفته است. خلاصه آنکه هدف اصلی فقه الحدیث، بهدستآوردن معنی، مفهوم و مراد کلام معصوم(ع) است که در این صورت، توجه و عنایت به علوم مقدماتی که در بهدستآوردن مقصود کلام معصوم دخالت دارد نیز لازم است<ref>ر.ک: همان، ص20-15</ref>. | کتاب، مشتمل بر پیشگفتار و نه فصل است. نویسنده در پیشگفتار درباره پیشینه نگارش کتب فقه الحدیث مینویسد: به نظر میآید، نخستین کتابهایی که در موضوع «فقه الحدیث» و شرح احادیث نوشته شدهاند، به قرن پنجم و ششم برمیگردد؛ عصری که به شرحنویسی و بیان مبهمات و معضلات نهج البلاغه توجه شد. شروح کتب اربعه فقهی، شروح کتاب صحیفه سجادیه و کتب حدیثی دیگر همچون شرح غرر و درر، از دیگر منابعی است که در قرون بعدی، بهویژه از قرن دهم به بعد نگاشته شد<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص14-13</ref>. پس از آن برای شناسایی واژه فقه الحدیث، معنای فقه در قرآن و سخنان رسول خدا(ص) و کلام علما مورد مطالعه قرار گرفته است. خلاصه آنکه هدف اصلی فقه الحدیث، بهدستآوردن معنی، مفهوم و مراد کلام معصوم(ع) است که در این صورت، توجه و عنایت به علوم مقدماتی که در بهدستآوردن مقصود کلام معصوم دخالت دارد نیز لازم است<ref>ر.ک: همان، ص20-15</ref>. | ||
در اولین فصل کتاب، نهج البلاغه بهعنوان اولین خاستگاه فقه الحدیث شیعه معرفی شده است. در این فصل، نه شرح بر نهج البلاغه معرفی شده که اولین آنها معارج نهج البلاغه علی بن زید بیهقی (متوفی 565ق) و آخرین آنها شرح نهج البلاغه آیتالله مکارم شیرازی است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص46-23</ref>. | در اولین فصل کتاب، نهج البلاغه بهعنوان اولین خاستگاه فقه الحدیث شیعه معرفی شده است. در این فصل، نه شرح بر نهج البلاغه معرفی شده که اولین آنها [[معارج نهجالبلاغة|معارج نهج البلاغه]] [[بیهقی، علی بن زید|علی بن زید بیهقی]] (متوفی 565ق) و آخرین آنها شرح نهج البلاغه [[مکارم شیرازی، ناصر|آیتالله مکارم شیرازی]] است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص46-23</ref>. | ||
در فصول دیگر کتاب، شروح جوامع روایی متقدمان، شروح ادعیه، اربعینیات و سایر منابع، مورد بحث قرار گرفته است؛ بهعنوان مثال بخش عمده نظریات علامه طباطبایی در المیزان به فقه الحدیث اختصاص یافته و بخش نقد حدیث در المیزان بسیار ارزشمند است<ref>ر.ک: همان، ص191</ref>. | در فصول دیگر کتاب، شروح جوامع روایی متقدمان، شروح ادعیه، اربعینیات و سایر منابع، مورد بحث قرار گرفته است؛ بهعنوان مثال بخش عمده نظریات [[طباطبایی، سید محمدحسین|علامه طباطبایی]] در [[الميزان في تفسير القرآن|المیزان]] به فقه الحدیث اختصاص یافته و بخش نقد حدیث در [[الميزان في تفسير القرآن|المیزان]] بسیار ارزشمند است<ref>ر.ک: همان، ص191</ref>. | ||
نویسنده، معتقد است که گاهی یک فقیه نسبت به معنای یک حدیث، بهمراتب بهتر و واضحتر از آنچه در کتابهای شرح حدیث وجود دارد، مطالب قابل توجه و عنایتی را گفته است که در این خصوص کتاب الحدائق الناظرة شیخ یوسف بحرانی (1186ق) مثالزدنی است<ref>ر.ک: همان، ص242</ref>. | نویسنده، معتقد است که گاهی یک فقیه نسبت به معنای یک حدیث، بهمراتب بهتر و واضحتر از آنچه در کتابهای شرح حدیث وجود دارد، مطالب قابل توجه و عنایتی را گفته است که در این خصوص کتاب [[الحدائق الناضرة في أحكام العترة الطاهرة|الحدائق الناظرة]] [[بحرانی، یوسف بن احمد|شیخ یوسف بحرانی]] (1186ق) مثالزدنی است<ref>ر.ک: همان، ص242</ref>. | ||
فقه الحدیث همانند علوم دیگر دارای قواعدی است که نویسنده یازده قاعده برای آن برشمرده که از آن جمله توجه به قرآن کریم و یا توجه به سؤال و شخصیت راوی است<ref>ر.ک: همان، ص402-365</ref>. | فقه الحدیث همانند علوم دیگر دارای قواعدی است که نویسنده یازده قاعده برای آن برشمرده که از آن جمله توجه به قرآن کریم و یا توجه به سؤال و شخصیت راوی است<ref>ر.ک: همان، ص402-365</ref>. | ||